اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ در هفته‌های اخیر، اخباری مبنی بر عرضه دارا سوم که باقی‌مانده سهم دولت در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات ایران بوده، مطرح شده است. این در حالی است که هنوز تکلیف پالایش یکم مشخص نیست و معاملات آن آغاز نشده است.
۳۰ شهریورماه سال جاری، مهلت پذیره‌نویسی دومین صندوق قابل معامله دولتی به پایان رسید و بنا به گفته داود رزاقی، مدیر صندوق پالایشی یکم، با توجه به اینکه پذیره‌نویسی صندوق پالایشی یکم تا ۳۰ شهریورماه ادامه داشت، بنابراین باید از اوایل آبان ماه امکان معامله برای این صندوق فراهم شود. این در حالی است که ۱۱ روز از ماه جاری گذشته و هنوز زمان دقیق و مشخصی برای شروع معاملات این نماد از سوی مسئولان مرتبط اعلام نشده و از سوی دیگر، پالایش یکم هنوز در پرتفوی برخی از سرمایه‌گذاران قرار نگرفته است.
عدم شروع معاملات دومین صندوق قابل معامله دولتی و ریزش بازار سرمایه در هفته‌های اخیر، موجب نگرانی بسیاری از سرمایه‌گذاران و ضرر آنها شده است. باید توجه داشت که اولین صندوق قابل معامله دولتی (دارا یکم) که شامل سهام باقی‌مانده دولت در برخی بانک‌ها و بیمه بود، با استقبال روبه‌رو شد و میتوان گفت سود مناسبی را برای سهامداران خود رقم زد. اما ورق برای پالایش یکم بازگشت و سهامداران، بخشی از سرمایه خود را از دست دادند.
باوجود اینکه داود رزاقی، مدیر صندوق پالایشی یکم به آغاز معاملات دومین صندوق قابل معامله دولتی از ابتدای آبان ماه سال جاری اشاره کرده بود، مریم شاه حسینی، مدیر امور ناشران شرکت سپرده گذاری مرکزی درخصوص عدم شروع معاملات این نماد گفت: اطلاعاتی که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی از مدیر صندوق پالایشی یکم اخذ کرده بود، تفکیک شده نبوده و به همین دلیل بازگردانده شدند.
در ابتدای پذیره‌نویسی پالایش یکم، دولت تخفیف ۲۰ درصدی را برای خرید این صندوق اعمال کرد، اما پس از گذشت مدتی، قیمت نمادهای پالایشی موجود در دارا دوم افت کرد و این تخفیف به ۳۰ درصد رسید. این در حالی است که باوجود اعمال تخفیف ۳۰ درصدی، تخفیف واقعی صندوق پالایش یکم، منفی است.
سهامداران به دلیل زیان متحمل‌شده که ناشی از عقب افتادن زمان بازگشایی صندوق پالایش یکم بوده است، پیگیری‌های زیادی را انجام داده و انتظار مشخص شدن هرچه سریعتر تاریخ بازگشایی را دارند. با این حال، نتیجه‌ای حاصل نشده است.
برخی از مسئولان مرتبط با امور دومین صندوق قابل معامله دولتی، دلایلی را درخصوص عدم شروع معاملات این نماد مطرح کرده‌اند. اصلی‌ترین دلیل ارائه‌شده، افزایش سرمایه دو نماد شتران و شپنا و اعمال نشدن این افزایش سرمایه در پرتفوی دو نماد اشاره شده است.
مریم شاه حسینی، مدیر امور ناشران شرکت سپرده گذاری مرکزی درخصوص این موضوع گفت: یکی از دلایلی که سهام پالایشی یکم تاکنون قابل معامله نشده، این است که با توجه به اینکه دو نماد پالایشی افزایش سرمایه داشتند، هنوز سهام جایزه در نماد اصلی ادغام نشده و امور مربوط به ثبت باقی مانده است.
همچنین به گفته داود رزاقی، مدیر صندوق پالایش یکم، با توجه به افزایش سرمایه پالایش نفت تهران (شتران) و پالایش نفت اصفهان (شپنا) در بورس، هنوز افزایش سرمایه آنها در پرتفوی صندوق اعمال نشده، به همین دلیل اکنون نمی‌توان اقدام به بازگشایی نماد این صندوق کرد. زیرا این موضوع منجر به ضایع شدن حق مردم و ضرر و زیان آنها خواهد شد.
علاوه بر دلیل اشاره‌شده، اشتباه قابل توجهی نیز موجب عقب افتادن زمان بازگشایی پالایش یکم شده است. به گفته مریم شاه حسینی، فایلی که مدیر صندوق پالایشی یکم در اختیار شرکت سپرده گذاری مرکزی قرار داده بود، هم شامل اطلاعات دارا یکم بود و هم شامل اطلاعات پالایشی یکم. در واقع در این فایل یک سری اطلاعات اضافه شامل مبلغی که افراد برای خرید سهام پالایشی یکم و دارایکم پرداخت کرده‌اند، نحوه خرید سهام پالایشی یکم و نظایر آن وجود داشت و به همین دلیل شرکت سپرده‌گذاری اطلاعات را به مدیر صندوق بازگرداند تا آنها اطلاعات را تفکیک کرده و فقط اطلاعات مربوط به پالایشی یکم را در اختیار شرکت قرار دهند.
در حقیقت، زیانی که به سهامداران وارد شده، علاوه بر دلایل اصلی، به برخی از اشتباهات که روند بازگشایی را کند کرده است نیز باز می‌گردد و این سرمایه‌گذاران هستند که در نتیجه برخی از اقدامات، بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهند.
میزان فروش صندوق پالایش یکم
حدود چهارمیلیون نفر، واحدهای صندوق پالایش یکم را خریداری کردند که ارزش واحدهای خریداری شده، در مجموع ۱۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بوده است. درواقع ۲۰ درصد از واحدهای صندوق پالایش یکم به فروش رسیده است.
همچنین داود رزاقی، مدیر صندوق پالایش یکم گفته است: به زودی سایت صندوق پالایش یکم تکمیل شده و آن موقع ارزش روز دارایی‌های صندوق مشخص می‌شود و بر روی سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و سایت کدال قرار می‌گیرد.
