اقتصادآنلاین – فاطمه اکبرخانی؛ در پی اصلاحات ارزی دولت در سال گذشته، ثبت سفارش و واردات بیش از 1400قلم کالا به کشور ممنوع شد که پوشاک نیز در همین دسته قرار گرفت و وزارت صنعت نیز این اقدام را گامی در جهت رونق تولید داخل عنوان کرد؛ اما سوال اینجا است که آیا با ممنوعیت واردات، تولیدکنندگان توان تولید کالا به میزان تامین نیاز داخل را دارند، و یا بدون وجود میدان رقابت، رشد صنعت داخلی امکان‌پذیر است یا خیر.
در این راستا اگرچه بسیاری از تولیدکنندگان، واردات را دشمن صنعت خود دانسته و اظهار می‌کنند که واردات، بازار را به تصاحب خود درآورده، اما عده دیگر بر این باورند که بدون واردات امکان رقابت برای تولید داخل وجود نداشته و این موضوع در نهایت مانع رشد صنایع خواهد شد.
موافقان ممنوعیت واردات چه می‌گویند؟
برخی از کارشناسان که موافق طرح ممنوعیت واردات کالا و موافق اتکاء صد درصدی به تولید داخل هستند، می‌گویند که اگر ما در زمان تحریم کالایی را ممنوع نمی‌کردیم شرکای خارجی ما را تحریم می‌کردند، از طرفی تا زمانی که امکان تولید کالایی در داخل وجود دارد واردات آن کار اشتباهی است و با این اقدام تنها به تولید داخل پشت پا می‌زنیم.
به عقیده برخی از نمایندگان مجلس که موافق این طرح بودند، ممنوعیت واردات هرگونه کالای مصرفی خارجی که استراتژیک و نیاز کلی کشور نباشد اقدام مناسبی است و ما با این کار می‌توانیم خارجی‌ها را از بازار پررونق ایران محروم کنیم.
به گفته این دسته افراد، کشور ایران هزاران تولیدکننده پوشاک و ظرفیت میلیاردی برای این بازار دارد که با واردات، بازار لباس ایران در اختیار بیگانگان قرار گرفته است.
نظر مخالفان چیست؟
در مقابل نظر این گروه، دسته‌ای دیگر بر این باورند که ممنوعیت واردات به مرور زمان صنعت را نابود کرده و تولید هیچ پیشرفتی را به خود نخواهد دید.
در این زمینه علیرضا حائری، عضو هیأت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران با ابراز مخالفت نسبت به ممنوعیت واردات پوشاک، به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: اگرچه ممنوعیت واردات را برای حمایت از تولید داخل اعمال کرده‌اند، اما در واقع این اقدام نمی‌تواند هیچ کمکی به توانمندسازی واحدهای تولیدی و حمایت از ساخت داخل بکند.
وی ادامه داد: من با هرگونه ممنوعیت واردات و یا ایجاد محدودیت کالا مخالفم، زیرا تا یک فضای رقابتی ایجاد نکنیم نمی‌توانیم باعث رشد و اعتلای آن محصول در داخل شویم.
حائری با استقبال از طرح مبازره با قاچاق بیان کرد: اگر کالایی از مبادی قانونی وارد شود، باید عوارض گمرکی پرداخت کند و همچنین دولت نیز به آمار و جزییات کالای وارد شده دسترسی دارد و می‌تواند بازار را نیاز‌سنجی کند، اما با قاچاق به هیچ کدام از اطلاعات دسترسی نداریم و به اقتصاد ملی، اشتغالزایی و درآمد دولت نیز لطمه وارد می‌شود.
قاچاق 2.5میلیارد دلاری پوشاک در سال 97
عضو هیأت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران با اشاره به افزایش نرخ ارز و رابطه آن با قاچاق توضیح داد: طبق آمار رسمی، در طول سال گذشته دو میلیارد و 400میلیون دلار قاچاق صورت گرفته که البته این مقدار نیز تقریبی است؛ بنابراین اگر جلوی واردات رسمی گرفته شود اگرچه به نفع یک عده تولیدکننده خواهد بود اما به طور کل برای صنعت نفعی ندارد.
حائری به ممنوعیت واردات خودرو و عدم پیشرفت خودروسازی‌ها نیز اشاره کرد و گفت: ممنوعیت واردات خودرو تنها باعث عقب‌ماندگی رشد این صنعت همپای سایر کشورها شد، زیرا فضای رقابتی برای خودروسازان وجود نداشت و این صنعت به انحصار کامل تولیدکنندگان داخلی درآمد.
وجود فضای گلخانه‌ای در صنعت پوشاک
او با بیان این که صنعت پوشاک دچار یک فضای گلخانه‌ای شده است، افزود: ایجاد فضای انحصاری برای یک کالا و ممنوعیت ورود از سایر کشورها مانع خلاقیت، کیفیت و رقابت داخلی شده و از طرف دیگر تولیدکنندگان تمایلی به کاهش قیمت تمام شده ندارند.
این فعال صنعت پوشاک در پاسخ به این پرسش که "آیا تولید داخل کیفیت و توان تامین نیاز بازار را دارد یا خیر؟" خاطرنشان کرد: کیفیت یعنی چیزی که مورد پسند مردم باشد؛ برای 2.5میلیارد دلار پوشاک وارداتی به صورت قاچاق حتما تقاضا وجود دارد، پس با توجه به این که ما به این میزان تقاضا برای کالای خارجی داریم چرا نباید آن را از مبادی رسمی وارد کنیم.
ارزآوری پوشاک بنگلادش، بالاتر از کل صادرات غیرنفتی ایران
حائری ادامه داد: می‌توانیم برای آزادسازی واردات یکسری ضوابط تعیین کنیم، به طور مثال هر برندی که می‌خواهد در ایران فعالیت کند 20درصد محصولش را باید در کشور ما و طبق ضوابط ایران تولید کند؛ این کار هم منجر به اشتغالزایی و هم ارزآوری بسیار خوبی خواهد شد.
عضو هیأت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران به عملیاتی شدن این اقدام در کشور بنگلادش و تاثیر مثبت آن در ارزآوری این کشور اشاره کرد و گفت: بنگلادش در سال گذشته 40میلیارد دلار معادل کل صادراتی غیر نفتی ایران از طریق تولید برای سایر برند‌ها، پوشاک صادر کرده است.
وی افزود: ما اگر 20درصد بازار پوشاکمان را در اختیار رقبا قرار دهیم در آینده می‌توانیم به همین مقدار، بازار کشور رقیب را در دست بگیریم.
حائری درباره صادرات پوشاک نیز بیان کرد: صادرات پوشاک در سال گذشته به حدود 60میلیون دلار رسید که بیشتر مقاصد صادراتی عراق و افغانستان بودند، حالا اگر این میزان را با قاچاق و صادرات کشور بنگلادش مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که ممنوعیت تنها ما را به عقب پرتاب کرده است.
از آزادسازی واردات هنوز خبری نیست
عضو هیأت مدیره جامعه متخصصین نساجی ایران در پایان با بیان اینکه بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل نفع شخصی مخالف واردات هستند، گفت: با این شرایط وزارت صنعت نیز همچنان مخالف آزادسازی واردات پوشاک است.
بر اساس این گزارش، اگرچه به عقیده بسیاری از کارشناسان واردات کالایی که در داخل تولید می‌شود به ضرر بسیاری از تولیدکنندگان داخلی است، اما نباید به این موضوع نگاه کوتاه مدت داشت؛ زیرا تجربه بسیاری از کشورهایی که رشد اقتصادی خوبی دارند نشان داده که سود تعامل و تجارت با سایر کشورها بیش از زیان آن است.
