اقتصاد آنلاین- طاهره گودرزی؛ مهرداد اکبریان رییس انجمن سنگ آهن ایران در گفت‌وگوی اختصاصی با اقتصادآنلاین به تشریح انتظارات بخش معدن و صنایع معدنی از دولت جدید پرداخت و گفت: سال‌هاست که مشکل عمده حوزه معدن این است که مسولان وزارت صمت (هم وزیر و هم معاونت معدنی)، نمایندگان مجلس و بخش‌های دیگر دولت نتوانستد به یک زبان مشترک با بخش معدن برسند تا معدن نیز از آن منتفع شود.
وی ادامه داد: متاسفانه همیشه بخش معدن در تصمیمات زیر مجموعه صنعت دیده شده است و اختیار بخش معدن گرفته شده است. بخش معدن در تصمیم‌گیری‌ها فقط به صورت ناظر بوده و زمانیکه تصمیم گیری‌ها انجام می‌شده، معدن متاثر از تصمیماتی بوده که خارج از حوزه آن گرفته شده بود. سیاست دولت‌ها همیشه سعی بر کنترل معدن بوده است. همیشه با بخشنامه‌ها، دستورالعمل‌ها، جرایم و محدودیت‌ها سعی در کنترل حرکت و توسعه یافتگی بخش معدن کرده‌اند. مثل اینکه برای تنظیم بازار فولاد، قیمت‌گذاری دستوری، سهمیه بندی مواد اولیه را اعمال کردند که نتیجه‌اش چیزی جز رکود و فرار سرمایه‌ها از بخش معدن نبود.
رییس انجمن سنگ آهن ایران افزود: موضوع مهمی که بارها گفته شده و امیدوارم وزیر آینده صمت بتواند بدعتی جدید در این زمینه انجام دهد، این است که بخش حاکمیتی و دولت از یک سو و تولیدکنندگان بخش خصوصی از سوی دیگر به نحوی هم افزایی ایجاد کرده و در کنار همدیگر حرکت کنند. اگر دولت و بخش خصوصی نتوانند هم افزایی کنند، تمامی تصمیم‌گیری‌ها منجر به شکست می‌شود.
اکبریان اظهار کرد: شاید دولت در مقطعی فکر کند که با دادن بخشنامه و اعمال محدودیت در حوزه جاری کشور آنهم کسب و کار معدن، نتیجه مثبتی در بازار بگیرد درصورتیکه اینگونه نیست. متاسفانه هیچکس هم به عنوان ناظر یا قضاوت‌کننده وجود ندارد که بگوید تصمیمیاتی که گرفته شده است چه تبعات مالی و اقتصادی برای کشور در بر داشته است و باید پاسخگو باشند. هیچوقت فی مابین بخش تولید و دولت، تعاملی نبوده و مسولان دولتی همیشه تصمیمات خود را گرفته‌اند و زمانیکه به اشتباه‌شان پی برده‌اند، بدون کوچکترین عذرخواهی بابت اشتباه تصمیم اول، تصمیم دوم را گرفتند.
وی تاکید کرد: بخش دولت و تولید نباید همدیگر را فرسوده کنند و جلوی توسعه همدیگر را بگیرند. و نباید مثل سرعت گیر برای هم عمل کنند. باید دولت طوری تصمیم بگیرد که باعث هم افزایی شود. چرا تاکنون هم افزایی ایجاد نشده است؟ چون متاسفانه زبان مشترک دولت را در بخش معدن نتوانستیم بفهمیم. بخش صنعت توانست به این زبان مشترک برسد اما بخش معدن نتوانست. ما دیدیم که دولت و صنعت زبان مشترک را داشتند و علت این بود که اکثریت تصمیم گیران ومدیران بخش فولاد کشور یک روزی جز مدیران دولتی کشور بودند ولی متاسفانه در بخش معدن اتفاق نیفتاد.
رییس انجمن سنگ آهن تصریح کرد: نگاه دولت و حاکمیت به بخش معدن نگاه صحیحی از دید ما نبوده است. ما معتقد هستیم معدن یک حوزه کاملا مستقل و یک کسب و کار کاملا مجزا از صنعت است. معدن سرمایه گذاری، تحقیق، پژوهش، بازار، تولید، فروش و... دارد. رفتاری که دولت و مدیران دولتی با بخش معدن کرده‌اند را اگر با هر کسب و کار دیگری انجام می‌دادند، مشکلاتی ایجاد می‌کردند. هر نوع محدودیتی برای معدن طی این سال‌ها اعمال کردند. یک معدنکار جریمه می‌شود، حقوق دولتی و انواع مالیات را پرداخت می‌کند، مشکلات بسیاری با سازمان محیط زیست، سازمان انرژی اتمی، معارضین محلی، سازمان صمت استان‌ها، استانداری و.... دارد و در این موضوعات کاملا بی‌دفاع است.
وی خاطرنشان ساخت: تصمیمات مربوط به بخش معدن در حوزه‌های دیگر گرفته می‌شود. به طور مثال طرح جامع فولاد برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد است و کارخانجات در حال راه‌اندازی هستند و ظرفیت‌سازی می‌شود اما یک نفر نمی‌گوید که چنین سرمایه‌گذاری کلانی در بخش صنعت و فولاد، بدون پشتوانه بخش معدن راه به جایی نخواهد برد.
مهرداد اکبریان در ادامه گلایه کرد که هیچ سرمایه‌گذاری حاضر نیست در بخش معدن ورود پیدا کند. هیچ فعالیت اکتشافی و توسعه‌ای در بخش انجام نشده است.
وی در مورد برنامه بخش معدن و انجمن سنگ آهن برای باز شدن باب گفت‌وگو و رسیدن به یک زبان مشترک در دولت جدید، گفت: انجمن سنگ آهن و تمام تشکلات بخش خصوصی مانند راهنما هستند و به کسانی که به عنوان مسولان دولتی وارد دولت‌ها می‌شوند، نظر مشورتی می‌دهند. شعارهایی که از سوی رییس‌جمهوری جدید آقای رییسی اعلام شده است، استفاده از عقل‌گرایی و کارشناسان مجرب و قابل اتکا است و گفته‌اند که از افراد کار بلد و راه بلد در دولت استفاده می‌کنند. اما این را هم باید بگویم که در حوزه صنعت ومعدن خیلی کم افرادی هستند که که هر دو موضوع را با هم بلد باشند و بتواند مدیریت کند.
رییس انجمن سنگ آهن بیان کرد: راه بلدی موضوع کلانی است که باید برای آن یک برنامه مدون داشته باشند. ما آماده‌ایم تا در جلسات مشاوره و اتاق‌های فکر دولت جدید شرکت کنیم و همچنین انجمن سنگ آهن پیشنهاد تشکیل اندیشکده در تمام حوزه‌ها مانند مس، فولاد و معدن و.. را داده است که این اندیشکده‌ها بازوی تعاملی بین بخش تولید و بخش تصمیم گیران دولتی باشند. اگر این اتفاقات بیفتد، تصمیمات غلط شاید کمتر شود. خیلی جالب است که مسولان در دولت یازدهم و دوازدهم به تعداد خیلی زیاد اشتباه می‌کردند و اشتباهات پی درپی انجام می‌شد و جالب‌تر این است که از اشتباهات گذشته عبرت نمی‌گرفتند.
وی تاکید کرد: امیدواریم چنین اتفاقاتی در دوره بعد صورت نگیرد و از بخش خصوصی و کسانی که درگیر تولید هستند راهکارهای مشورتی گرفته شود. اما بزرگترین ایرادی که بخش معدن چندین سال است که درگیر آن است، تلفیق وزارت صنعت، معدن و تجارت است. ما در کشور شخصی را نداریم که به صورت جامع الشرایط از هر سه حوزه اطلاعات داشته باشد و بتواند مدیریت کند. به نظرم بهتر است دولت وزارت صنعت و معدن را از تجارت جدا کند و یک وزارتخانه مستقل تشکیل دهد و اگر این کار صورت نمی‌گیرد، باید معاون امور معدنی فردی در حد یک وزیر باشد. خواهشی که از رییس دولت جدید و وزیر صمت آینده داریم این است که از افرادی که توانایی مدیریتی ندارند، دعوت نشود. بخش معدن، بخش کلانی است که می‌تواند شعار معدن به جای نفت را محقق کند.
