افزایش نرخ واردات نسبت به میانگین جهانی
در سالی که گذشت، واردکنندگان حرفهای زیادی برای گفتن داشتند. از تبعات تحریمهای خارجی و افزایش نرخ ارز گرفته تا برخی موارد «خودتحریمی» که در کنار تحریمهای بیرونی، بر مشکلات تجار افزود.
اما نکته مهمی که در پایان سال 1391، واردکنندگان کشور قصد اعلام هشدار نسبت به آن دارند، این است که «نرخ واردات برخی کالاها هم اکنون از نرخهای جهانی پیشی گرفته است»؛ به این معنی که قیمتهای پیش فاکتورهای برخی شرکتهای طرف تجاری ایران از نرخ قیمت ارائه شده بر روی سایتهای جهانی بالاتر است و این به آن معنا است که برخی کشورها به دنبال سوءاستفاده از شرایط تحریمها هستند تا نرخ واردات را برای ایرانیها نسبت به میانگین جهانی افزایش دهند. به گفته واردکنندگان، وزنه تحریمهای خارجی امسال، بر دوش تجار بیشتر سنگینی کرد؛ چرا که به اعتقاد آنها، تشدید تحریمهای اقتصادی یکسویه غرب علیه کسبوکار و اقتصاد ایران در یک سال گذشته، موجب برخی دشواریهای اقتصادی برای شهروندان ایرانی شد، اما آنچه که بیش از پیش بر مشکلات تجار افزود، این بود که وقوع این تحریمها با برخی واکنشهای نه چندان هوشیارانه و غیرحرفهای برخی طرفهای تجاری کشور نیز مواجه شد؛ به طوری که برخی از آنها، خصوصا برندهای جهانی و همچنین فروشندگان کالاهای اساسی، تصور میکنند که میتوانند از این فرصت برای تامین بیش از پیش منافع خود سودجویی کنند و قیمتهای غیرمتعارف بر واردکنندگان برندهای معتبر یا کالاهای اساسی تحمیل کنند. بازار ایران بر روی سودجویان بسته میماند محمدحسین برخوردار، رییس مجمع عالی واردات کشور و عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران، این موضوع را بیشتر تشریح کرد و با اعلام اعتراض شدید واردکنندگان شناسنامهدار به فعالان اقتصادی کشورهایی که در دوره تحریمها، به دنبال تحمیل شرایط تجاری خود بر واردکنندگان ایرانی هستند، اظهار کرد: تفاوت نرخ قیمت ارائه شده بر روی سایتهای جهانی با قیمتهای پیش فاکتورهای این شرکتها، نشاندهنده آن است که این کشورها سودجویی از شرایط تحریمها را در دستور کار خود قرار دادهاند. عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران در ادامه تاکید کرد: این سودجویی برخی شرکتهای خارجی در شرایطی است که بازار هر کشوری حرمت دارد؛ لذا بازار ایران برای فروشندگان کالاهای اساسی و آن دسته از برندهای خارجی که در دوران تحریم و محدود شدن فضای تجارت بینالمللی، به دنبال سوءاستفاده و سودجویی بودهاند، آغوش باز نخواهد کرد. ضمن اینکه تحریمها ابدی نیستند و این دوره به پایان خواهد رسید؛ کما اینکه شواهد بسیاری وجود دارد که استمرار این تحریمها برای خود تحریمکنندگان نیز دشواریهای زیادی را به وجود آورده است. برخوردار افزود: مسلما مردم ایران کشورهایی را که در طول این دوره، وضعیت تجارت بینالمللی کشور ما و دشواریهای ناخواسته موجود را درک کرده و در این دوران با تجار ایرانی همراهی کردهاند را فراموش نخواهند کرد. این موضوع خصوصا در رابطه با کالاهای اساسی و مصرف روزانه مردم از اهمیت بیشتری برخوردار است. رییس مجمع عالی واردات تاکید کرد: من همین جا به همه شرکای تجاری ایران در خارج از کشور یادآور میشوم که رفتار مصرفکننده ایرانی نقش بسیار موثری در بقای محصولات شما در بازار ایران دارد و اگر بخواهید از فضایی که تحریمهای بینالمللی بر ما تحمیل کرده است، سودجوییهای غیرمتعارف داشته باشید و قیمتهای پیشنهادی خود را بالاتر از قیمتهای جهانی افزایش دهید، مسلما غیرت و تعصب مردم ایران و همچنین تجار شناسنامه دار ایرانی با شما به گونهای عمل خواهد کرد که پس از پایان دوره تحریمها، جایگاهی در بازار هفتاد میلیونی ایران نداشته باشید. برخوردار افزود: تحریمها شاید بتواند نرخ بهرهوری محیط بیرونی بنگاههای فعال در عرصه تجارت خارجی کشور را دچار اختلال کند که مسلما برای آن نیز راهکارهای خاصی باید تدارک دیده شود، اما بیهیچ شکی، منافع طرفهای خارجی نیز در گرو همراهی با این شرایط و یافتن راهکارهای «دوسر برد» است. افزایش هزینههای تحریم برای تحریمکنندگان رییس مجمع عالی واردات همچنین با اشاره به تحلیلهایی که از سوی کارشناسان سیاست خارجی ارائه شده است، تاکید کرد: به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بینالمللی که به شکلی تلویحی بیان شده است، تحریمها به پایان خود رسیده و «خود پایان خودش را رقم زده است»، زیرا در جایی که ایستادگی هوشمندانه در مسیر انتقال آثار سوءتحریمها به خود تحریمکنندگان وجود دارد، هیچ مقیاسی بر استمرار تحریمها دلالت نخواهد کرد. عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی تهران همچنین گفت: بسیاری از تحلیلگران خارجی، حتی اساتید دانشگاهی در دانشگاههای برجسته آمریکا نیز، به ناکارآمدی تحریمها و توان بالفعل و بالقوه ایران در مدیریت تحریمها اشاره داشتهاند. به گفته او، همه این تحلیلها دارای یک نکته اساسی هستند و آن اینکه، «بهرغم هزینههای گزاف تحریمها برای ایران، ادامه این تحریمها تنگناهای استراتژیکی را در برابر آمریکا قرار میدهد که هزینه ادامه تحریم را برای آمریکا بالا میبرد.» برخوردار در پایان با یادآوری اینکه امروزه نرخ قیمتهای جهانی کالاها، موضوعی نیست که در تجارت جهانی بتوان آن را پنهان کرد، اضافه کرد: ما رصد قیمتهای جهانی را رها نکرده ایم. تجار ایرانی به دقت بازارهای جهانی را زیرنظر دارند و در مقابل هرگونه سودجویی تجار خارجی، هوشمندانه واکنش نشان خواهند داد و تاریخ اثبات کرده است که مردم نیز حرمت بازار کشورمان را پاس داشته و خواهند داشت.