به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، یکی از دلایلی که برخی از مردم نسبت به دریافت ضد کووید۱۹ واکسن اجتناب می‌کنند، ترس از عوارض دیرهنگام یا بلند مدت آن است.
هرچند هنوز مطالب بسیاری در مورد اثربخشی واکسن‌های ضد کرونا یا اثر آنها بر واریانت‌های جدید نمی‌دانیم و تدریجا آن را درمی‌یابیم، اما مطالب زیادی را نیز در مورد ایمنی آنها می‌دانیم.
تاریخ به ما می‌گوید که عوارض جدی و طولانی واکسن‌ها بسیار کمیاب است و اگر هم عوارض طولانی اتفاق بیافتد معمولا ظرف دو ماه برطرف می‌شود و جدیدترین مثال آن واکسن J&J (جانسون اند جانسون) بر علیه کووید۱۹ بود که برخی به دنبال دریافت آن دچار لخته خون ظرف ۲ هفته از تزریق شدند.
وقتی تجویز آن به همین دلیل در آمریکا متوقف شد، بیش از ۷ میلیون نفر آن را دریافت کرده بودند. بعد از یک تحقیق طولانی این واکسن به عرصه واکسیناسیون برگشت و به لحاظ آماری ایمن تشخیص داده شد. تاریخ نشان داده است که چنین اتفاقات و حساسیت‌هایی و شک به ایمن واکسن‌ها پس از معرفی یک واکسن جدید، ظرف دو ماه پس از آن، امری طبیعی است و مکررا پیش از این نیز اتفاق افتاده است که نمونه معروف آن واکسن خوراکی پولیو در دهه ۱۹۶۰ بود.
باید بدانیم که تکنولوژی‌های بکار رفته در تولید واکسن کووید۱۹ سابقه چندین ساله داشته و عمدتا شناخته شده هستند. مثلا واکسن‌های mRNA که مادرنا و فایزر از این گروه هستند و یک دستور را به داخل سلول منتقل می‌کنند، برای چند دهه تحت مطالعه بودند و برای بیماری‌های آنفلوانزا، زیکا و هاری بر روی این تکنولوژی کار پژوهشی انجام شده بود. علاوه بر آن از این پلتفرم در درمان سرطان از طریق تحریک سیستم ایمنی نیز کار تحقیقی شده است.
در مورد واکسن‌های مبتنی بر وکتور آدنوویروسی که در آنها برای انتقال یک ژنوم هدف، از یک ویروس دیگر استفاده می‌شود، باید گفت که از دهه ۱۹۷۰ میلادی برای ژن درمانی و درمان سرطان‌ها بر روی آنها کار شده و در عرصه واکسن‌سازی نیز بر علیه ابولا، آنفلوانزا، زیکا و HIV از این تکنولوژی استفاده شده است.
همانطور که ذکر شد هرچند این تکنولوژی‌ها شناخته شده هستند اما تاریخچه اطلاعات مستند موجود (facts) در مورد واکسن‌های کووید ۱۹ کوتاه و چند ماهه است، ولی خبرگان و دانشمندان طب و بهداشت آنها را بر مبنای همین مستندات کوتاه مدت، تاریخچه تکنولوژی‌ها و اهمیت پاندمی و آسیب‌های بیشمار آن به شدت توصیه می‌کنند.
آنها در پاسخ منتقدان عوارض طولانی مدت یا دیرهنگام واکسن‌های ضد کووید۱۹ به این نکته اشاره دارند که به فکر عوارض طولانی و دیرهنگام خود بیماری کووید۱۹ نیز در صورت ابتلا باشید که در راس آن آسیب دائمی به بافت ریه و یا قلب می‌تواند باشد. برخی دانشمندان سکته‌های مغزی، صرع و بیماری گلن‌باره را نیز از عوارض long term یا طولانی مدت کووید۱۹ می‌دانند.
خوشبختانه مستندات تجربی (anecdotal) اخیر نشان می‌دهد که مبتلایان به عوارض طولانی‌تر (covid19 long-hauler) در طول زمان رو به بهبود بودند مثلا یک مطالعه بریتانیایی (peer-review) نشان داد که تنها ۲۳ درصد از دریافت کنندگان واکسن‌ها، عوارضی طولانی مشابه کسانی که واکسینه نشده بودند، داشتند.
در همین حال CDC نیز اعلام داشت که عوارض طولانی واکسن‌های کووید۱۹ بسیار نامحتمل و کمیاب است و تاریخ بررسی واکسن‌ها در گذشته نشان داده که عوارض طولانی‌تر و کمیاب واکسن‌ها معمولا حداکثر ظرف ۶ هفته از دریافت آن مرتفع می‌شوند، لذا در حال حاضر FDA دستور مونیتورینگ ۸ هفته‌ای عوارض را صادر کرده است. لازم به ذکر است که تا بحال CDC و یا FDA گزارشی از عوارض long term بیش از ۸ هفته دریافت نکرده‌اند.
نتیجه می‌گیریم که تا این لحظه و در مجموع بر اساس مستندات موجود خطر عوارض طولانی مدت long-term side effects برای واکسن‌های کووید۱۹ گزارش نشده است و بر اساس تاریخچه جهانی واکسیناسیون نیز بعید است عوارضی در زمان‌های آینده اتفاق بیافتد که ارزش توقف واکسیناسیون و یا اجتناب از دریافت آن را داشته باشد.
به یاد داشته باشیم که عوارض طولانی بیماری کووید۱۹ بسیار شایع‌تر بوده و مکررا گزارش می‌شود و هر از چند گاه یک مورد جدید به لیست عوارض این بیماری مخوف اضافه می‌شود که یکی از نشانه‌های لزوم دریافت واکسن است. در عین حال انتظار می‌رود که دستگاه‌های مسئول عوارض واکسن‌ها را به طریق علمی و مستمر برای تبیین پویای سیاستگذاری واکسیناسیون ثبت کنند.
