سهشنبه شبهای آخر سال که قرار بود به دورهمیهای فامیلی و قاشقزنی دم در خانه همسایه و گفتن و خندیدن و شاد بودن بگذرد، این روزها نفسها را از ترس در سینه ها حبس کرده است. سالهاست که چهارشنبه های آخر سال برای خانواده های ایرانی در ترس و نگرانی و دلهره از دست دادن عزیزی میگذرد. در کنار حال و هوای خرید عید و شادیهای آخر سال، رسم جایگزین شده چهارشنبه سوزی بهجای چهارشنبه سوری، سلامت جسم و روان شهروندان مان را تهدید میکند. اما این روزها در و دیوار شهر و فضاهای مجازی خبر از یک تغییر بزرگ میدهند تا شاید امسال چشمهای نگران مادری برای همیشه به در خیر نماند تا فرزند برومندش دیگر هیچوقت به آغوش خانواده بازنگردد. بنرهایی که درفضای شهر دیده میشوند، تغییر کردهاند و جنس پیامهای شبکههای مجازی از نوع دیگری است. چند روزی است که «کمپین تحریم ترقه و فشفشه در چهارشنبهسوری» در شبکههای اجتماعی به راه افتاده است.
کمپین های نه به چهارشنبه سوزی!
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از قانون ، چندماهی از حادثه پلاسکو می گذرد و تلخی این اتفاق هنوز در ذهن بسیاری از مردم شهر زنده است. در همان روزها دانش آموزان بسیاری به آتشنشانان نامه نوشتند و به آنها قول دادند که امسال بهخاطر سلامت آتشنشانان نیز که شده با آتش بازی نکنند. این روزها شبکه های مجازی پر شده است از پیام های کمپینهایی که با یادآوری خاطرات تلخی که چندماه پیش برای آتشنشانان در حادثه پلاسکو رخ داده بود، با یکدیگر همعهد شدهاند تا برای آرامش آتشنشانان خسته از حادثه غمانگیز پلاسکو،به چهارشنبه سوزی نه بگویند.این بار خود مردم به نجات خود و خانوادههایشان آمدهاند؛کمپینهای مختلفی که خبر از تحریم آتش بازیهای خطرناک آخرین چهارشنبه سال می دهند. بسیاری از هنرمندان و ورزشکاران و سلبریتیها نیزهرکدام به نوعی با حمایت از این کمپینها و عضویت درهرکدام از این کمپینها، بر تاثیرگذاری آن افزوده اند. این کمپین به نشانه ادای احترام به شهدای آتش نشان پلاسکو تشکیل شده و هدف این است که مردم در چهارشنبه آخر سال کمترین آسیب را ببینند و در کنار دیگر آتش نشانان شب خوبی را سپری کنند و یاد شهدای آتش نشان را گرامی بدارند.
شخصیت های کارتونی روی در و دیوار شهر چه می کنند؟
ماجرا به همین جا ختم نمی شود. امسال تبلیغات خیابانی، پوسترها و بنرهای شهر نیز رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. استفاده از شخصیتهای کارتونی شناخته شده برای تبلیغ چهارشنبه سوری بدون خطر، تاثیرگذاری را چندین برابر کرده است. عیسی علیزاده، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران از اکران طرح های فرهنگی با عنوان چهارشنبه سوری بدون خطر خبر داد و گفت:« در طرحهای فرهنگی امسال از شخصیت های کارتونی شناخته شده استفاده کردیم تا تاثیرگذاری بیشتری بر شهروندان داشته باشیم».
علیزاده با بیان اینکه در آستانه «چهارشنبهسوری» تعدادی از عروسکهای محبوب نسلهای مختلف، از فیلمها و سریالهایی چون «شهر موشها»، «زیزیگولو»، «کلاه قرمزی و پسرخاله»، «خانهمادربزرگه» و «جنابخان» بر بیلبوردهای شهری قرار گرفتهاند، افزود:« با استفاده از این شخصیتها تلاش کردیم تا با شعارهایی متفاوت، مردم را به یک چهارشنبه سوری بدون خطر دعوت کنیم».علیزاده با تاکید بر اینکه اتفاق امسال از سوی سازمان زیباسازی و با همکاری مرضیه برومند، کارگردان و مدیر خانه عروسک و جمعی از هنرمندان عروسکی شکل گرفته است، ادامه داد:« این بیلبوردها با همکاری خانه عروسک و سازمان زیباسازی در آستانه «چهارشنبهسوری»تدارک دیده شده اند و همه صاحبان معنوی و غیرمعنوی عروسکها و همچنین صداپیشگان آنها، در این حرکت جمعی شرکت دارند». به گفته دکتر علیزاده در کنار این شخصیتها، طرح های فرهنگی دیگری با هدف تشویق شهروندان به چهارشنبهسوری بدون خطر برروی بیلبوردهای شهری اکران شده است.
شهر در حالت آماده باش
در روز چهارشنبه سوری، عملیات امدادی اورژانس برای بیماران قلبی پنج درصد و برای بیماران تنفسی سه درصد افزایش مییابد. در همین ارتباط اورژانس تهران اعلام کرد:« تمامی نیروهای امدادی و سامانه ۱۱۵ در آستانه فرارسیدن چهارشنبه آخر سال در آمادهباش هستند. علاوه بر آماده باشکامل ۱۵۵ مرکز و بیمارستان پایتخت، استقرار آمبولانس در ۱۱۰ نقطه و موتور لانس در ۳۰ نقطه، از برنامه های اورژانس در این شب است؛ضمن اینکه از چندی پیش، هماهنگیهای لازم با آموزش وپرورش جهت ارائه آموزشهایی برای رعایت موارد احتیاطی و ایمنی به دانش آموزان انجام شده است.همچنین تمام بیمارستانهای سطح شهر به ویژه بیمارستان سوانحسوختگی، فارابی و پیوند عضو برای پذیرش مصدومان چهارشنبه آخر سال در آماده باش هستند». مسئولان به بیماران تنفسی، قلبی و زنان باردار و سایر گروههای حساس هشدار دادند تا از آمدو شد غیرضروری در این شب خود داری کنند. بیشتر حوادث چهارشنبهسوری، سوختگی و آسیب چشم و پوست گزارش می شود.در سال گذشته 41 نفر به علت حوادث چهارشنبه آخر سال مجروح شدند که 21 مورد به بیمارستان منتقل شدند و ۱۹ نفر مداوای سرپایی دریافت کردند و یک نفر نیز جان خود را از دست داد.
آتش بازی ها از کجا شروع شد؟
عنصر بنیادین آیین جشن چهارشنبه سوری، آتش است. جشن «سور» از گذشتههای بسیار دور در ایران مرسوم بوده است. جشنی که مردمی و ملی است و چهارشنبه سوری نام گرفته است. این جشن از شکل و شمایل مرسومش خارج شده و این روزها بیش از آنکه بخواهد شادی آفرین باشد، مملو از ترس و دلهره شده است.
آتش بازی در شب چهارشنبه سوری در زمان ناصرالدین شاه و به وسیله فرانسوی ها در ایران رواج پیدا کرد. در ابتدا فقط برای سرگرمی شاه این نمایش انجام می شد. پس از آن مردم نیز در این سرگرمی سهیم شدند و دستور نمایش آن در میدان توپخانه صادر شد و مردم در آن جا به تماشای آتش بازی می ایستادند و کم کم به شکلی که امروزه اجرا میشود، در آمد .چهارشنبه سوزی از روزی شروع شد که راه بروز هرنوع هیجان را از جوان مان گرفتیم و او نیز خواسته فروخورده خود را با تغییر شکل مرسوم آیین ها و فرهنگ ها و باورهای سنتی بروز داد.