اقتصادآنلاین - مهدی بیک؛ در شرایطی که هر سال میلیاردها دلار از ظرفیت های ارزی کشور، صرف واردات نهاده های دامی می شود تا بخشی از اقلام مصرفی، مانند مرغ، تخم مرغ، گوشت، مواد لبنی و پروتئینی و... با قیمت های مناسب تری در سفره های مردم قرار بگیرند، اما به دلیل برخی سودجویی ها، سوءمدیریت ها و فقدان نظارت های راهبردی، حدود نیمی از نهاده های دامی وارداتی که با ارز 4200 تومانی تامین شده اند، خارج از سامانه رسمی بازارگاه و در بازار آزاد به فروش می رسند. عدم توازنی که باعث شده، قیمت مرغ به سمت بالاترین رکوردهای ثبت شده پرواز کند.
در همین خصوص رییس کارگروه بررسی موضوع نهاده ها در کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: این روزها قیمت هر کیلو مرغ اعداد و اراقامی به بالای 30 هزار تومان رسیده است. در واقع مشکل اصلی در گرانی مرغ و تخم مرغ، مساله نهاده است. در بحث نهاده هم دو موضوع اصلی دخیل است، نخست، تامین نهاده و در مرحله بعد، توزیع نهاده. علی رغم تمام مشکلات ارزی کشور به دلیل تحریم ها، نهاده مورد نیاز کشور، همواره تامین شده و هیچ مشکلی برای تامین نهاده وجود نداشته است. یعنی هم در گذشته و هم در شرایط فعلی، نهاده به اندازه نیاز کشور و حتی بیشتر از نیازها، تامین شده است. مشکل اصلی گرانی مرغ، اما در بخش توزیع نهاده شکل می گیرد.
آزادی خواه در تشریح این مشکلات کلیدی در حوزه توزیع گفت: حدود100شرکت در کشور وجود دارند که صد درصد از ارز4200تومانی استفاده می کنند و نهاده وارد می کنند. متاسفانه به دلیل برخی از ناهماهنگی های اجرایی ، سوءمدیریت ها و عدم نظارت ها بیش از 45 درصد از نهاده های دامی که با ارز ترجیحی وارد شده اند و قاعدتا می بایست از طریق سامانه بازارگاه توزیع شوند، خارج از این سامانه در بازار آزاد به فروش می رسند. این یعنی حدود نیمی از حجم کلی واردات نهاده دامی که با ارز دولتی وارد شده اند راهی بازار سیاه می شوند.
توزیع نهاده تنها از طریق بازارگاه قانونی است
نماینده مردم ملایر همچنین گفت: نکته مهم تر اینکه متاسفانه، برخی رسانه های فراگیر و پرمخاطب کشور با برخی سوداگران چاق و اصلی هماهنگ شده اند و به سامانه بازارگاه حمله می کنند تا بازار نهاده، رنگ ثبات و آرامش را به خود نبیند. اگر لازم باشد به زودی ابعاد مختلف این مناسبات رانتی را به صورت شفاف با افکار عمومی و رسانه ها در میان خواهم گذارد تا مردم بدانند چه کسانی پشت پرده گرانی مرغ هستند. موضوع مهم و شاه کلید بحث ساماندهی نهاده های دامی، بازارگاه است که باید تلاش شود نهاده تنها از این طریق در کشور توزیع شود.
آزادی خواه در خصوص واکنش مجلس به این گرانی ها یادآور شد:با توجه به اینکه مسئول کارگروه پیگری بحث نهاده در کمیسیون کشاورزی مجلس خود من هستم، روز چهارشنبه گزارشی را در این خصوص آماده کرده ام که در قالب گزارش های رسمی کمیسیون در صحن علنی قرائت خواهد شد. در این گزارش به سه سرفصل اصلی ذیل موضوعاتی چون نواقص بخش خصوصی ، نواقص و محدودیت های بخش دولتی و در نهایت پیشنهاداتی برای عبور از چالش های پیش رو اشاره شده است. امیدوارم با رویکرد نظارتی دقیق مجلس و همکاری ساختارهای اجرایی، بتوانیم نوسانات بازار نهاده ها دامی و پس از آن گرانی مرغ،تخم مرغ وسایر محصولات مرتبط را مهار کنیم.
عضو هیات رییسه کمیسیون کشاورزی مجلس در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصادآنلاین که آیا فکر نمی کنید برای نظارت موثر بر روند توزیع نهاده ها، مانند بورس باید پالایش و برخورد دقیقی در خصوص کلونی های سوداگر این بازار صورت بگیرد؟ گفت: بدون تردید در اتمسفر کلی بورس نیز، زد و بندهایی مشهود است. زد و بندهایی که البته برای کارشناسان معنادار است. اینکه شاخص کلان بورس با یک شیب تند ارتقا پیدا کند و آمارها از حضور بیش از 10میلیون کد بورسی جدید خبر بدهند، اما ناگهان دچار نزول و سقوط شود و بخش اعظمی از سرمایه های خرد مردم آسیب ببیند، بی دلیل نیست.
آزادی خواه در پایان یادآور شد: این فرایند یعنی بازی با سرمایه های مردم به وسیله ادبیات و گفتمان بورسی. معتقدم همانطور که تشدید نظارت ها، باعث شد تا برخی ارکان سوداگر بازار سرمایه شناسایی و از روند کلی فعالیت های بازار خارج شوند و پس از آن شاخص بازار در مسیر رشد قرار بگیرد، افزایش نظارت ها در روند توزیع نهاده های دامی و شناسایی کانون های سوداگر در این بخش نیز می تواند ثبات را به بازار نهاده و پس از آن قیمت مرغ، تخم مرغ و...بازگرداند.
