توافق غرب با ایران، تنها گزینه اسراییل
المانیتور نوشت: برای اسراییل توافق جدید ایران شاید از نبود هیچ توافقی بهتر باشد.
اقتصادآنلاین – پرستو بهرامی راد؛ پایگاه خبری المانتیور در مقاله‌ای به قلم بن کاسپیت نوشت: به طور رسمی، اسراییل با توافق هسته‌ای جدید در حال گفت‌وگو با ایران مخالف است اما به طور غیر رسمی، اسراییل برخورداری از توافق جدید را بهتر از نبود هیچ توافقی می‌داند.
کارشناسان امنیتی اسراییل درباره این پرسش که توافق جدیدی که برای محدود ساختن برنامه هسته‌ای ایران در حال تکمیل شدن است اختلاف نظر دارند. رویکرد رسمی اسراییل همچنان بر آن پافشاری می‌کند که توافق در حال دستیابی، بد و خطرناک است و بر اسراییل فرض است که تمام توان خود را برای راضی کردن آمریکایی‌ها و دیگر شرکای پنج گانه جهت خودداری از امضای آن به کار گیرد.
با این حال، دیدگاه‌های ناهمگون نیز در پشت درهای بسته شنیده می‌شوند. برابر ارزیابی مدیریت اطلاعات ارتش (اسراییل) برای نمونه، در حالی که این توافق (جدید هسته‌ای با ایران) بد و خطرناک است، درحال‌حاضر، بهترین گزینه در دسترس به شمار می‌رود. به عبارت دیگر، گزینه امضای این توافق که اکنون با هدف دستیابی به گزینه‌های دیگر، هدف مخالفت قرار گرفته، دردسر کمتری دارد. به زبان دیگر این توافق جدید اگرچه هولناک است، اما فاجعه‌های بدتر از آن نیز وجود دارد.
هواداران این روش بر این اعتقادند که احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت‌های جهانی به اسراییل و هم پیمانانش در منطقه و دیگر منطقه‌ها پیش از اینکه ایران مسابقه‌اش برای دستیابی به بمب را از سر بگیرد، هشت تا نه سال به نسبت آرام را تضمین می‌دهند. این وقفه به اسراییل امکان خواهد داد تا با سرعتی دوچندان برای تقویت نظامی خود و تکمیل روند در حال اجرای تشکیل یک ائتلاف ضد ایرانی برای مقابله با تهدید ایران سرمایه‌گذاری کند. به عنوان بخشی از این آماده سازی، اسراییل با مشارکت ائتلاف منطقه‌ای خود و دیگر کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی در حال تدوین چارچوبی به نام سامانه دفاع هوایی خاورمیانه (مید) است.
در مراسمی که در روز چهارم آوریل به مناسبت تغییر فرماندهی نیروی هوایی اسراییل برگزار شد، ژنرال آمیکام نورکین، رئیس در حال تودیع این نهاد، در اقدامی بی‌سابقه، بخشی از سخنرانی خود را به زبان عربی بیان کرد. یک مقام ارشد اسراییلی که نخواست نامش فاش شود در گفت‌وگو با المانیتور گفت: حرف‌های او برای هم پیمانان ما در خاورمیانه معنا دارد، به ویژه برای فرماندهان نیروی هوایی آنها که با نیروی هوایی (اسراییل) برای تشکیل ائتلاف منطقه‌ای جدید همکاری نزدیک دارند.
بنابر این گزارش، این اظهارات آشکارا افزون بر اینکه خطاب مستقیمش به هم پیمانان اسراییل بود، بلکه دشمنان آن - در درجه اول و مهم تر از همه به ایران و حزب الله لبنان - را نیز مخاطب قرار داد.
بر اساس توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بیشتر محدودیت‌های مربوط به برنامه غنی‌سازی هسته‌ای ایران پس از سال ۲۰۲۵ برداشته می‌شود. منتقدان می‌گویند از این رو، ایران از شمار مهمی از تعهداتش در توافقی که تنها دو و نیم سال از زمان اجرای آن باقی مانده است خلاص می‌شود. از این رو، آنچه ایران برای کسب مجوز برای از سرگیری روند پیشبرد برنامه نیاز دارد فراهم می‌شود.
مقامات اطلاعاتی اسراییل معتقدند این (ایراد و) نگرانی دیگر وارد نیست. یک منبع دفاعی ارشد اسراییل که نخواست نامش فاش شود در گفت‌وگو با المانیتور گفت: ایرانی‌ها تاکنون تقریبا همه توانمندی‌ها و دانش فنی مربوط به آنچه را با اجرایی شدن حذف محدودیت‌های اعمال شده در توافق هسته‌ای می‌توانستند به‌دست آورند، کسب کرده‌اند.
منبع یاد شده افزود: خروج آمریکا از توافق (برجام) در سال ۲۰۱۸، ایران را بر آن داشت تا با پژوهش و توسعه و به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته و انباشت مواد شکافت‌پذیر و دانش فزاینده، اقدام کند. هر آنچه که پیش‌بینی می‌شد آنها پس از پایان یافتن دوره برجام به‌دست آورند اکنون انجام شده است. از این رو هم اکنون هیچ گزینه‌ای بهتر از یک توافق تازه با هدف جلوگیری از برنامه هسته‌ای ایران و به عقب بازگرداندن آن وجود ندارد. و این نکته با توجه به این موضوع است که هیچ کس در غرب مایل به حمله (نظامی) به ایران نیست. این منبع تاکید کرد: تحریم‌ها همانطور که دیدیم کارآیی نداشته‌اند.
منبع یادشده می‌افزاید: با وجود تحریم‌های سخت اقتصادی، ایران همان طور که دو هفته پیش نشان داد و در جریان آن، ۱۱ موشک بالستیک را با کلاهک‌های صدها کیلوگرمی به اربیل در کردستان عراق - که صدها کیلومتر دورتر است - شلیک کرد توانمندی‌های موشکی گسترده‌ای را توسعه داده است. آنها این توانمندی‌ها را در کنار توان ساخت پهپادهای گوناگون در زیر تحریم‌های حداکثری به‌دست آورده‌اند.
المانیتور با اشاره به مخالفت‌های رسمی در زمینه امضای توافق هسته‌ای جدید با ایران نوشت: نماینده اصلی این مخالفان، نفتالی بنت، نخست وزیر، و یائیر لاپید، وزیر امور خارجه و جانشین نخست وزیر است. بنی گانتس، وزیر دفاع (جنگ)، نمایندگی جناح دیگر را بر عهده دارد. او ماه گذشته از همراهی با بنت و لاپید در محکوم کردن شدید تمایل گزارش شده آمریکا به حذف نام سپاه پاسداران ایران از فهرست سازمان‌های تروریستی در چارچوب توافق جدید خودداری کرد. در همین حال، دیوید برنئا، رئیس جدید موساد، همچنان به حفظ موضع سخت گیرانه در قبال این موضوع معتقد است و می‌افزاید که همه تلاش‌ها برای جلوگیری از امضای این توافق باید صورت گیرد و در عوض، فشارهای اضافه‌ای بر ایران وارد کرد.
آویو کوچاوی، رئیس نیروهای دفاعی اسراییل در جریان سخنرانی خود در ژانویه ۲۰۲۱ روش مشابهی را پیشنهاد و به قدرت‌های جهانی درباره این توافق (جدید) هشدار داد. با این حال، همانطور که یادآوری شد، صداهای دیگری نیز در رده‌های ارشد امنیتی (اسراییل) شنیده می‌شود درست همانطور که پیش از امضای توافق هسته‌ای اصلی در سال ۲۰۱۵ وجود داشت. برای مثال، ژنرال گادی آیزنکوت، سلف کوخاوی، و بیشتر مقامات ارشد دفاعی (اسراییل) در آن زمان توافق یاد شده را کم دردسرتر می‌دانستند.
دیدگاه‌های گوناگونی نیز این روزها در واکنش به برچیدن تحریم‌ها که سبب سرازیر شدن میزان کلانی (پول) به ایران می‌شود وجود دارد. یک منبع ارشد امنیتی به المانیتور گفت: حتی در اوج تحریم‌ها، ایران به حمایت از حزب الله با پرداخت نقدی ماهانه ۵۰ میلیون دلار [سالانه ۶۰۰ میلیون دلار] و دادن مبالغ کمتر به دیگر نیروهای نیابتی در منطقه ادامه داد. این وضعیت، در زیر تحریم‌ها تغییر نکرد و با برداشته شدن برخی از آنها نیز تغییر نخواهد کرد.
این مقام امنیتی در پاسخ به این پرسش که اسراییل در چنین شرایطی چه کاری باید انجام دهد؟، گفت: درست همین کاری را که اکنون انجام می‌دهد، اما با سرعت و دقت بیشتر. سرعت دادن به ساخت و تکمیل سامانه دفاع هوایی منطقه‌ای، تقویت ائتلاف راهبردی شبه ناتو در گستره منطقه از خلیج (فارس) گرفته تا مغرب از جمله این اقدامات است.
