سرمایه فیزیکی چیست؟ بررسی نمونه ای از آن

در نظریه اقتصادی، سرمایه فیزیکی یکی از سه عامل اصلی تولید است.
این نوع سرمایه شامل کالاهای ملموس و ساخت بشر میشود که به فرآیند ساخت محصولات یا ارائه خدمات کمک می کنند. ماشین آلات، ساختمان ها، لوازم اداری یا لوازم انبار، وسایل نقلیه و رایانه هایی که شرکتها در اختیار دارند همگی بخشی از سرمایه فیزیکی آنها محسوب می شوند.
نکات کلیدی
سرمایه فیزیکی شامل اشیاء ملموس و ساخت بشری میشود که شرکتها خریداری یا روی آنها سرمایه گذاری می کنند و برای تولید کالاها به کار میگیرند.
اقلام سرمایه فیزیکی مانند تجهیزات تولیدی همچنین در دسته سرمایه ثابت قرار می گیرند، به این معنی که قابل استفاده مجدد هستند و در طول فرآیند تولید مصرف نمی شوند.
تشریح سرمایه فیزیکی
در نظریه اقتصادی نئوکلاسیک، عوامل تولید نهاده های لازم برای تولید کالا ها یا خدماتی هستند که با هدف کسب سود ساخته میشوند. اقتصاددانان به طور کلی اتفاق نظر دارند که سه عامل اصلی تولید وجود دارد.
زمین، منابع طبیعی و املاک و مستغلات
این عوامل شامل زمین یا ملکی میشوند که کارخانه ها، تأسیسات حملونقل محموله و فروشگاه ها در آن ساخته شده اند. منابع طبیعی که از زمین بیرون می آیند، مانند ذرت مورد نیاز برای تولید چیپس تورتیلا یا سنگ آهن استفاده شده در فرآیند ساخت فولاد نیز در این دسته قرار می گیرند.
سرمایه انسانی
این عامل شامل نیروی کار و سایر منابعی میشوند که انسانها می توانند فراهم کند – مانند آموزش، تجربه یا مهارت های منحصر به فرد – و به فرآیند تولید کمک می کنند.
سرمایه فیزیکی
این عامل که گاهی صرفا «سرمایه» نامیده میشود شامل اقلام یا محصولات ساخت بشری میشود که فرآیند تولید را ممکن میسازند یا به آن اجازه میدهند بدون مشکل اجرا شود. برخی از انواع سرمایه فیزیکی مانند تجهیزات جوشکاری که قطعات خودرو را در کف کارخانه به یکدیگر جوش میدهند مستقیماً در تولید دخالت دارند. برخی دیگر مانند رایانه ها و چاپگرهای دفاتر مرکزی به طور غیرمستقیم در این فرآیند مشارکت میکنند.
سرمایه فیزیکی و شرکتهای نوپا
شرکتهای جدید یا نوپا در اوایل چرخه عمر خود و اغلب قبل از اینکه اولین کالای خود را تولید یا اولین مشتری خود را پیدا کنند، روی سرمایه فیزیکی سرمایهگذاری میکنند. برای مثال، شرکتی که اجاقهای مایکروویو تولید میکند، قبل از اینکه بتواند یک دستگاه را بفروشد باید سرمایهگذاریهای متعددی انجام دهد: این شرکت باید یک کارخانه بسازد، ماشینآلاتی را که برای تولید و مونتاژ اجاقها نیاز دارد، خریداری کند و در نهایت، باید پیش از آنکه محصولات خود روانه فروشگاهها کند چند نمونه از این دستگاهها را بسازد.
انباشت سرمایه فیزیکی در شرکتهای شناخته شده و سرمایهگذاری لازم برای ورود به بازار ممکن است موانع ورود مهمی برای ورود شرکتهای جدید به بازارها ایجاد کنند، بهویژه در صنایعی که به تولید قطعات زیادی نیاز دارند.
تنوع سرمایه فیزیکی معیاری برای سنجش میزان تنوع در یک صنعت خاص است. در نتیجه، از منظر سرمایه فیزیکی، راه اندازی یک موسسه حقوقی جدید بسیار آسان تر از افتتاح یک کارخانه تولیدی جدید است. به لحاظ نظری، یک وکیل فقط به یک دفتر – و شاید حتی فقط یک میز – یک تلفن و یک کامپیوتر نیاز دارد. به همین دلیل، اقتصاددانان ممکن است چنین استدلال کنند که به دلیل سرمایه فیزیکی به نسبت اندکی که برای ساخت موسسات حقوقی لازم است تعداد شرکت های حقوقی با اختلاف قابل توجهی از تعداد تولیدکنندگان فولاد بیشتر است.
نمونه ای از سرمایه فیزیکی
کارشناسان توافق دارند که سرمایه فیزیکی یکی از ملاحظات مهم در ارزش گذاری شرکتها است. با این حال، ارزیابی ارزش این دارایی به طرز عجیبی ممکن است بسیار دشوار باشد. نخست، ممکن است در مورد خود اقلامی که سرمایه فیزیکی را تشکیل میدهند اختلاف نظر وجود داشته باشد – اقتصاددانان اغلب در مورد پارامترهای دقیق سه عامل تولید با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
به عنوان مثال، دفتر مرکزی شرکت کوکاکولا در آتلانتا را در نظر بگیرید. برخی ممکن است محوطه ساختمان های اداری آنها را سرمایه فیزیکی بدانند زیرا این محوطهها سازه های ساخت بشر هستند. برخی دیگر ممکن است محوطه ساختمان شرکت را در رده زمین و املاک و مستغلات قرار دهند.
دوم، سرمایههای فیزیکی اغلب به نسبت قدرت نقدشوندگی پایینی دارند زیرا معمولاً برای تحقق هدف خاصی طراحی و ساخته شدهاند. دستگاهی که درب بطریهای نوشابه کوکاکولا را میبندد، برای افرادی که خارج از شرکتهای نوشابهسازی دیگر هستند کاربرد چندانی نخواهد داشت – و شاید حتی در آن شرکتها هم نیز قابل استفاده نباشد چرا که احتمالاً متناسب با اندازه و شکل خاص ظروف شیشهای منحصربهفرد کوکاکولا طراحی شده است.
بیشتر اشیایی که در دسته سرمایه فیزیکی قرار میگیرند همچنین سرمایه ثابت هستند، به این معنی که در طی تولید واقعی یک کالا یا خدمات مصرف نمیشوند یا از بین نمی روند، بلکه قابل استفاده مجدد هستند. به این ترتیب، اقلامی که جزئی از سرمایه ثابت به حساب میآیند ارزش بلندمدت دارند، اما این ارزش می تواند در طول زمان تغییر کند و معمولاً کاهش می یابد.
بار دیگر تجهیزات تولیدی یک مثال بارز در این زمینه خواهد بود- با بالا رفتن سن ماشین، ارزش آن بسیار کمتر می شود. به همین دلیل است که ارزش سرمایهگذاریها در سرمایه ثابت معمولاً در صورتهای حسابداری شرکتها در یک دوره طولانی (اغلب دههها) مستهلک میشوند.
از سوی دیگر، اگر خود دارایی ارتقا یابد یا تغییراتی در شرکت ایجاد شود که بر ارزش آن تأثیر بگذارد، ممکن است ارزش سرمایه فیزیکی افزایش پیدا کند.