اعتبار کربن نیمی از برنامه‌ای موسوم به «محدودیت و تجارت» است. به شرکت هایی که هوا را آلوده می‌کنند اعتباری اعطا می شود که به آنها اجازه می‌دهد تا حد معینی به آلودگی ادامه دهند. این محدودیت به صورت دوره ای کاهش می یابد. در همین حال، شرکت‌ها می‌توانند هرگونه اعتبار غیر ضروری خود را به شرکت دیگری که به آنها نیاز دارد بفروشند.
بنابراین شرکت های خصوصی انگیزه مضاعفی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای خود دارند چرا که اولاً در صورت تجاوز از سقف آلودگی خود جریمه می شوند و دوم، می توانند با کاهش میزان انتشار خود و فروش اعتبار مازاد خود به دیگران درآمد کسب کنند.
نکات کلیدی
شرکت ها تعدادی اعتبار دریافت می کنند که با گذشت زمان کاهش می یابد. آنها می توانند هرگونه اعتبار مازاد خود را به شرکت دیگری بفروشند.
اعتبارات کربنی انگیزه‌ی مالی به شرکت‌ها اعطا می‌کنند تا انتشارات گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند. شرکت‌هایی که قادر به کاهش میزان انتشار خود نیستند می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند اما انجام این کار هزینه مالی بالاتری را برای آنها به همراه خواهد داشت.
اعتبارات کربن بر الگوی «محدودیت و تجارتی» مبتنی هستند که برای کاهش آلودگی گوگردی استفاده شد.
مذاکره کنندگان در اجلاس تغییرات آب و هوایی COP26 گلاسکو در نوامبر 2021 با ایجاد بازار تجارت جهانی تعدیل اعتبار کربن موافقت کردند.
درک اعتبار کربن
هدف نهایی اعتبارات کربن کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در جو است. همانطور که اشاره شد، هر اعتبار کربن برابر با انتشار گازهای گلخانه معادل یک تن دی اکسید کربن است. طبق گفته صندوق دفاع از محیط زیست، این میزان از نظر انتشار دی اکسید کربن معادل یک رانندگی 2400 مایلی است.
شرکت‌ها یا کشورها تعداد معینی اعتبار کربن دریافت می‌کنند که می‌توانند آنها را برای کمک به تعادل کل انتشار گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان مبادله کنند. سازمان ملل خاطرنشان می کند: «از آنجا که دی اکسید کربن گاز گلخانه ای اصلی است، مردم صرفاً از تجارت کربن صحبت می کنند.»
هدف این است که تعداد اعتبارات در طول زمان کاهش دهیم، بنابراین شرکت‌ها را تشویق می‌کنیم تا راه‌های نوآورانه‌ای برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود بیابند.
وضعیت امروزی اعتبارات کربنی
برنامه های محدودیت و تجارت امروزه در ایالات متحده همچنان بحث‌برانگیز هستند. بااین‌حال، به گفته مرکز راهکارهای آب و هوا و انرژی، 11 ایالت چنین رویکردهای مبتنی بر بازار را برای کاهش گازهای گلخانه‌ای اتخاذ کرده‌اند. از این میان، 10 ایالت شمال شرقی هستند که برای مبارزه مشترک با این مشکل از طریق برنامه ای به نام ابتکار منطقه ای گازهای گلخانه ای (RGGI) با یکدیگر متحد شدند.
برنامه محدودیت و تجارت کالیفرنیا
ایالت کالیفرنیا برنامه محدودیت و تجارت خود را در سال 2013 آغاز کرد. این قوانین در مورد نیروگاه های بزرگ برق این ایالت، کارخانه های صنعتی و توزیع کنندگان سوخت آن اعمال می شود.
این ایالت ادعا می کند که برنامه آن چهارمین برنامه بزرگ جهان پس از اتحادیه اروپا، کره جنوبی و استان گوانگدونگ چین است.
مهم
نظام محدودیت و تجارت گاهی اوقات به عنوان نوعی نظام بازاری توصیف می شود. یعنی نظام ارزش مبادله ای برای انتشار گازهای گلخانه‌ای ایجاد می کند. طرفداران این نظام استدلال می کنند که برنامه محدودیت و تجارت انگیزه ای برای شرکت ها ایجاد می کند تا برای اجتناب از خرید مجوزهایی که هزینه آنها هر سال افزایش می یابد در فناوری های پاک تر سرمایه گذاری کنند.
قانون هوای پاک ایالات متحده
ایالات متحده از زمان تصویب قانون هوای پاک ایالات متحده در سال 1990 که به عنوان اولین برنامه محدودیت و تجارت در جهان شناخته می شود (اگرچه این محدودیت‌های انتشار در این قانون «مقرری» نامیده شده است) بر انتشارات گازهای گلخانه‌ای در هوا نظارت داشته است.
صندوق دفاع از محیط زیست این برنامه را عامل اصلی کاهش قابل توجه انتشار دی اکسید گوگرد از نیروگاه های برق زغال سنگی، که عامل «باران اسیدی» بدنام در دهه 1980 بود معرفی کرده است.
طرح‌های ابتکاری اعتبار کربن در سراسر جهان
پروتکل کیوتو سازمان ملل
هیئت بین دولتی تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (IPCC) در توافقنامه ای در سال 1997 به نام پروتکل کیوتو طرح اعتبار کربن خاصی را برای کاهش انتشار کربن در سراسر جهان ارائه کرد. این توافق اهداف الزام آوری را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کشورهای امضاکننده آن را تعیین کرده بود. توافق دیگری که به عنوان توافقنامه مراکش شناخته می شود، قوانینی را برای نحوه عملکرد این نظام تدوین کرد.
مهم: کالیفرنیا برنامه اعتبار کربن خود را دارد که به عنوان چهارمین برنامه بزرگ جهان شناخته می شود.
پروتکل کیوتو کشورها را به دو دسته اقتصادهای صنعتی و در حال توسعه تقسیم کرد. کشورهای صنعتی که مجموعاً کشورهای ضمیمه 1 نامیده می شوند در بازار تجارت اعتبار آلاینده های خود فعالیت می کردند. اگر کشوری کمتر از مقدار مجاز خود هیدروکربن منتشر می‌کرد، می‌توانست اعتبارات مازاد خود را از طریق توافقنامه خرید کاهش انتشار (ERPA) به کشورهایی بفروشد که به اهداف سطح کیوتو دست نیافته بودند.
مکانیسم جداگانه ی توسعه پاک اعتبارات کربنی را به نام کاهش انتشار تایید شده (CER) برای کشورهای در حال توسعه صادر کرد. هر کشور در حال توسعه می توانست این اعتبارات را برای حمایت از طرح های توسعه پایدار دریافت کند. معاملات CERها در بازار جداگانه ای انجام شد.
اولین دوره تعهد پروتکل کیوتو در سال 2012 به پایان رسید. ایالات متحده در سال 2001 از این برنامه کناره‌گیری کرده بود.
توافقنامه آب و هوایی پاریس
توافقنامه ای موسوم به اصلاحیه دوحه در سال 2012 برای بازنگری در پروتکل کیوتو امضا شد، این توافقنامه تا اکتبر 2020 همچنان معتبر بود و 147 کشور عضو «سند پذیرش خود در این سازمان به ودیعه گذاشتند.» بیش از 190 کشور توافقنامه پاریس را در سال 2015 امضا کردند که این توافقنامه نیز استانداردهای انتشار خاصی را برای کشورها تعیین و امکان تجارت انتشار گازهای گلخانه ای را فراهم می کرد. ایالات متحده در سال 2017 از این توافق خارج شد. اما متعاقباً در ژانویه 2020 در زمان ریاست جمهوری جو بایدن مجددا به این توافق ملحق شد.
نکته
موافقت نامه پاریس که به عنوان توافقنامه آب و هوایی پاریس نیز شناخته می شود، توافقی است بین رهبران بیش از 180 کشور برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و محدود کردن افزایش دمای جهانی به کمتر از 2 درجه سانتیگراد (3.6 فارنهایت) بالاتر از سطح قبل از عصر صنعتی تا سال 2100.
اجلاس تغییرات آب و هوایی COP26 گلاسکو
مذاکره کنندگان در نشست نوامبر 2021 قراردادی را امضا کردند که هدف آن اجرای ماده 6 توافقنامه پاریس 2015 تقریباً در 200 کشور مختلف و به کشورها اجازه می‌داد تا با خرید اعتبارات جبرانی که نشان دهنده کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کشورهای دیگر است، در جهت دست‌یابی به اهداف آب و هوایی خود تلاش کنند. امید این است که این توافق، دولت‌ها را به سرمایه‌گذاری در طرح‌های ابتکاری و فناوری‌هایی که از جنگل‌ها محافظت می‌کنند و ایجاد زیرساخت‌های فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی تشویق کند.
به عنوان مثال، لئوناردو کلیور د آتاید مذاکره‌کننده ارشد برزیل در این اجلاس اعلام کرد که این کشور جنگل‌خیز آمریکای جنوبی قصد دارد فروشنده اصلی اعتبارات کربن تبدیل شود. او به رویترز گفت: «این کشور باید محرک سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه پروژه‌هایی باشد که ممکن است به کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر شوند.»
مفاد دیگر این توافقنامه عبارتند از حذف مالیات بر مبادلات دوجانبه اعتبارات کربن جبرانی بین کشورها و لغو 2 درصد از کل اعتبارات با هدف کاهش کلی انتشار جهانی. علاوه بر این، 5 درصد از درآمد حاصل از مبادله اعتبارات جبرانی نیز در صندوق سازگاری کشورهای در حال توسعه قرار خواهد گرفت تا به مبارزه آنها با تغییرات آب و هوایی کمک کند. مذاکره‌کنندگان همچنین توافق کردند که اعتبارات جبرانی خاصی را که از سال 2013 به ثبت رسیده‌اند به این بازار منتقل کنند که به 320 میلیون اعتبار اجازه ورود به بازار جدید را می‌دهد.
