علت اصلی مشکلات زانو: علائم ، تشخیص و درمان زانو درد
زانودرد بسیار شایع می‌باشد و میتواند نشانه‌ای از وجود عارضه‌ها یا آسیب‌دیدگی‌های زانو باشد. قسمت داخلی زانو (قسمت مدیال) در واقع بخشی است که در نزدیک‌ترین فاصله به زانوی دیگر قرار دارد.
درد قسمت داخلی زانو معمولا در اثر تخریب غضروف ایجاد می‌شود. این درد همچنین میتواند پس از آسیب‌دیدگی ورزشی یا دیگر انواع ضربه به زانو بروز کند.
امکان دارد زانو به راحتی دچار آسیب‌دیدگی شود چرا که یکی از پیچیده‌ترین مفاصل در بدن می‌باشد. زانو از چهار استخوان، چهار رباط، چندین تاندون، دو مینیسک و غضروف تشکیل شده است.
دلایل شایع درد قسمت داخلی زانو
دلایل مختلفی می‌توانند سبب درد قسمت داخلی زانو شوند. بسیاری از این دلایل به آسیب‌دیدگی مرتبط هستند. برخی از شایع‌ترین مواردی که سبب آسیب‌دیدگی و درد زانو می‌شوند شامل افتادن از ارتفاع، آسیب‌های ورزشی یا افزایش میزان فعالیت می‌باشند.
بزرگسالان- خصوصا افراد بالای 60 سال- بیشتر در معرض بروز زانودرد هستند. البته درد قسمت داخلی زانو میتواند در کودکان و نوجوانان نیز بروز کند. در این قسمت هفت دلیل شایع بروز درد قسمت داخلی زانو شرح داده می‌شوند.
آرتروز زانو
آرتروز یک عارضه تخریبی است که سبب از بین رفتن غضروف شده و باعث سایش استخوان‌ها و مفاصل با یکدیگر می‌شود. در صورتی که در زمان وارد شدن فشار بر مفصل مانند بالا و پایین رفتن از راه پله یا نشستن بر روی صندلی درد در قسمت داخلی زانو ایجاد شود، امکان دارد شخص به آرتروز زانو مبتلا باشد. با توجه به این که فشار باعث بروز درد می‌شود، امکان دارد علائم با گذشت زمان تشدید شوند.
آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید یک عارضه خودایمنی است که میتواند باعث بروز درد در قسمت داخلی زانو شود. امکان دارد آرتریت روماتوئید باعث بروز التهاب در مفاصل شود؛ در نتیجه افراد مبتلا به این عارضه ممکن است به زانودرد شدید در زمان صبح دچار شوند و علائم در طول روز کاهش پیدا می‌کنند.
آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی (MCL)
رباط طرف داخلی در امتداد بخش خارجی قسمت داخلی زانو قرار دارد و سبب حفظ ثبات مفصل می‌شود. اگر این رباط دچار کشیدگی بیش از حد شود، امکان دارد پیچ‌خوردگی رباط جانبی داخلی ایجاد شود.
ممکن است این رباط دچار پارگی کامل یا جزئی نیز بشود. آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی بیشتر در مواقعی ایجاد می‌شود که نیرو بر بخش خارجی زانو وارد شود (مانند ورزش‌های پُر برخورد).
علائم آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی شامل:
- آب آوردن زانو
- عدم ثبات در زمان ایستادن یا راه رفتن
- قفل شدن زانوها
- ایجاد صدا در مفصل در زمان برخورد
آسیب‌دیدگی مینیسک داخلی
مینیسک غضروفی است که مانند ضربه‌گیر بین استخوان‌های مفصل عمل می‌کند. در هر زانو دو مینیسک وجود دارد. این مینیسک‌‌ها سبب جذب ضربه بین استخوان ران و استخوان درشت‌نی می‌شوند. مینیسک میتواند در اثر چرخش زانو یا تحت فشار قرار گرفتن زانو (معمولا در زمان فعالیت‌های ورزشی) دچار پارگی شود.
پارگی مینیسک به چهار صورت ایجاد می‌شود:
- پارگی دسته سطلی
- پارگی فلپ
- پارگی شعاعی
- پارگی تخریبی
بسته به شدت آسیب‌دیدگی، امکان دارد موارد زیر ایجاد شوند:
- خشکی زانو
- درد شدید در زمان چرخش زانو
- فقل شدن زانو
- احساس عدم تعادل
بورسیت پس آنسرین
بورس یک کیسه کوچک حاوی مایع است که به کاهش اصطکاک بین مفاصل کمک می‌کند. چندین بورس در قسمت‌های مختلف بدن وجود دارند.
بورس‌ها همچنین در زانوها بین رباط جانبی داخلی و سه تاندون قرار گرفته‌اند: تاندون سارتوریوس، گراسیلیس و سمی تندینوسوس. این تاندون‌ها در مجموع، پس آنسرینوس نامیده می‌شوند.
در صورتی که بورس تحریک شده یا بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد، میتواند باعث ایجاد مایع اضافی و بروز ورم و فشار بر روی زانو شود. این التهاب به نام بورسیت پس آنسرین نامیده می‌شود.
بر طبق نظر دکتر مویدنیا متخصص زانو در اصفهان ، بورسیت پس آنسرین به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. این دلایل شامل:
- آرتروز زانو
- چاقی
- پارگی مینیسک داخلی
- چرخش خارجی زانو یا ساق پا در زمان ایستادن یا راه رفتن
- سفتی عضلات همسترینگ
تحریک پلیکای داخلی
پلیکا به چین‌خوردگی‌های کوچک پوشش مفصل گفته می‌شود. پلیکای داخلی قسمت داخل زانو را پوشش می‌دهد. استفاده بیش از حد مانند باز و بسته کردن مکرر زانو میتواند سبب تحریک پلیکای داخلی شود.
در نتیجه چین‌خوردگی ضخیم‌تر شده و بین استخوان‌ها گیر می‌کند. علاوه بر درد و سوزش زانو، امکان دارد در این حالت صدا در مفصل ایجاد شده و قفل شدن زانو نیز بروز کند.
کبودشدگی زانو
در صورت وارد شدن ضربه مستقیم به زانو، امکان دارد استخوان زانو دچار کوفتگی و کبودی شود.
بسته به محل وارد شدن ضربه، کوفتگی میتواند باعث بروز درد در قسمت داخلی زانو شود. دیگر علائم کبودی و کوفتگی زانو شامل:
- کبودی پوست
- ورم
- دشواری در خم کردن زانو
- خشکی زانو
درمان زانودرد
بروز زانودرد شایع می‌باشد و در بسیاری از موارد در منزل قابل درمان می‌باشد. در صورت وجود علائم برای بیش از سه روز، امکان دارد آسیب‌دیدگی شدیدتری وجود داشته باشد و بایستی به پزشک مراجعه شود. دکتر مویدنیا متخصص زانو در اصفهان میتواند بسته به علت بروز درد، از روش‌های درمانی مناسب استفاده کند.
روش‌های درمان خانگی
درد خفیف زانو بسیار متداول است و در منزل قابل درمان می‌باشد. روش‌های درمان زانودرد خفیف شامل استراحت، استفاده از یخ، فشرده‌سازی و بالا نگه داشتن زانو می‌باشد.
همچنین می‌توان از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن برای تسکین ورم استفاده کرد. در صورتی که با وجود این روش‌ها علائم برای مدت بیش از سه روز ادامه پیدا کنند و یا درد تشدید شود، بایستی به پزشک مراجعه شود.
برخی از روش‌های درمان آسیب‌دیدگی شدید زانو عبارتند از:
- تزریق استروئید. از این روش برای درمان بورسیت پس آنسرین استفاده می‌شود.
- فیزیوتراپی. فیزیوتراپی معمول شامل حرکات کششی، تمارین ورزشی و اولتراسوند می‌باشد.
- ابزار و تجهیزات کمکی. استفاده از زانوبند در زمان ورزش یا فعالیت‌های روزانه میتواند به تسکین درد کمک کند.
- جراحی. جراحی آرتروسکوپیک زانو معمولا پس از پارگی مینیسک استفاده می‌شود.
ورزش برای رفع درد قسمت داخلی زانو
درد قسمت داخلی زانو در تمامی موارد قابل جلوگیری نمی‌باشد، ولی با این حال پزشکان و متخصصین فیزیوتراپی تقویت عضلات پا خصوصا عضلات چهار سر ران و همسترینگ را به عنوان یکی از موثرترین روش‌های درمان و جلوگیری کردن از آسیب‌دیدگی زانو در نظر می‌گیرند.
بر طبق تحقیقات انجام شده، ورزش‌های مناسب برای درمان زانودرد عبارتند از:
- بالا آوردن پا در حالت مستقیم
- پرس پا
- مینی اسکات
- دوچرخه ثابت یا خوابیده
- شنا
- پیاده‌روی یا استفاده از دستگاه الپتیکال
- تقویت عضلات چهار سر ران (حرکت جلو پا)
علاوه بر این، شما بایستی هر گونه فعالیت‌های ورزشی را با تمارین کششی جهت گرم کردن عضلات مورد نظر (خصوصا عضلات چهار سر ران و همسترینگ) آغاز کرده و به پایان برسانید.
دیگر روش‌های درمان درد قسمت داخلی زانو
در صورتی که درد قسمت داخلی زانو پس از چند روز تشدید شود و یا روش‌های درمان خانگی تاثیری در رفع علائم نداشته باشند، بایستی به پزشک مراجعه شود.
این مطلب رپرتاژ آگهی می باشد و توسط تحریریه اقتصاد آنلاین تهیه نشده است.
