اقتصادآنلاین _ پرستو بهرامی راد؛ ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در اولین نشست خبری سال جدید با حضور خبرنگاران شرکت کرد.
سخنگو در این نشست گفت: در فلسطین شاهد تحولات خاصی بودیم. اسراییل به رغم دست و پنجه نرم کردن با بحران‌های متراکم داخلی و تنش‌های داخل رژیم و صف آرایی‌های داخلی و شکاف گسترده سیاسی و اجتماعی در اراضی اشغالی، باز به دلیل ماهیت جنایتکارانه این رژیم و تلاش آن برای انتقال بحران از اراضی اشغالی به سرزمین‌های فلسطینی است. از این رو شاهد حملات جدید این رژیم به مناطق فلسطینی بودیم هم در غزه و هم اقدامات تروریستی این رژیم کرانه غربی و اقدامات تجاوزکارانه علیه حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و تعدی و اهانت به مقدسات مسلمین به ویژه مسجدالاقصی نشان داد که این رژیم از هیچ فرصتی برای ادامه اقدامات جنایتکارانه خود علیه ملت فلسطین و کشورهای منطقه و همجوار فروگذار نخواهد کرد.
کنعانی درباره مذاکرات بین عربستان و یمن و اینکه آیا ایران حضور خواهد داشت؟ اظهار داشت: در بحث یمن شاهد تحولات و تحرکات جدیدی در این پرونده هستیم. ایران در ارتباط با یمن دارای موضع اصولی، شفاف و اعلام شده از ابتدای آغاز این بحران بودیم. از ابتدا راهکار نظامی را مردود اعلام و تأکید کردیم تنها راهکار برای حل بحران یمن راهکار سیاسی است و همه طرف‌های یمنی حضور یابند و مبتنی بر منافع و مصالح یمن درباره سرنوشت این کشور تصمیم بگیرند. ایران به عنوان کشور صاحب نقش در مسائل منطقه‌ای راهکار سیاسی پیشنهاد داده بود. از روند آتش بس حمایت کرده بودیم و همچنین تأکید کرده بودیم که از تمدید آتش بس به گونه‌ای که منجر به رفع کامل محاصره یمن و ارسال بدون محدودیت کمک‌های انسانی به مردم مظلوم یمن شود حمایت میکنیم. اینکه آتش بس پایدار به شکل گیری راهکار سیاسی و پایدار کمک کند.
وی در ادامه مطرح کرد: همواره تأکید کردیم این ملت یمن هستند که باید درباره وضعیت کشورشان نسبت به آینده و حکومت کشورشان تصمیم بگیرند و کسی حق ندارد به جای ملت یمن در ارتباط با سرنوشت سیاسی مردم یمن تصمیم گیری کند. در ارتباط با مذکرات بین طرف‌های یمنی نقش مثبت و موثری ایفا کردیم در ارتباط با نقش سازمان ملل و فرستاده ویژه دبیرکل در پرونده یمن نقش موثر و کمک کننده‌ای ایفا کردیم و گفت‌وگوهای بسیار خوبی در دوره‌های قبل داشتیم به پیشبرد طرح‌ها و ابتکاراتی که دولت عمان در ارتباط با یمن دنبال و مطرح کرده بود استقبال کردیم. همچنان در مسیر حمایت از روند سیاسی هستیم و در هر جایی نیاز به ایفای نقشی باشد و هر یک از طرف‌های یمنی و منطقه‌ای و سازمان ملل نقش تسهیل کننده از ما درخواست شود عمل خواهیم کرد. امیدواریم با توجه به شرایط جدید در منطقه شاهد شکل گیری روند آتش بس پایدار در یمن باشیم. به نحوی که مصالح یمن و کشورهای همسایه را تامین کند.
کنعانی درباره اعزام هیأتی از عربستان به ایران اشاره کرد: براساس توافقات بین دو کشور برای از سرگیری روابط رسمی و فعال سازی روابط صورت گرفت هیأت فنی عربستان سعودی در روز شنبه وارد تهران شد. در تهران و مشهد در حال بررسی شرایط و زمینه سازی برای بازگشایی سفارت در تهران و سرکنسولگری در مشهد هستند. طی چند روز آینده شاهد عزیمت هیأت ایران به عربستان خواهیم بود که زمینه‌های بازگشایی سفارت و سرکنسولگری و نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی را فراهم کنند.
کنعانی در مورد فلسطین بیان کرد: در روزهای اخیر شاهد گفت‌وگوهای تلفنی رئیس جمهوری با تعدادی از همتایان در کشورهای اسلامی بودیم. همچنین گفت‌وگویی که وزیر خارجه کشورمان با تعدادی از همتایان در کشورهای اسلامی داشتند و تأکیدی که بر نقش سازمان همکاری اسلامی در حمایت از مسئله فلسطین و ضرورت تشکیل جلسه فوق العاده این سازمان داشتند.
امیدواریم شاهد اقدام منسجم و متحد کشورهای مسلمان در این خصوص باشیم.
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره زمان دقیق باز شدن سفارتخانه‌ها ایران و عربستان گفت: دو طرف در پکن توافق کردند در روزهای آینده اقدامات اجرایی را برای بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها فراهم کنند. براساس آنچه در پکن رخ داد و بیانیه مشترک دو طرف، عملا روابط رسمی دو کشور برقرار شد و برای فعال سازی روابط و فعالیت سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی دو کشور نیازمند اقدامات اجرایی بودیم و توافق شد سریعا هیأت‌های دو کشور به سمت کشور مقابل عزیمت کنند و در همین خصوص اکنون هیأت عربستان در ایران حضور دارد و طی دو سه روز آینده هیأت ایران عازم عربستان خواهد شد. برای فعال سازی نمایندگی‌ها بعد از سالها نیازمند برخی اقدامات اجرایی هستیم و این اقدامات در حال انجام است و با تکمیل این اقدامات شاهد تبادل سفرای دو کشور هم خواهیم بود و این در چارچوب توافقی است که دو کشور انجام دادند و درباره تعیین سفرا نیز گام‌های ابتدایی انجام و روند اداری در حال انجام است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره تاثیر روابط ایران و عربستان بر منطقه اظهار کرد: توافقات دوجانبه ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دوجانبه که با بازخوردهای مثبتی در منطقه و سطح بین‌المللی مواجه بوده است.حتما تاثیرات مثبت و ایجابی در تقویت همکاری برای افزایش صلح، ثبات و امنیت و تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری نه تنها بین دو کشور بلکه کشورهای منطقه خواهد داشت. گمان میکنیم بهبود و فضای جدید مناسبات ایران و عربستان علاوه بر ابعاد دوجانبه دارای تاثیرات مثبت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواهد بود.
وی گفت: در طول سال‌های گذشته سنگ بنای بسیار خوبی در روابط دوجانبه با عراق با همت دو دولت بنیانگذاری کردیم و روابط دو کشور روی ریل مناسبی است. علاوه بر حوزههای سیاسی و امنیت در حوزههای اقتصادی شاهد روابط گرم و نزدیک هستیم. حجم مبادلات تجاری ما قابل توجه است و دو طرف از شرکای تجاری طراز اول منطقه هستند و نسبت به روابط دوجانبه هم دستاوردهای بسیار خوبی را شاهدیم و هم افق پیش رو روشن و دلگرم کننده می‌دانیم. در سطوح دولتی ارتباطات نزدیک و گفت‌وگوها بین وزارتخانه‌ها و نهادها برقرار است و در حوزه مردمی نیز شاهد ارتباطات هستیم.
کنعانی درباره سفر وزیر حمل و نقل عراق به تهران اظهار کرد: این سفر در راستای همکاری‌های دو کشور در حوزه حمل و نقل بود. نیازمند تقویت مناسبات و ایجاد زیرساخت‌های مناسب بین دو کشور هستیم. توافق دو کشور برای ایجاد خط ریلی شلمچه به بصره است که مسافت ۳۲ کیلومتری را نیاز داریم که این خط را تاسیس کنیم که شبکه راه آهن دو کشور به هم متصل شود. برای اولین بار توافق کاملا عملیاتی صورت گرفته است و دولت عراق در این خصوص تعهد لازم را پذیرفت و متعهد شد زمینه اقدام را فراهم کند از جمله در حوزه تامین بودجه. ایران مسؤولیت اجرای پل در شط العرب را پذیرفت.
کنعانی درباره بحث تغییر سفیر ایران در باکو نیز اظهار داشت: تغییر و تحولات پست‌های دیپلماتیک در وزارت خارجه امر مرسومی است. نکته جدیدی بر مواضع گذشته ایران در ارتباط با تحولات قفقاز نداریم و یک بار دیگر بر مواضع خود برای حفظ مرزها در منطقه تأکید می‌کند و اینکه مسائل بحرانی در منطقه باید در چارچوب رویکردهای سیاسی مورد حل و فصل قرار بگیرد.
سخنگوی درباره اعزام هیأتی از بحرین به ایران و مناسبات دو کشور گفت: در مورد بحرین شاهد شکل گیری یک فضای مثبت توأم با خوشبینی نسبت به افق‌های جدید روابط دو کشور هستیم. مایل هستم به استقبال تحولات آتی نرویم و اجازه دهیم کارها و تحولات در مسیر و مجرای سیاسی خودش پیش برود. شاهد عزیمت دو هیأت از ایران به بحرین بودیم که برای بررسی آخرین وضعیت اماکن دیپلماتیک در بحرین بودند. شاهد همکاری بسیار خوب و توأم با حسن نیت طرف بحرینی بودیم.
درباره سفر رئیس امارات عربی متحده به تهران نیز مطرح کرد: روابط ایران و امارات رو به جلویی است. به ویژه بعد از بازگشت سفیر امارات به تهران و ابتکاراتی که صورت گرفت شاهد ارتقای سطح همکاری‌های دو کشور هستیم. گفت‌وگوهای خوبی صورت گرفت و شاهد یک روند رو به جلو و تقویت همکاری‌ها در روابط دوجانبه ایران و امارات هستیم. در ارتباط با سفرهای مقامات عالی دو کشور هماهنگی‌ها و گفت‌وگوها در حال انجام است که در زمان خود اطلاع رسانی خواهد شد.
کنعانی در مورد مذاکرات احیای برجام و دیدار وزیرخارجه ایران و فرانسه گفت: متاسفانه اروپا در طول چند ماه گذشته با تمرکز بر موضوعات حاشیه‌ای و اولویت بخشیدن به مداخله در امور داخلی ایران از فرصت‌های تنظیم و تقویت رابطه دوجانبه غفلت کرده است و زمان قابل توجهی را از دست داد. تصمیم در اختیار اروپاست می‌تواند فرصت‌های گذشته را جبران و خطاهای گذشته را اصلاح و به مسیر روابط دوجانبه تمرکز کند. شاهد برخی اقدامات و ابتکارات سیاسی جدید از سوی برخی کشورهای اروپایی به صورت دوجانبه و از سوی برخی کشورها در قالب چندجانبه بودیم. گفت‌وگوهایی صورت گرفت که نفس این گفت‌وگوها را مثبت می‌دانیم و ایران از این رویکرد استقبال می‌کند. دنیا فقط اروپا و آمریکا نیست و اروپا هم صرفا دو سه کشور اروپایی نیستند.
وی در ادامه مطرح کرد: در موضوع هسته‌ای هم این موضوع مستثنای از رویکرد کلی دولت ایران نیست این موضوع را به عنوان یکی از موضوعات سیاست خارجی دولت مورد توجه قرار داد و پای میز مذاکره حاضر شد و گفت‌وگوهای متنوع انجام شد. ایران اعلام کرد آماده جمع بندی مذاکرات و زمینه سازی برای اجرای آن است. همه اعضای برجام به تعهدات و مسؤولیت‌های خود در چارچوب برجام برگردند. ایران با رعایت خطوط قرمز خود همواره اعلام کرد برای بازگشت به توافق آماده است.
وی درباره تبادل زندانیان با آمریکا توضیح داد: در ارتباط با تبادل زندانیان گام‌هایی برداشته شد و تلاش‌هایی از سوی کانال مشخصی که در این زمینه ایفای نقش کرده بود در حال انجام شدن است. از منظر ایران امکان تبادل در آینده نزدیک وجود دارد، ولی باید طرف مقابل به تعهد خود پایبند باشد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط با آذربایجان اظهار داشت: روابط با آذربایجان به عنوان کشور همسایه منطقه‌ای برای ما حائز اهمیت است و تأکید داریم که باید بر روی منافع و مصالح مشترک تمرکز کنیم و اجازه سوءاستفاده به طرف‌هایی که مایلند با ایجاد اختلاف و تنش بین کشورهای منطقه و همسایه منافع نامشروع خود را محقق کنند به آنها داده نشود. همواره بر ضرورت توسل به چارچو‌ب‌های سیاسی و گفت‌وگو و پرهیز از مسائل اختلافی در پشت تریبون‌ها و تأکید کردیم روابط دو کشور برادر و مسلمان دشمنانی دارد که مایل نیستند این روابط مبتنی بر حسن همسایگی به پیش برود. به رغم تنش‌هایی که شکل گرفت تلاش کردیم زمینه رفع سوءتفاهمات را در قالب گفت‌وگوهای دوجانبه فراهم کنیم. متناسب با اتفاقاتی که اخیرا از سوی آذربایجان شاهد بودیم و متاسفانه شتاب زده و غیرسازنده بود. با ابتکار عمل دیپلماتیک گفت‌وگوی تلفنی بین وزرای خارجه ایران و آذربایجان انجام شد که مثبت و سازنده و توأم با بیان اراده سیاسی برای ادامه گفت‌وگو و برطرف شدن سوءتفاهمات بود. از ماحصل این گفت‌وگوها ارزیابی مثبتی داریم. تلاش داریم با هماهنگی طرف آذربایجانی گام‌های بعدی را برداریم که فضای موجود را تدبیر و مدیریت و روابط را به روند صحیح خود برگردانیم و مانع از تلاش بدخواهان شویم.
کنعانی درباره تسهیلات روادیدی برای سفر گردشگری اتباع ایرانی به مصر گفت: از هرگونه تحول مثبت و رو به جلو در تقویت ارتباطات مردمی بین دو ملت ایران و مصر به عنوان دو کشور مسلمان و مهم در منطقه استقبال میکنیم. درباره سفر شهروندان مصری محدودیتی قائل نبوده و نیستیم و از هرگونه گشایش از سوی دولت مصر برای سفر شهروندان مصری به ایران استقبال میکنیم و نگاه ما مثبت به سمت آینده است.
وی درباره سفر سلطان عمان به تهران بیان کرد: زمان مناسب انتخاب و اطلاع رسانی خواهد شد. روابط دو کشور دارای وجوه و ابعاد دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به خبرنگار اقتصادآنلاین درباره اقدامات نظامی در سوریه و حضور پررنگ نظامیان آمریکایی همزمان به مذاکرات چهار جانبه در خصوص سوریه گفت: اقدامات نظامی اسراییل در جغرافیای سوریه نقض حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور و قوانین بین‌المللی است. حضور آمریکا در سوریه غیرقانونی و اقدامات نظامی آمریکا هم باید پایان بخشیده شود.
کنعانی در سوال دیگر خبرنگار اقتصادآنلاین درباره مسائل اقتصادی توافق ایران و عربستان عنوان کرد: در نشست اسفند ماه در پکن طرفین توافق کردند به دو موافقتنامه همکاری‌های جامع اقتصادی، تجاری، فرهنگی و ورزشی بین دو کشور که در ۱۳۷۷ امضا شده بود برگردند و اجرا کنند. در نشست اخیر وزرای خارجه در پکن مجدداً بر این موضوع تأکید شد و طرفین اعلام کردند آمادگی تبادل هیأت‌های تجاری در دو بخش خصوصی و دولتی را فراهم و موضوع برگزاری نشست کمیسیون مشترک در نشست وزرای خارجه مطرح شد. امیدواریم با فعال شدن گام به گام روابط رسمی دو کشور و بازگشایی سفارتخانه‌ها زمینه تشکیل کمیسیون مشترک را فراهم کنیم. گمان می‌کنم پیش از این هشت دور نشست کمیسیون مشترک را داشتیم. با برگزاری کمیسیون مشترک این ظرفیت و زمینه فراهم است ابعاد روابط تجاری و اقتصادی دو کشور رونق جدیدی پیدا کند و در بحث سرمایه گذاری دو کشور بر تمایل برای فعالیت‌ها در حوزه سرمایه گذاری اقتصادی اعلام تمایل کردند.
وی تاکید کرد: طرفین بر تسهیل خدمات روادیدی برای شهروندان دو کشور تأکید کردند که با اخذ روادید آسان سفر کنند که هم در ارتباط با سفرهای زیارتی و هم تجار و بازرگانان موضوعیت دارد. توافقات انجام شده از همه ظرفیت‌های لازم برای اینکه شاهد شکل گیری فصل جدیدی از همکاری‌های دو کشور باشیم، برخوردار است.
