به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، در این شروط به استناد برخی بندهای آیین نامه استخدامی معلمان ، مواردی چون ناباروری و موهای زاید صورت زنان، میگرن شدید، دیابت بیمزه، گواتر، اعتیاد به سیگار، کوتاهی یک پا بیش از ۱۰ سانتیمتر و لهجه غلیظ و غیرقابل تغییری که مانع تلفظ برخی حروف فارسی مثل چ، گ، ژ، ق شود، به عنوان برخی ممنوعیتها برای استخدام معلمان ذکر شده است.این شیوهنامه مطابق بند یک و دو ماده ۱۲ قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش تهیه و تدوین شده و بر اساس آن معلمانی که وارد آموزش و پرورش میشوند، نباید بیماریهای مندرج در این شیوهنامه را داشته باشند که البته این ممنوعیتها با واکنشهای متفاوت و منتقدانه مواجه شده است. حتی مولاوردی، معاون رییس جمهور نیز ایراداتی به این شیوهنامه گرفته و با تبعیضآمیز خواندن آن، خواستار اصلاح شرایط استخدامی معلمان شده است.
عوامل بازدارنده در استخدام
انتقادات به شیوهنامه مذکور در حالی صورت میگیرد که در عمده موارد ذکر شده از سوی وزارت آموزش و پرورش برای شرایط استخدامی، موانع اعلام شده کاملا به حق و کارشناسی است و میتواند اثر مثبت بر آموزش کودکان در مدارس بگذارد. برای مثال عنوان مواردی چون نداشتن دید کمتر از ۱۰/۱۰ در یک چشم پس از اصلاح با عینک، هر نوع نقص میدان بینایی در یک یا هر دو چشم و کمتر بودن تعداد دندانها از ۲۰ عدد از جمله ممنوعیتهایی بوده که در نوع آموزشدهی معلمان به دانشآموزان تاثیرگذار است؛ انحرافات ستون فقرات مادرزادی یا اکتسابی در اشکال شدید و ناتوانکننده، هرگونه اعمال جراحی (استخوانی) ستون فقرات اگر موجب ناتوانی جسمی شده باشد، قطع یا فقدان یکی از اندام ها در صورتی که مانع اعمال طبیعی شود و کوتاهی یک پا بیش از ۱۰ سانتیمتر از پای دیگر نیز، از موارد ذکر شده برای بررسی استخدام معلمان است. اختلالات زنانگی، موهای زاید صورت، بلوغ زودرس یا دیررس و سابقه جراحی بیماریهای رحمی در زنان در کنار مواردی چون بیماریهای پوستی که در اثر حساسیت یا مسمومیت نسبت به مواد شیمیایی (شغلی، دارویی، جنگی) ایجاد شده و به درمان مقاوم باشند، انواع آکنه (جوش) وقتی که شدید باشند و یا منظره صورت را تغییر دهند و آسیب اعصاب صورت که منجر به اختلال درعملکرد یا کراهت منظرمیشود نیز، از موارد بازدارنده از استخدام داوطلبان معلمی هستند. در کنار این موارد، چند عامل دیگر بازدارنده در استخدام معلمان نیز عنوان شده است که به طور کلی منطقی و قابل انتظار است و چون در ادوار گذشته استخدامی معلمان به آن توجه نشده، اکنون با اعتراض مواجه شده است.
ممنوعیتهایی که لازم است!
سالهای متمادی است که از شیوه تدریس و برخورد معلمان در مدارس شهرهای مختلف کشور دیده و شنیدهایم و والدین زیادی هستند که انتقاد به نوع برخورد برخی معلمان، تنبیههای شدید دانش آموزان، بدرفتاری در کلاس درس و عدم درک و توجه کافی به دانشآموزان دارند. بررسی ریشههای همه این رفتارهای انتقاد آمیز از سوی برخی معلمان، جملگی در عواملی دارد که به زعم کارشناسان فرهنگی، در آیین نامه استخدامی آموزش و پرورش دیده شده است. برای مثال، ممنوعیت استخدام افرادی که نابارور هستند، به طور قطع در برخوردهای تنشزا میان معلم و دانش آموز تاثیر دارد و معلمی که حس مادر یا پدر بودن را تجربه کرده باشد، قطعا ارتباط و رفتار مناسبتری را با دانشآموز دارد.همچنین توجه به شرایط ظاهری و آراستگی معلمان از جمله مسائلی است که در همه جای دنیا در استخدام معلمان مورد توجه قرار گرفته و به طور حتم معلمانی که ظاهری آراسته و شرایط فیزیکی مناسبی را برای حضور در کلاس درس دارند، تاثیر مثبتتری را در فراگیری دروس در دانشآموزان خواهند داشت. توجه به این موضوع که در استخدام افرادی که در تعیین سرنوشت آینده کشور در چگونگی آموزش و پرورش کودکان نقش دارند، حساسیت های زیاد وجود داشته باشد، ضوابط و استانداردهای علمی بین المللی رعایت شود و مسائل روانشاختی و پزشکی مورد توجه جدی قرار گیرد، بسیار پسندیده است. به طور قطع، استخدام افرادی که کوله باری از مشکلات فردی و خانوادگی را از بیماریهای مختلف گرفته تا شرایط روانی نامناسب دارند، باید با ممنوعیت جدی مواجه شده تا بتوان نسبت به تربیت مناسب دانشآموزان در کلاسهای درس امیدوار بود.
راهی برای ارتقای نظام آموزشی
اما پس از حاشیههایی که از شروط استخدامی معلمان در فضای مجازی و رسانهای مطرح شد، رییس مرکز برنامهریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات وزارت آموزشوپرورش با بیان اینکه در بررسی این آییننامه باید این ضوابط را به دو دسته تقسیم کرد، میگوید: نخست ضوابطی که محدودیتهایی برای استخدام ایجاد می کند و دوم ضوابطی که پرونده پزشکی داوطلب را تشکیل میدهد اما مانع استخدام نیست.اسفندیارچهاربند با اشاره به اینکه لازم است برای استخدام افراد، پرونده پزشکی از وی وجود داشته باشد، اظهار میدارد:« این همان اطلاعاتی است که باید از افرادی که 30 سال در استخدام ما هستند، داشته باشیم تا بتوانیم خدمات آموزشی، رفاهی و درمانی مناسبی را به آنها ارائه دهیم و اگر تفکیک این ضوابط در نظر گرفته شود، دیگر جای ابهامی باقی نمیماند. وی در پاسخ به اینکه آیا سختگیریهایی چون منع ورود زنان نابارور و مانند آن به آموزشوپرورش لازم است یا خیر؟ گفت: تصور میشود مواردی چون ناباروری جزو موارد محدود کننده است؛ درحالیکه این گونه نیست و در طول دو سال گذشته که این شیوهنامه اجرا می شده، موردی نداشته ایم که شخصی به این دلیل منع یا محدود شده باشد. ما در پرونده پزشکی اطلاعات مربوط به وضعیت روحی و جسمی داوطلب را ثبت میکنیم. آن چیزی که بیشتر مانع استخدام می شود، مشکلات ناشی از معلولیتهای جسمی است که این مهم نیز باید متناسب با شرح وظیفه معلمان در نظر گرفته شود. به عنوان مثال در هنرستانهای فنی و حرفهای، معلولیت جسمی مانع انجام وظیفه حرفهای می شود اما ممکن است مشکلی چون ضعف شنوایی برای مدارس استثنایی مشکلی ایجاد نکند و بتوانیم از فردی که چنین معلولیتی دارد در مدارس استثنایی استفاده کنیم.ضمن آنکه ما سه درصد سهمیه جذب معلولان را داریم اما در مجموع معلولیتها و عدم مشکلات جسمی داوطلبان به تناسب رشته تدریسشان باید در نظر گرفته شود و متفاوت است و موردی چون عدم بارداری مانع استخدام نمی شود اما اگر قرار باشد خدمات درمانی و رفاهی را ساماندهی کنیم، اطلاعات این پروندههای پزشکی به ما کمک میکند». آنگونهکه از گفتههای چهاربند پیداست، وزارت آموزشوپرورش، نگاه و توجه جدی به استخدام افراد مختلف بهعنوان معلم دارد که بسیار پسندیده و قرار است راهی را طی کند که معلمان، بیشترین تاثیر مثبت روانی، آموزشی و پرورشی را بر دانش آموزان بگذارند.