اقتصادآنلاین ـ پرستو بهرامی‌راد؛ در چند روز اخیر شاهد حملات تروریستی به مساجد در افغانستان هستیم و برخی در داخل ایران نیز نگران قدرتمند شدن گروه داعش در این اوضاع افغانستان هستند. برخی هم عامل همه این کشتارها را گروه داعش می دانند.
افغانستان از کشورهای همسایه ایران است که مرز گسترده ای با ما دارد. علاوه بر این همسایگی ایران و افغانستان مردم دو کشور اشتراکات زبانی، فرهنگی و قومی با یکدیگر دارند. امنیت ایران تا حدودی به شرایط کشورهای همسایه خود از جمله افغانستان بستگی دارد. برهمین اساس شرایط نابسامان افغانستان بیش از هر زمانی ایران را نگران شرایط می‌کند.
البته این نگرانی‌ها بی علت نیست. حسن کاظمی‌قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری در امور افغانستان گفته است: طالبان اقدام به جاده‌سازی بدون هماهنگی قبلی درمحدوده مرز دوغارون و نقض مرز کرد که مرزبانی جمهوری اسلامی ایران مانع شد. این اختلافات دردسرهایی برای ایران ایجاد کرده است.
محسن روحی‌صفت، سرپرست سابق سرکنسول‌گری ایران در مزار شریف، پیشاور، قندهار، رئیس سابق ستاد افغانستان در خصوص حملات تروریستی در افغانستان گفت: طالبان یک گروه یک دست نیست، دارای ریشه‌های قومی، قبیله‌ای و طایفه‌ای و جغرافیایی مختلف است که انسجام سیاسی ندارند.
سرپرست سابق سرکنسول‌گری ایران در افغانستان توضیح داد: در نتیجه طیف‌های مختلف در گروه طالبان هستند که امورات را پیش می برند. قومی از طالبان که در ولایت‌های شرقی سکونت دارند، بیشتر با پاکستان در ارتباط هستند و در زمان اعتراضات علیه شوروی نیروها و ادوات‌ها که از کشورهای عربی به پاکستان می‌آمد را دریافت میکردند، بوده است.
وی افزود: بر همین اساس آنها تحت تاثیر سلفی‌ها هستند که از آنها می‌توان به ذبیح الله حقانی، وزیر کشور اشاره کرد.
روحی صفت با بیان اینکه تا قبل از این در گذشته همین گروه‌ها بسیاری از انفجارها را در افغانستان به جز بخش نظامی انجام می‌دادند، تاکید کرد: هنوز هم می‌گویند که ما یک بخش انتحاری داریم. نه تنها این بخش را منحل نکرده‌اند بلکه گردهمایی گذاشته و در این گردهمایی چند هزار نفره به افراد خود مدال دادند و یکدیگر را تشویق کرده و اعلام کردند این واحد انتحاری همچنان به عنوان یکی از بخش‌های مهم نیروهای نظامی ما مشغول به ادامه کار است.
وی ادامه داد: انتحاری‌هایی هم که امروز اتفاق می‌افتد در مساجد و مدارس و شهرهای مختلف همین نیروهایی هستند که خود ادعا دارند که ما برنامه کاری داریم.
روحی‌صفت عنوان کرد: در افغانستان 20 گروه تروریست وجود دارد که یکی از آنها هم طالبان و یکی دیگر داعش است. همه این گروه‌های افراطی در مخالفت با شیعیان هستند، آنها شیعیان را تکفیری می‌دانند، همچنان که برخی از طیف‌های اهل سنت را تکفیری می‌دانند.
وی با اشاره به اینکه برهمین اساس عملیات انتحاری را در برخی مناطق اهل سنت هم می‌بینید، تاکید کرد: البته این انفجارات را می‌توانیم چنین تحلیل کنیم که طالبان برای فشار بیشتر بر ایران این انفجارات را علیه شیعیان انجام می‌دهند. دوم اینکه یک نوع خوش خدمتی هم می‌تواند باشد برای عناصر خارج از افغانستان که نشان دهند ما در مسیر مخالفت با ایران حرکت می‌کنیم تا برای خود امتیازاتی بگیرند.
روحی صفت در پاسخ به این سوال که ایران باید در مقابل اتفاقات داخل افغانستان چه واکنشی داشته باشد؟ گفت: راه حل مقابله با داعش و دیگر گروه‌های تکفیری برای ایران راحت نخواهد بود؛ راه حل بسیار پیچیده و دراز مدتی دارد. اولین اشتباه ما این بود که باید مانع از سقوط دولت قبلی می‌شدیم که این کار را نکردیم. حکومت فعلی افغانستان نیز در حال حاضر فاقد مشروعیت است، چون توسط مردم انتخاب نشده است و نظام سیاسی مشخصی ندارد.
وی ادامه داد: در افغانستان هیچ گروهی حداکثر نیست و همه قوم ها در اقلیت هستند. طالبان بخشی از یک قوم هستند که با تبانی آمریکا و پاکستان حکومت را به دست گرفتند. ولی به دلیل اینکه مشروعیت داخلی ندارد، حکومت با ثباتی نیست. بنابراین برای حفظ خودش ممکن است دست به ماجراجویی بزند.
سرپرست سابق سرکنسول‌گری ایران در افغانستان در ادامه بیان کرد: ما به دنبال این نیستیم که در افغانستان چه حکومتی باشد یا نباشد. ما می‌گوییم که حکومت شامل اکثریت مردم باشد و همه اقوام در آن شرکت داشته باشند. ولی نباید اقداماتی در پیش بگیریم که آن اکثریت متاثر شوند. لذا باید افراد آشنا به افغانستان با مدیریت و تدبیر مناسب در راس امورات این موضوع قرار گیرند تا از فاجعه بیشتری جلوگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه متاسفانه در ریل نادرستی در موضوع افغانستان قرار گرفته‌ایم، خاطرنشان کرد: درست کردن این مسیر هزینه سنگین و زمان زیادی می‌خواهد. چون موضوعات امنیتی کشور ما به افغانستان بستگی دارد و باید در داخل ایران تصمیم‌گیران این موضوع را با اهمیت تلقی کنند و برای آن بودجه لازم مشخص شده و زمان لازم تخصیص یابد. بی شک رقبا و دشمنان ما اگر بخواهند به ایران ضربه بزنند از همین نقطه است.
