کلید موفقیت بازار بدهی تنوع ابزاری است؟
تنوع ابزاری و توانایی پاسخگویی به نیازهای مختلف سرمایه‌گذاران یکی از مهمترین عناصر موفقیت بازار بدهی در هر کشوری است.
در چند دهه اخیر، بازار بدهی همواره یکی از نهادهای مالی مفقوده در نظام اقتصادی کشور به حساب می‌آمد و کارشناسان اقتصادی به صورت مکرر بر ضرورت تشکیل چنین بازاری در کنار بازارهای مالی دیگر (مانند بازار پول و سرمایه) تاکید می‌‌کردند. خوشبختانه تیم اقتصادی دولت یازدهم، با درک اهمیت و ضرورت بازار بدهی، توانست به شیوه‌های گوناگونی نسبت به تقویت و تعمیق این بازار اقدام ورزد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایبِنا، با این حال، یکی از مشکلاتی که در حال حاضر در بازار بدهی کشور مشاهده می‌شود، محدود بودن تعداد ابزارهای مورد استفاده و عدم تناسب کامل ابزارها با نیازهای مختلف سرمایه‌گذاران است. توضیح آنکه در یک بازار بدهی استاندارد، اشخاص گوناگون با نیازهای مالی، سطوح ریسک و بازده انتظاری متفاوت ورود پیدا می‌کنند و یک بازار کارآمد باید برای پاسخگویی به تمامی نیازها و سلایق از ابزارهای کافی برخوردار باشد.
می‌توان از میان مهمترین نیازها و سلایق سرمایه‌گذاران در بازار بدهی به چند مورد اشاره کرد. به عنوان مثال، برخی از سرمایه‌گذاران در بازار بدهی نیازمند سود ماهانه بوده و در واقع، برای پوشش نیازهای ماهانه خود نیازمند نقدینگی هستند. در این شرایط، ابزاری برای این دسته از سرمایه‌گذاران مفید است که علاوه بر تضمین بازگشت اصل منابع در سررسید، در فواصل ماهانه برای آنها نقدینگی فراهم کند. اوراق دارای کوپن جهت پاسخگویی به این نیاز مناسب به نظر می‌رسد.
بر خلاف گروه قبل، برخی دیگر از سرمایه‌گذاران در بازار بدهی حضور دارند که به سود ماهانه نیازی ندارند و ترجیح می‌دهند کل سودهایی که می‌توانستند ماهانه دریافت کنند، توسط ناشر اوراق سرمایه‌گذاری شده و در سررسید سودی یکجا و بالاتر برای آنها فراهم کند. اوراق بدون کوپن (که اصطلاحا اوراق تنزیلی یا اوراق دارای کوپن صفر نامیده می‌شود) برای این نیاز مفید به نظر می‌رسد.
علاوه بر دو گروه قبل، برخی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در پایان هر ماه علاوه بر سود ماهانه، بخشی از اصل سرمایه خود را نیز دریافت کنند. دلیل این مسئله نیاز بالای این دسته از سرمایه‌گذاران به منابع نقد در انتهای هر ماه جهت پاسخگویی به نیازهای مالی خود (مثلا پرداخت حقوق و مزایای کارکنان) است.
آخرین گروه از سرمایه‌گذاران در بازار بدهی، افرادی هستند که به هر دلیل جهت فعالیت‌های خیرانه در بازار حضور می‌یابند. هدف این افراد از حضور در بازار کسب سود حداکثری نیست؛ بلکه به دنبال حمایت از برخی فعالیت‌های خیریه یا اجتماعی (مانند ساختن بیمارستان، مدرسه، پوشش هزینه‌های درمانی فقرا و غیره) هستند. در واقع این افراد ترجیح می‌دهند اصل یا سود منابع خود را برای مدتی مشخص (یا به صورت دائمی) به یک فعالیت خیریه اختصاص دهند. یک بازار کارآمد باید بتواند به این دسته از نیازهای سرمایه‌گذاران نیز به شیوه مناسبی پاسخ دهد.
در پایان لازم به ذکر است که اساسا هدف از تشکیل بازار بدهی و سایر بازارهای مالی، پاسخگویی به نیازهای مشتریان و سرمایه‌گذاران است. بر این اساس، شناسایی دقیق نیازهای موجود در بازار بدهی و طراحی ابزارها و شیوه‌های اختصاصی برای پاسخگویی به هر یک از این نیازها، دارای اهمیت زیادی است که نمی‌توان از آن غافل بود. توصیه سیاستی مستخرج از این مختصر آن است که سیاست‌گذارن بازار بدهی کشور نسبت به متنوع‌سازی ابزارهای موجود در راستای پاسخگویی به نیازهای مختلف و متنوع سرمایه‌گذاران اقدام کنند.
