واحدهای اقتصادی همچنان تشنه نقدینگی
طی 9ماهه سال 1395 معادل 382هزار و 453 میلیارد تومان تسهیلات از سوی بانکهای کشور به بخشهای اقتصادی پرداخت شده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 116هزار میلیارد تومان معادل 43.5درصد افزایش داشته است.
بر این اساس بهطور متوسط ماهانه 42هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده که در صورت تداوم این روند تا پایان سال پیشبینی میشود که معادل 490هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده که وعده بانک مرکزی مبنی بر پرداخت 460هزار میلیارد تومان وام بانکی در سال 95 و سال مقابله با رکود را محقق خواهد کرد. در واقع در 9ماهی که حدود 75درصد سال سپری شده بیش از 83درصد اهداف محقق شده و میتوان ادعا کرد که فرآیند پرداخت تسهیلات از اهداف زمانی پیش افتاده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، همانطور که مسوولان اقتصادی، سیاسی و مقامات بانک مرکزی اعلام کرده بودند که برای مقابله با رکود و ایجاد تقاضای موثر و تامین نیاز واحدهای کوچک و متوسط در سال جاری به میزان 460هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت خواهد شد، عملکرد شبکه بانکی در 9ماهه اول سال نشان میدهد که به میزان 382هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل 116هزار میلیارد تومان یعنی بیش از 43درصد رشد کرده است. اما نکته حایز اهمیت این است که از 382هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکها در 9ماهه اول سال معادل 245هزار میلیارد تومان یعنی 64درصد به سرمایه در گردش معادل 58هزار میلیارد تومان یعنی 15.3درصد به ایجاد و توسعه و تعمیر اختصاص یافته و نشان میدهد که واحدهای اقتصادی همچنان تشنه نقدینگی هستند. به عبارت دیگر هر ماه 27هزار و 220میلیارد تومان وام بانکی برای سرپا ماندن واحدهای اقتصادی پرداخت شده است.
رشد 50درصدی سرمایه در گردش
هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخشهای اقتصادی طی 9ماهه سال 1395 نشان میدهد که همچنان سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در تمام بخشهای اقتصادی معادل 64.1درصد بوده و مبلغ 245هزار میلیارد تومان در قالب سرمایه در گردش پرداخت شده است. این موضوع نشان میدهد که هر چه رقم تسهیلات و حمایت بانکی بیشتر میشود باز هم پول دریافت شده خرج مسائل جاری و حقوق و دستمزد، پرداخت بدهی به بانکها و طلبکاران، خرید مواد اولیه و... میشود و رقم کمی صرف ایجاد، توسعه، تعمیرات، کمک به ایجاد اشتغال بیشتر و رونق اقتصادی شده است. سهم سرمایه در گردش از کل تسهیلات در بخش کشاورزی 73درصد، در بخش صنعت و معدن 81درصد، در بخش مسکن و ساختمان 27درصد، در بخش بازرگانی 70درصد و در بخش خدمات 55.7درصد بوده و نشان میدهد، عمده تسهیلات و پول تزریق شده در بخشهای کشاورزی و صنعت و بازرگانی به سرمایه در گردش اختصاص یافته و خرج امور توسعهیی و ایجاد نشده است.
واحدهای اقتصادی همچنان تشنه نقدینگی
سرمایه در گردش همچنان رقم اصلی و بالاترین سهم را در تسهیلات بانکها به واحدهای اقتصادی داشته و 245هزار میلیارد تومان برای این منظور اختصاص یافته که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 77هزار میلیارد تومان معادل 46درصد افزایش داشته و نشان میدهد با وجود رشد 46درصدی، واحدهای اقتصادی همچنان تشنه نقدینگی برای امور جاری تولید هستند. سهم تسهیلات پرداختی بابت تامین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در 9ماهه سال جاری معادل 90.64هزار میلیارد تومان بوده که حاکی از تخصیص 37درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه در گردش تمام بخشهای اقتصادی تنها برای سرمایه در گردش بخش صنعت است و نیاز بخش صنعت برای سرمایه در گردش به شکل فزایندهیی افزایش یافته و ظرف 9ماه بیش از 90هزار میلیارد تومان خرج امور جاری و روزمره تولید شده است. به عبارت دیگر از 110هزارمیلیارد تومان تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل 81.8 درصد آن در تامین سرمایه در گردش پرداخت شده که بیانگر توجه و اولویتدهی به تامین منابع برای این بخش توسط بانکها در سال جاری است.
وام هر واحد از 49 تا 457 میلیون
تعداد 238هزار و 202فقره تسهیلات به بخش صنعت و معدن با میانگین پرداختی هر فقره نزدیک به 491میلیون تومان پرداخت شده که بیشتر از میانگین پرداختی سایر بخشهاست. در ضمن در بخش خدمات تعداد 32میلیون و 117هزار و 802 فقره تسهیلات با میانگین پرداخت هر فقره نزدیک به 49میلیون تومان پرداخت شده است.
سهم 40درصدی خدمات
بخش خدمات در 9ماهه اول سال95 معادل 152هزارمیلیارد تومان، بخش صنعت و معدن بیش از 110هزار میلیارد تومان، بخش بازرگانی 53هزار میلیارد تومان، مسکن و ساختمان بیش از 34هزار میلیارد تومان و بخش کشاورزی 30هزار میلیارد تومان تسهیلات از بانکها دریافت کردهاند که با توجه به رقم 382هزار میلیارد تومانی کل تسهیلات بانکها در این مدت 39.8درصد تسهیلات بانکها به بخش خدمات، 28.8درصد به صنعت و معدن، 14درصد به بخش بازرگانی، 8درصد به کشاورزی و 10.9درصد به مسکن و ساختمان اختصاص یافته و بخش خدمات همچنان بیشترین تسهیلات را جذب کرده است. آمار نشان میدهد که سهم مسکن و ساختمان نسبت به آبان ماه و ماههای قبل بیشتر شده و این موضوع نشاندهنده اندکی رونق در بخش مسکن و ساختمان است. به عبارت دیگر برای ایجاد رونق و بهبود اشتغال همچنان بخش خدمات بیشترین سرعت را در ایجاد ارزشافزوده و اشتغال دارد و کمترین هزینه و سرمایهگذاری را برای ایجاد شغل و تحرک در اقتصاد نیاز دارد. در نتیجه فعالان اقتصادی و بانکها برای ایجاد رونق اقتصادی تمایل بیشتری به بخش خدمات نشان دادهاند. اما نکته مهم دیگر این است که با وجود رشد 43.5 درصدی تسهیلات بانکها نه تنها بخش خدمات همچنان بیشترین تسهیلات را جذب کرده بلکه سهم امور توسعهیی و ایجاد و تعمیر و توسعه همچنان رقم اندک زیر 14درصد را جذب کرده و سرمایه در گردش بالاترین سهم را داشته است.
طرحهای توسعهیی ازجمله ایجاد فازها یا واحدهای جدید اقتصادی تنها 9.5درصد از تسهیلات به میزان 36هزار و 404میلیارد تومان را جذب کرده است. از سوی دیگر توسعه فازها و واحدهای اقتصادی نیز به میزان 4.1درصد تسهیلات معادل 15737میلیارد تومان تسهیلات را به خود اختصاص داده است. همچنین تعمیرات نیز که تا حدودی میتواند به بهبود عملکرد و تولید و توسعه کمک کند، معادل 1.7درصد تسهیلات به مبلغ 6313 میلیارد تومان را جذب کرده است. بر این اساس روی هم رفته معادل 15.3درصد یا 58هزار و 450 میلیارد تومان یا نزدیک به 59هزار میلیارد تومان از تسهیلات پرداختی بانکها به امور توسعهیی اختصاص یافته که در مقایسه با هزینههای جاری و سرمایه در گردش و خرید و مصرف اندک است درحالی که طرحهای اقتصادی به توسعه و ظرفیتسازی نیاز دارند. نکته مهم این است که با وجود رشد 43.5درصدی تسهیلات بانکها در سال95 سهم امور توسعهیی یعنی ایجاد، تعمیر و توسعه واحدهای اقتصادی همچنان در حد رقم اندک 15.3درصد است و سرمایه در گردش همچنان بیش از 64درصد تسهیلات را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر تسهیلات بانکها به هر میزان که رشد میکند، سهم ایجاد و توسعه همچنان ثابت است و هزینههای جاری و سرمایه در گردش عمده تسهیلات و پول تزریق شده را جذب میکند.
خرید کالا و مسکن
سهم خرید کالای شخصی نیز در بخشهای خدمات و بازرگانی بالاتر بوده و 18.7درصد تسهیلات در بخش خدمات، 6درصد تسهیلات در بخش بازرگانی، 3.5درصد در بخش کشاورزی، 3.1درصد در مسکن و ساختمان و 2درصد در صنعت و معدن به خرید کالای شخصی اختصاص مییابد. در بخش خرید مسکن نیز معادل 37.3درصد تسهیلات بخش مسکن و ساختمان، 1.2درصد تسهیلات بخش بازرگانی و یکدرصد تسهیلات بخش خدمات و سهم اندک 0.2درصدی تسهیلات کشاورزی و 0.5درصد تسهیلات پرداختی به صنعت و معدن به خرید مسکن اختصاص یافته است.