یورش پوپولیستها به قدرت در فرانسه
پس از رای مثبت شوکهکننده بریتانیاییها به «برگزیت» و پیروزی غیرمنتظره دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری امریکا، به نظر میرسد انتخابات ریاستجمهوری فرانسه صحنه دیگری برای زورآزمایی میان احزاب تضعیف شده حاکم و نیروهای پوپولیستی نوظهور باشد.
مارین لو پن، رهبر حزب راست افراطی جبهه ملی، تاکنون با اختصاص 29درصد آرای رایدهندگان احتمالی در انتخابات ریاستجمهوری پیشرو است. این درحالی است که حزب چپ فرانسه در دوران ریاستجمهوری فرانسوا اولاند محبوبیت خود را به کلی از دست داده است و در سمت دیگر کارزار یعنی در جبهه راست میانه، نامزدهای محافظهکار یکشنبه و در دور اول رایگیری رقابتی تنگاتنگ را تجربه کردند و حتی بسیاری در این اندیشه بودند که فرد پیروز در این رقابتها مسیر آسانی را در پیشروی به سمت کاخ ریاستجمهوری در پیش داشته باشد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، نخستین دور رقابتها میان 7نامزد حزب راست میانه در 10هزار و 228مرکز رایگیری یکشنبه برگزار شد و هر فرانسوی میتوانست با پرداخت دو یورو و امضای برگه اتحاد با ارزشهای این حزب، در رایگیری شرکت کند. با این حال، در میان نامزدهای این حزب تنها سه نام مطرح وجود دارد؛ آلن ژوپه و فرانسوا فیون که پیشتر در سمت نخستوزیری در فرانسه فعالیت کرده بودند و نیکولای سارکوزی رییسجمهور پیشین این کشور. فضای رقابتی میان سه نامزد اصلی محافظهکاران در رایگیری بسیار تنگاتنگ بود، چراکه فرد پیروز در این رایگیری در انتخابات ریاستجمهوری به عنوان رقیب راست افراطی یعنی «مارین لو پن» معرفی خواهد شد؛ رهبر حزب جبهه ملی که در پی شکاکی به اروپا و دیدگاههای ضدمهاجرتی شهرت دارد. رویترز برمبنای نظرسنجیهای پیشین، یک پیروزی آسان را برای هر یک از نامزدهای احتمالی راست میانه در مقابل لو پن پیشبینی کرده بود؛ اما نشریه ایندیپندنت یکشنبه با انتشار آخرین نتایج نظرسنجیها از محبوبیت بالای لو پن خبر داد. نتیجهیی که احتمالا به ترس و نگرانی فزاینده از ظهور پوپولیسم جهانی خواهد افزود. رویترز در گزارشی به قلم سایمون کارود نوشته، طبق نتایج اولیه رایگیریها به نظر میرسد که آلن ژوپه، نخستوزیر پیشین فرانسه، بهعنوان نامزد نهایی حزب جمهوریخواه انتخاب شود. با این حال، رقابتها در هفته گذشته بهشدت تنگاتنگ بوده و هنوز نمیتوان پیشبینی دقیقی از نتیجه انتخابات اولیه ارائه داد. ژوپه در آخرین نظرسنجیها پیش از انتخابات، برتری خود را در مقابل فرانسوا فیون از دست داد و به نظر میرسد نیکولای سارکوزی هم در شرایطی مشابه دو نخستوزیر قبلی قرار دارد.
فیون و بازی «جرات و حقیقت»
فرانسوا فیون فضای رقابتهای انتخاباتی را با وعده لغو قانون مربوط به 35 ساعت کار در هفته، کاهش 500هزار فرصت شغلی در بخش عمومی و کاهش هزینههای دولت آغاز کرد. وعدههایی که پیشبرد آنها و جلب حمایت از آنها در کشوری همانند فرانسه که هر پیشنهادی مربوط به اصلاحات بازار-محور عموما با تظاهرات و اعتراض همراه میشود، بسیار دشوار است. وی روز جمعه در کمپین انتخاباتی خود در پاریس گفت: «همانطوری که در قرون وسطی روی در خانههای جذامیان صلیب کشیده میشد، به من هم برچسب لیبرالی زده شده است؛ اما من یک مصلحتگرا هستم.» فیون که مارگارت تاچر نخستوزیر پیشین بریتانیا را بهشدت تحسین میکند، در سالهای 2007 تا 2012 ریاست بر دولت محافظهکار سارکوزی را برعهده داشت. مطرح کردن وعده کاهش هزینههای دولتی در شرایطی که فرانسه بیشترین هزینههای عمومی را در میان کشورهای اروپایی دارد، برای او بهنوعی بازی جرات یا حقیقت بود؛ اما در عین حال، پیشنهادی بود که هیچ یک از رقبای وی حتی فکر مطرح کردنش را هم نمیکردند.
سارکوزی و کلید مقابله با مهاجران
در آن طرف میدان و در مقابل فیون، رقابتها میان نامزدهای محافظهکاران در هفتههای اخیر بر دوئلی میان ژوپه و سارکوزی متمرکز شده بود؛ دو سیاستمدار که زمینههای سیاستگذاری کاملا متفاوتی را در مقابله با سونامی پوپولیستی که احزاب اصلی حاکم در اروپا را تهدید میکند، ارائه کردهاند. سارکوزی، 61ساله، در مقابل حملات مهلک شبهنظامیان در خاک فرانسه و بحران مهاجران در اروپا، خود را به عنوان صدای «اکثریت در سکوت» فرانسه، معرفی کرد و وعده داد که حجاب مسلمانان را در دانشگاههای دولتی و مایوهای اسلامی را در سواحل فرانسه ممنوع کند. در زمینه اقتصادی هم از مذاکره مجدد در مورد معاهدهها با اتحادیه اروپا برای کاهش قدرتهای کمیسیون اروپایی و ایجاد اصلاحاتی در مقررات مربوط به منطقه آزاد مسافرتی شینگن، سخن گفت. سارکوزی جمعه در شهر نیم در جنوب فرانسه، جایی که یکی از دو قانونگذار راست افراطی در پارلمان فرانسه از آنجا آمده است، در مورد فرانسهیی که «هویت و اتحادش در خطر است»، هشدار داد و گفت: «اسلام سیاسی جنگی علیه ارزشهای ما آغاز کرده است. هیچ جایی برای مصالحه وجود ندارد.» با این حال، به نظر میرسد سارکوزی حتی در صورت پیروزی در انتخابات یکشنبه، شانس زیادی برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری نداشته باشد. به گزارش ایندیپندنت، وی در نظرسنجی اخیر ایپسوس 8درصد از مارین لو پن عقبتر است و احتمال اینکه بتواند او را شکست دهد، بسیار اندک است.
ژوپه در میان مصالحه و افراطگرایی
در مقابل سارکوزی، ژوپه 71ساله سعی داشت در کمپینهای انتخاباتی خود رنگ و لعابی تازه به حزب راست میانه بدهد و در همین راستا هویت «انتحاری» سیاستهای سارکوزی را رد کرد و گفت که همین سیاستها بودهاند که به تشدید دشمنیها میان کشور سکولار فرانسه و اقلیتهای مذهبی در این کشور منجر شدهاند. وی در شهر لیل در شمال فرانسه به حامیانش گفت: «فرانسه به اصلاحاتی اساسی و افراطی نیاز دارد. اما باید مراقب زیادهرویها هم بود. باید همچنان اعتبار خود را حفظ کنیم.»
اما ژوپه برای ایجاد شور و اشتیاق در میان رایدهندگان دست و پا میزند و تا شب رایگیری هم شرایط چندان بر وفق مراد او نبود. وی برای پیروزی در انتخابات اولیه به چیزی ورای حمایت و رای حامیان متداول راست افراطی نیاز دارد. در این حال، اگر هیچ یک از هفت نامزد کنونی موفق نشوند بیش از 50درصد آرای رایدهندگان را به خود اختصاص دهند، در تاریخ 27ماه نوامبر یک رایگیری نهایی انجام خواهد شد. اگر فیون و سارکوزی به دور دوم راه یابند، انتظار میرود که فیون پیروزی آسانی پیش رو داشته باشد؛ اما در مقابل، موسسه نظرسنجی ایفاپ روز پنجشنبه، تقسیم آرا میان ژوپه و فیون را در صورت رسیدن آنها به دور دوم و برگزاری رایگیری نهایی پیشبینی کرد. اما کارشناسان و تحلیلگران سیاسی بر این عقیدهاند که اگر فیون یا سارکوزی بهعنوان رقیب لو پن انتخاب شوند، چشمانداز پیروزی لو پن در انتخابات بهبود مییابد و تنها ژوپه است که میتواند بهعنوان رقیبی در مقابل نامزد حزب جبهه ملی قد علم کند.
برنارد هنری لوی، فلسفهدان فرانسوی، در این باره گفت: «اگر ترامپ ممکن است، پس هر چیزی ممکن است. از حالا به بعد، دیگر هیچ چیزی غیرقابل تصور نیست. در مورد لو پن هم احتمال اینکه وی پیروز شود اندک است، اما امکانش وجود دارد و علتش هم این است که مردم علاقه خود را به سیاستگذاریها از دست دادهاند و در مقابل، جذب شخصیتها میشوند.»