پیشنهادهایی برای برون‌رفت بازار مسکن از رکود
بازار مسکن از اواخر سال ۹۱ به خواب عمیقی فرو رفت و رکود شدیدی بر این بازار سایه انداخت زیرا جهش قیمت مسکن در آن سال بی‌سابقه بود و همین امر موجب شد تا هیچ عاملی نتواند رونق را به این بازار بازگرداند.
بازار مسکن یکی از عوامل تاثیرگذار بر اشتغال است اما اگر این بازار به رونق نرسد نمی‌توانیم شاهد ایجاد فرصت‌های جدید شغلی و یا حفظ مشاغل موجود باشیم بنابراین راهکارهای متعددی از جمله افزایش سقف تسهیلات مسکن در نظر گرفته شده تا شاید بدین طریق در بازار مسکن رونق ایجاد شود. هر چند طرح افزایش تسهیلات مسکن از سال گذشته اجرایی شد اما این راهکار نیز نتوانست در بازار مسکن رونق ایجاد کند به همین دلیل فقط شاهد رشد و رونق در زمینه اجاره مسکن هستیم و هنوز بازار مسکن از رکود خارج نشده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از صمت ، رییس اتحادیه مشاورین املاک تهران می‌گوید: ما در بازه زمانی سال‌های ۹۲ تا ۹۴ شاهد رکود سنگین در بازار مسکن بوده‌ایم. که چند عامل باعث ایجاد این رکود شده است. حسام عقبایی در گفت‌وگویی می‌افزاید: رشد نامتعارف و غیرمنطقی قیمت مسکن در سال ۹۱، سیاست‌های غلط پولی و بانکی و سراریز شدن سرمایه‌های بخش ساخت‌وساز به سمت بانک‌ها از جمله دلایل این رکود بوده است. وی در ادامه بیان می‌کند: همه این عوامل دست به‌دست هم دادند که در سال ۹۳شاهد کاهش ۶۰درصدی صدور پروانه‌های ساختمانی در کشور باشیم. از آنجایی که بازار مسکن یک بازار مقاوم است، عبور از این رکود به زمان نیاز دارد.
عقبایی اظهار می‌کند: پیشنهادهای من برای برون‌رفت از این معضل عبارتند از: اصلاح سیاست‌های پولی و بانکی، کاهش سود بانکی، خروج بانک‌ها از بنگاهداری، مشوق‌های مالیاتی، ارائه تسهیلات ویژه به تولیدکنندگان مسکن، حذف بروکراسی و تحقیق و نظارت مجلس شورای اسلامی و سازمان بازرسی کشور بر شرکت‌های ساختمانی که بر اساس قانون حق ورود به این بخش را ندارند. رییس اتحادیه مشاورین املاک تهران می‌گوید: رونق ساخت‌وساز در بخش مسکن باعث اشتغالزایی می‌شود. چراکه ساخت‌وساز مسکن در حدود ۱۳۰۰ شغل و صنعت را در چرخه اقتصاد احیا می‌کند. ما امیدوار هستیم از رکود در بازار مسکن عبور کنیم و دوباره شاهد رونق در این بازار باشیم. وی در پاسخ به این پرسش که چرا میزان اجاره بها در دوران رکود بازار مسکن افزایش پیدا کرده است، می‌گوید: در تمام دنیا اصلی‌ترین شاخص تعیین قیمت اجاره بها، قیمت مسکن است به عبارت دیگر اجاره بها تابعی از قیمت مسکن است. از آنجایی که قیمت مسکن در سال‌های اخیر افزایش پیدا نکرده است ما نباید شاهد افزایش قیمت اجاره بها باشیم اما این اتفاق در کشور ما رخ می‌دهد.
عقبانی تصریح می‌کند: عوامل مختلفی چون تورم و سودهای بانکی باعث شد مالکان قیمت اجاره را افزایش بدهند. امسال خوشبختانه به طور متوسط رشد اجاره بها حدود ۱۰درصد بود. توانستیم به یک بازار پایدار برای اجاره بها دست یابیم. امیدوارم که این پایداری تا پایان شهریور ادامه داشته باشد. رییس اتحادیه مشاورین املاک تهران درباره تعداد مسکن‌های خالی در استان تهران می‌گوید: در سال ۹۳ در استان تهران حدود ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود داشت. اما در حال حاضر این آمار به۳۸۰ هزار واحد مسکن خالی تقلیل پیدا کرده است. البته بیشتر این واحدها لوکس هستند. اگر این واحدها به شبکه عرضه وارد شوند کمک شایانی به توازن بین عرضه و تقاضا می‌کنند. وی در پایان می‌گوید: اصلی‌ترین بخش مسکن مدیریت زمین است. به نظر من با مدیریت زمین می‌توانیم سهم قیمت مسکن را کاهش دهیم. در حال حاضر قیمت زمین بر قیمت مسکن تاثیر۹۰ درصدی دارد.
وام مسکن، جوابگوی نیاز نیست
رییس اتحادیه فروشندگان گچ، آهک و مصالح ساختمانی می‌گوید: تقاضا و عرضه مسکن دو مقوله جدا از هم هستند. مسکن مهر، طرح خوبی است اما محتوای اجرایی آن به انحراف کشیده شد. به نظر من یکی از دلایل رکود امروز بازار مسکن انحرافات دیروز است. اسماعیل کاظمی در گفت‌وگویی می‌افزاید: اگر در کیفیت ساخت‌وساز مسکن مهر توجه بیشتری می‌کردیم نتیجه مطلوب‌تری می‌گرفتیم و می‌توانستیم از این طرح استفاده بهینه کنیم. وی در ادامه بیان می‌کند: متاسفانه ساختمان‌های مسکن مهر در مناطق خوبی ساخته نشدند. به نظر من اگر در مکان مناسب‌تری احداث می‌شدند متقاضی بیشتری داشتند. البته در این میان نباید از تاثیر تحریم‌ها بر ایجاد رکود در بازار مسکن غافل شویم. کاظمی می‌افزاید: به نظر من عرضه مصالح ساختمانی نیز به دنبال رکود در بازار مسکن با مشکلاتی مواجه است. ما در این بازار کاملا اشباع شده‌ایم و عرضه از تقاضا بیشتر است. در سال‌های گذشته سیمان صادر می‌کردیم اما این مهم در حال حاضر عملیاتی نمی‌شود.
رییس اتحادیه فروشندگان گچ، آهک و مصالح ساختمانی می‌گوید: اگر تسهیلات در حوزه خرید مسکن نباشد ما همچنان شاهد ادامه رکود خواهیم بود. زیرا اگر سازنده پول نقد داشته باشد، هراس از فروش بازگشت سرمایه دارد و بر همین اساس نقدینگی خود را وارد این حوزه نخواهد کرد. وی بیان می‌کند: وام‌هایی که در حال حاضر برای خرید مسکن داده می‌شود پاسخگوی قشر اصلی متقاضیان نیست و تحرک لازم را در این حوزه ایجاد نمی‌کند. کاظمی تصریح می‌کند: به نظر من دولت باید وام مناسبی برای متقاضیان در نظر بگیرد که بازپرداخت آن مناسب با درآمد ماهانه آنها باشد. همچنین نرخ سود بانکی باید به صلاح خریدار باشد. اگر خریدار بخواهد با درصدی مازاد بر عرف منطقی، مسکن بخرد متقاضی آن کاهش پیدا می‌کند. وی در ادامه بیان می‌کند: نرخ وام فعلی کافی است اما سود آن باید کاهش پیدا کند و متناسب با دریافت ماهانه بازپرداخت شود. کاظمی می‌گوید: در حال حاضر مالکان دنبال مستاجر هستند. بسیاری از افراد توان خرید مسکن را دارند اما به دلایل مختلف اقتصادی سرمایه خود را در این بخش به حرکت درنمی‌آورند. عده دیگر هم تنوع‌طلب هستند و می‌خواهند در مناطق مختلف زندگی کنند به همین دلیل اقدام به خرید مسکن نمی‌کنند.
رییس اتحادیه فروشندگان گچ، آهک و مصالح ساختمانی در پایان می‌گوید: به نظر من باید کمیته‌ای مشتمل از بانک‌ها، وزارت راه و شهرسازی، انبوهسازان، وزارت صنعت، معدن و تجارت و کارشناسان این بازار تشکیل شود تا به یک راهکار عملی برای حل این موضوع دست یابیم.
نکته پایانی
در پایان می‌توان گفت هرچند بازار مسکن نسبت به سال گذشته با رشد همراه بوده اما این رشد را نمی‌توانیم به مثابه برون‌رفت از رکود درنظر بگیریم. چراکه هنوز تعداد واحدهای خالی از سکنه در ایران زیاد است. دولت برای برون‌رفت از این معضل وام خرید مسکن را افزایش داد اما این سیاست با توفیق چندانی مواجه نشد و این نسخه به حال بیماری رکود بازار مسکن افاقه نکرد و هنوز قدرت خرید مردم تغییر محسوسی پیدا نکرده است.
