شغل‌های سبز را جدی بگیریم!

بر اساس آخرین آ‌مارها بیش از 200 عنوان شغل سبز در دنیا در راستای دستیابی به توسعه پایدار شناسایی شده است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، مشاغل دوستدار محیط زیست و مرتبط با تولید انرژی، محصولات و فناوری‌های پاک به عنوان مشاغل سبز به شمار می‌روند، این مشاغل ملزم به رعایت استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در واحدهای شغلی مربوط به خود هستند. متخصص منابع آب، تکنسین‌ مهندسی محیط زیست، تکنسین‌ حوزه کشاورزی، مهندسی برق و نجّاران و کارگران ساختمانی از جمله مشاغل سبز شناسایی شده هستند. مشاغل سبز جزو کار شایسته به شمار می‌روند چرا که هم در کاهش اثرات زیست محیطی واحدهای صنعتی از طریق کاهش مصرف انرژی و انتشار آلاینده‌ها و زباله‌ها موثرند و هم شاغلان آن از دستمزد کافی، حمایتهای حقوقی و امنیت شغلی برخوردارند. اولین و مهمترین مزیت مشاغل سبز این است که به محیط زیست آسیب نمی‌زند و علاوه بر اشتغالزایی با کارایی بالا می‌توان آنها را گسترش داد. به همین دلیل مشاغلی که سلامت نیروی انسانی، سلامت محیط زیست و تولید محصول سالم را مدنظر قرار می‌دهند در زمره مشاغل سبز قرار دارند. هم اکنون بسیاری از کشورها به ایجاد شغل‌های سبز روی آورده و از طریق گفتگوهای اجتماعی فراگیر بین کارگران، کارفرمایان و دولت به سمت اقتصاد سبز حرکت کرده‌اند. آفریقای جنوبی در سال 2011 در قالب یک پیمان جمعی تمام وزراتخانه‌های خود را مامور شکل‌گیری و توسعه اقتصاد سبز کرد؛ اندونزی به فاصله چندی برای ترویج و گسترش مشاغل سبز وارد عمل شد و برزیل هم به همکاری با کشورهای دیگر برای توسعه پایدار در این زمینه روی آورد، این موارد نشان دهنده گرایش کشورها به اقتصاد سبز و تلاش برای ایجاد شغل‌های سبز است. کارشناسان می‌گویند کارگران و کارفرمایان باید به طور فعال در گفتگوهای اجتماعی مشارکت داشته و به ارزیابی فرصتها و چالش‌های موجود در مسیر اقتصاد سبز بپردازند. برخی کشورها به دلیل تغییرات آب و هوایی دچار خسارت‌های فراوانی می‌شوند که در یک مورد، طوفان سال 2012 آمریکا و خرابی‌های ناشی از آن خسارتهای بسیاری به ایالت‌های نیوجرسی و نیویورک و ناوگان ریلی و هوایی آن وارد کرد به نحوی که به خاموشی گسترده و قطع پروازهای شرکتهای هواپیمایی منجر شد و نابودی اشتغال 150 هزار کارگر را در ایالت نیوجرسی در پی داشت از این رو به نظر می‌رسد اصلاحات مالیاتی زیست محیطی بتواند به کمک کسانی که در مشاغل سبز سرمایه‌گذاری کرده‌اند آمده و زیان مالی ‌آنها را جبران کند. بیشتر کارشناسان به کارگیری مشوق‌های مالی برای ایجاد کسب و کارهای سازگار با محیط زیست و تلاش برای ارائه مشاوره‌های فنی به کارگران و کارفرمایان را یکی از عوامل موثر در گرایش کشورها به سمت مشاغل سبز عنوان می‌کنند؛ به زعم آنها در قالب بنگاههای کوچک و زودبازده نظیر تعاونی‌ها بهتر می‌توان به کسب وکارهای مرتبط و سازگار با محیط زیست دست یافت. از آن گذشته، اقتصاد سبز نیازمند کسب مهارت‌های جدید است به همین دلیل استفاده از کارگران ماهر در مشاغل سبز مورد تاکید قرار گرفته است چرا که ارتقای مهارت در نیروهای کار موجب می‌شود تا برای حفظ اشتغال معلومات خود را به روز کنند و قادر به کسب مهارتهای جدید برای دستیابی به مشاغل سبز باشند. محمدرضا سپهری - معاون وزیر کار و رییس موسسه کار و تامین اجتماعی - از اقتصاد سبز به عنوان یکی از مؤلفه‌های توسعه پایدار نام برده و تاکید دارد که کشور ما نیز باید همگام با سایر کشورها به موضوع اقتصاد و مشاغل سبز توجه کند. او با اشاره به تدوین برنامه ششم توسعه و توجه به توسعه فراگیر و پایدار، می‌گوید: در تدوین برنامه ششم باید وضعیت اقلیمی کشور مدنظر قرار گیرد و پیامدهایی همچون آلودگی هوا و خشکسالی دیده شود. به اعتقاد سپهری مشاغل سبز موجب کاهش آثار زیست محیطی بنگاههای اقتصادی می‌شود و رعایت ضوابط کار شایسته مانند دستمزد کافی، حقوق قانونی کارگران و حمایتهای اجتماعی از آنها را برآورده می‌کند. هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان، آموزش و توانمندسازی افراد در زمینه حفظ محیط زیست یک اصل کلیدی و راهبردی به شمار می‌رود و اجرای استانداردهای زیست محیطی به نفع فعالیت‌های اقتصادی و توسعه صنعتی مدنظر قرار دارد. در شرایطی که به اعتقاد اکثر صاحب نظران اقتصادی، راه برون رفت از رکود اقتصادی افزایش تولید است، ضرورت دارد این مهم با در نظر گرفتن جنبه‌های زیست محیطی و آثار و پیامدهای آن در دستور کار تصمیم سازان قرار گیرد چرا که مشاغل سبز پاسخگوی مناسبی برای اشتغال مولد و پایدار خواهد بود. با توجه به آنکه مشاغل سبز نیازمند بهره‌گیری از فناوری‌ها و مهارتهای مختلف است، توسعه آنها علاوه بر اشتغالزایی برای جوانان و کارجویان، نقش عمده ای در کاهش بیکاری دانش آموختگان و اقشار تحصیلکرده و ماهر خواهد داشت.