سهم ناچیز ورزشکاران از درآمدهای ریو ۲۰۱۶

با آن که بازی‌های المپیک به‌عنوان گرامیداشت ورزش غیرحرفه‌ای پایه‌گذاری و هر ۴ سال برگزار می‌شود اما جنبشی طولانی‌مدت از چند دهه گذشته هر نوع تصویر و تصور از آماتوریزم را به کنج فراموشی پرتاب کرده و در حال حاضر بیشتر از هر زمان دیگری، تمامی خط و ربط امور به پول نقد ختم شده و تعاملات ورزشی، فرهنگی و اجتماعی به‌طور عمده جای خود را به بده‌بستان‌های پولی و فعالیت‌های تجاری و بازاریابی داده‌اند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از صمت ، امسال شرکت‌های تلویزیونی برای به تصویر کشیدن این جشنواره ورزشی ۱۹ روزه بیش از ۴ میلیارد دلار هزینه پرداخت کرده‌اند، در حالی که سرمایه‌ای که مجموع ۱۱ اسپانسر جهانی تامین‌کننده بودجه ریو ۲۰۱۶، به عنوان «ارزش ترکیبی بازار» برای این دوره از المپیک اختصاص داده‌اند افزون‌بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار شده و به کار بستن این حجم عظیم منابع می‌تواند نوعی زیاده‌روی و اسراف در خرج کردن پول تلقی شود چراکه براساس پیش‌بینی‌های دست‌اندرکاران امر، انتظار می‌رود مجموع درآمد حاصل از بازاریابی برای المپیک ریو ۲۰۱۶ حداکثر به ۹/۳ میلیارد دلار برسد.

البته باید به حضور ورزشکاران برتر دنیا که در میان آنها ۱۰ ورزشکار برتر مرد و زن حضور دارند که بر پایه گزارش مجله فوربس، در رقابتی جمعی در سال ۲۰۱۵میلادی در مجموع توانستند مبلغی افزون بر ۳۸۸ میلیون دلار درآمد کسب کنند هم در المپیک ۲۰۱۶ اشاره کرد که انتظار می‌رود از حضورشان در این بازی‌ها نیز درآمدی قابل توجه برای خود دست و پا کنند. علاوه بر این کمیته بین‌المللی المپیک هم مجموعه دیگری است که از این مسابقات عایدی قابل‌توجهی خواهد داشت، زیرا براساس قوانین موجود، ۱۰ درصد از هر نوع پول و نقدینگی حاصل از برگزاری این بازی‌ها، به‌عنوان سهم قانونی، به متولیان کمیته اشاره شده تعلق خواهد گرفت، به همین دلیل این کمیته از هم‌اکنون خود را آماده کرده تا بیشترین درآمد ممکن از ابتدای تاسیس خود تا امروز را از این دوره المپیک به جیب بزند.

حامیان مالی

حامیان مالی (اسپانسرهای) چندملیتی با بیشترین سرعت ممکن خود را به ریودوژانیرو رسانده‌اند. در راس آنها باید «کارلوس اسلیم»، غول رسانه‌ای جهان از مکزیک نام برد که می‌توان حضور وی در ریو را به‌عنوان دور برگشت حضور او در بازی‌های المپیک به شمار آورد؛ پس از آنکه در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲میلادی دور رفت حضورش برای المپیک ۲۰۱۲ لندن را به سرانجام رسانده بود. این میلیاردر مکزیکی تا امروز و برای این دوره، تنها در یک فقره مبلغ ۳۲۰میلیون دلار به کمیته سازماندهی بازی‌های ریو پرداخت کرده، با این هدف که برای فعالیت‌های آینده شرکت رسانه‌ای بزرگش، حمایت‌های تضمین شده لازم را به‌دست آورد.

در سال ۲۰۱۱میلادی اسلیم ثروتمندترین فرد در جهان به‌شمار می‌رفت و اقتصاد برزیل نیز با نرخ رشد سالانه ۷/۵ درصدی در حال پیشروی بود. ۵ سال با سرعتی زیاد سپری شد و اکنون اقتصاد کشوری که میزبان ملل جهان برای بازی‌های المپیک است در حالت سقوط آزاد قرار دارد، شرکت‌های بزرگ و سیاستمداران که در واقع عرضه‌کنندگان بازی‌های المپیک ریو به کشورهای مهمان حاضر در برزیل به شمار می‌روند همزمان درگیر بزرگترین پرونده فساد مالی و دولتی در تاریخ برزیل هستند. برخی مشکلات بزرگ دیگر مانند ویروس زیکا، آلودگی (هوا و آب‌های ساحلی ریو)، سالن‌های ورزشی ناتمام و دوپینگ در مقیاس صنعتی نیز عوارض منفی خود را برجای گذاشته‌اند.

براساس نتایج یک نظرسنجی که در روزهای اخیر به اجرا درآمد، ۶ نفر از هر ۱۰ نفر مردم کشورهای سراسر جهان تصریح کرده‌اند دوپینگ تاثیر منفی واضحی بر سطح توجه و علاقه آنها به بازی‌های المپیک دارد. در حوزه رسانه‌های اجتماعی رایج نیز گفت‌وگوها و ارتباطات برقرار شده در فضای این رسانه‌ها که در ریو ۲۰۱۶ و پیش از آغاز رسمی بازی‌ها در جریان بود به مراتب کمتر از دوره زمانی پیش از افتتاح رسمی بازی‌های المپیک لندن در سال ۲۰۱۲ بود. تحلیلگران رسانه‌های اجتماعی در آژانس رسانه‌ای «Mindshare» علاوه بر رویداد اشاره شده بالا خاطرنشان کرده‌اند ابراز احساسات مثبت مردم نیز در ریو ۲۰۱۶ بسیار کمتر از المپیک ۲۰۱۲ است.

اما شرکت‌های تجاری اعم از بزرگ و کوچک در انجام کسب و کارشان مصمم به نظر می‌رسند. روپرت برات، مدیر شرکت مانگوس که متخصص انجام مذاکرات در قراردادهای حامیان مالی در هنگام برگزاری رویدادهای ورزشی است در این زمینه می‌گوید: «چشم‌انداز رویدادهای ورزشی زنده در مقیاس جهانی به اندازه کافی مطمئن به نظر می‌رسد تا انواع گروه‌های منتفع از مسابقات المپیک ریو مانند کمیته بین‌المللی المپیک، حامیان مالی تیم‌ها و ورزشکاران از بازده خوب و کسب سود کافی بابت سرمایه‌گذاری‌های خود اطمینان حاصل کنند. »کسب و کارهای کوچکتر نیز بازی‌های المپیک ریو ۲۰۱۶ را مهم‌ترین اتفاق و رویداد ورزشی شماره یک جهان می‌دانند و همواره سعی می‌کنند با بهره‌گیری از شرایط ویژه و امتیازهای تاثیرگذاری که این بازی‌ها با خود به همراه می‌آورند میزان فروش و درآمدهای خود را تا بیشترین حد ممکن بالا ببرند و این، واقعیتی است که در اعداد و ارقام جدول‌ها و محاسبات بانک بارکلیز به روشنی نمایان است.

کمیته برنامه‌ریزی مسابقات ریو ۲۰۱۶ اعلام کرده دستیابی به رقم یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بابت حقوق و درصد سهم این کمیته از حمایت مالی حامیان مسابقات المپیک به طور قطع امکان‌پذیر است، هرچند در این زمینه اعداد و ارقام دقیق و صورت‌حساب‌های مربوط به معاملات فردی و شخصی محرمانه بوده است. کمیته بین‌المللی المپیک همچنین حق امتیاز حمایت مالی مسابقات را به شریکان جهانی خود مانند سامسونگ و کوکاکولا واگذار کرده است. برای نمونه دو شرکت اشاره شده به عنوان حامی مالی برگزاری مسابقات المپیک ریو ۲۰۱۶ هر یک مبلغی معادل ۱۲۰ میلیون دلار پرداخته‌اند تا همراهی و هم‌آوایی‌شان را با آرمان‌های اصلی المپیک یعنی «سریع‌تر، بالاتر و قوی‌تر» نشان داده و اثبات کنند.

این مبالغ پیش از آن پرداخت شده که شرکت‌های موردنظر حتی یک پنی خرج بیلبوردها، بنرهای تبلیغاتی و صفحات بزرگ تلویزیونی نصب شده در جای‌جای ریو که در تمامی آنها لوگوی شرکت‌های نامبرده به وضوح نمایان است، کنند. این همه در حالی است که نتایج یک پژوهش تازه انجام شده نشان داده فقط ۶ درصد پولی که از مسابقات المپیک حاصل می‌شود به عنوان حقوق و پاداش به ورزشکاران بازگردانده می‌شود و بقیه درآمد این مسابقات از سوی کمیته بین‌المللی و کمیته‌های ملی المپیک کشورها به مصرف می‌رسد. واقعیت این است که جریان پیدا کردن میلیاردها دلار سرمایه در طول مسابقات ریو ۲۰۱۶ ممکن است این المپیک را تبدیل به پرهزینه‌ترین و ثروتمندترین دوره در تمامی دوره‌های گذشته این بازی‌ها کرده باشد اما بیشتر ورزشکاران حاضر در این مسابقات به طور تقریبی هیچ چیزی از این ثروت عایدشان نخواهد شد.