اقتصاد آنلاین – محمد امین خدابخش؛ معاملات یک هفته دیگر در بازار سهام نیز به پایان رسید. داد و ستد های هفته جاری در حالی آغاز شده بود که هفته قبل از آن بورس تهران بازده ۵.۸ هم درصدی را شاهد بود. با این حال معاملات هفته جاری به روال هفته قبل پیش نرفت و شاخص بورس تهران که فعالیت خود را از سطح ۲۴۸ هزار و ۵۷۸ واحد آغاز کرده بود در آخرین لحظات معاملات چهارشنبه به سطح ۲۴۸ هزار و ۹۴۴ واحد رسید. این رشد ناچیز که بازده دومین هفته از تیرماه سال ۹۸ را به ۰.۱۴ درصد رساند، بیش از هر چیز تحت تاثیر کاهش قیمت در نمادهایی همچون «فولاد»، «فملی» و برخی از نماد های دیگر شکل گرفت.
از نحوه فراز و فرود قیمت ها در روزهای گذشته این طور به نظر می آمد که نمادهای تاثیر گذار بر شاخص که در هفته گذشته رشدی نسبتاً پر قدرت را تجربه کرده بودند در هفته جاری بیشتر در فاز استراحت قرار داشتند. به همین دلیل شاهد کاهش قیمت ملایم در بسیاری از این نمادها بودیم.
با این حال با اندکی تامل در ارزش معاملات می‌توان دریافت که سیر نزولی قیمت به دلیل قرار گرفتن در شرایط رکود نبوده و بازار برای بسیاری از سرمایه‌گذاران همچنان از جذابیت لازم برخوردار است. میزان معاملات خرد از ابتدای سال جاری تاکنون حکایت از آن دارد که تقریباً از نخستین روز کاری فروردین کمتر روزی ارزش معاملات به زیر هزار میلیارد تومان رفته است. این در حالی است که داد و ستد های سال گذشته حتی در روزهای رونق رقم بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان را در بر نمی‌گرفت. از این رو می توان گفت که اگرچه دیگر خبری از صف خرید های قدرتمند بر روی نمادهای سنگین وزنی همچون «فولاد»، «فملی» و برخی از نمادهای پتروپالایشی نیست با این حال میانگین ارزش معاملات نشانگر آن است که در هفته گذشته سهامداران با دیدی مثبت به داد و ستد نمادهای بورسی پرداخته‌اند. به همین دلیل می توان گفت که اگر چه بخشی از بازار در روزهای اخیر دست به نقد کردن معاملات خود زده است با این حال نابرابری ایجاد شده میان عرضه و تقاضا به حدی نبوده که بتواند منجر به کاهش قیمت شدید در بسیاری از نمادها شود. دلیل این مدعا آن است که حتی همزمان با راه اندازی سامانه ریسک معاملات که به گفته بسیاری موجب کاهش تقاضا شده است ارزش معاملات خرد در هفته اخیر هیچگاه به زیر ۸۵۰ میلیارد تومان نرفته است. اگر این رقم را در کنار ارزش معاملات فرابورس بگذاریم در می یابیم که بازار موازی به بورس تهران نیز شرایطی مشابه دارد و ارزش معاملات در آن اگرچه کم شده اما به میزانی نرسیده که حاکی از عدم رونق و آغاز رکود باشد.
حتی اگر کاهش ارزش معاملات را نیز در نظر نگیریم عامل مهم دیگری وجود دارد که به خودی خود می‌تواند کند شدن آهنگ صعودی شاخص را تا حدودی توضیح دهد. بازار سهام که در هفته‌های گذشته شاهد رونق چشمگیری بوده با قرار گرفتن در فصل مجامع اگرچه این رونق را پرقدرت تر دنبال کرد اما همانطور که می دانیم توقف بسیاری از نمادها به دلیل برگزاری مجمع عمومی سالانه و یا حتی فوق العاده موجب شده تا در دو هفته اخیر معاملات در حالی پی گرفته شود که بسیاری از نمادها از چرخه معاملات خارج شده‌اند. همین امر سبب شده تا در سایه نبودن بسیاری از سهم‌ها در روند جاری معاملات بخشی از توان پیش روی شاخص کل گرفته شود و غیبت نمادهای یاد شده به کاهش ارزش داد و ستدها بیانجامد. البته نباید سخنان یاد شده را به این معنا در نظر بگیریم که با بازگشایی این نمادها رشد شاخص بورس و قیمت نمادها لزوماً با شیبی فزاینده روبه‌رو می‌شود. چراکه همواره به طور سنتی بعد از فصل مجامع بازار با اندکی کاهش در میزان داد و ستدها مواجه می‌شویم. از این رو نمی‌توان تداوم رونق فعلی را قطعی دانست.
بازگشت دوباره خودرویی‌ها این بار با «خپارس»
رتبه نخست ارزش معاملات در روزهایی که گذشت بارها بین گروه‌های مختلف بورسی دست به دست شد. یکی از گروه‌هایی که پس از یک هفته دوباره شاهد رونق معاملات در آن بودیم گروه خودرویی بود که اغلب با افزایش حجم معاملات در «خساپا» به صدر فهرست ارزش معاملات بورس تهران می‌آمد. با این حال تغییرات قیمت در نمادهای این گروه اندکی با هفته‌های قبل متفاوت بود. در دو روز پایانی این هفته در شرایطی که بهای سهام شرکت‌های خودروسازی سایپا و ایران خودرو با تغییرات ناچیزی همراه بود، میزان تقاضا در «خپارس» به یکباره افزایش یافت و موجب شد تا این نماد در آخرین روز هفته اولین سهم حاضر در بورس تهران از حیث ارزش باشد.
وقتی که افزایش نرخ بالاتر از انتظار سیمانی‌ها را تکان داد
اما از خودروی ها که بگذریم گروه کوچک سیمانی دیگر گروهی بود که در هفته گذشته غافلگیر کننده ظاهر شد. این گروه که اصولا به دلیل حجم اندک سهام آن نسبت به کل بازار در رتبه نخست ارزش معاملات قرار نمی گیرد، در نخستین روز هفته به دلیل افزایش نرخ ۳۷ درصدی محصولات سیمانی رتبه نخست ارزش معاملات را از آن خود کرد. قضیه از آنجا شروع شد که در جلسه هم اندیشی مدیرعامل شرکت های تولید کننده سیمان و کارشناسان این بخش با افزایش ۳۷ درصدی قیمت سیمان موافقت شد. این رخداد موجب شد تا بازار که پیش از این انتظار افزایش نرخ ۳۰ درصدی را می کشید، رشد بیش از انتظار نرخ این فرآورده را به فال نیک بگیرد و اکثر نمادهای سیمانی را در روز یکشنبه صف خرید کند. این رویداد باعث شد تا در روز یادشده ۳۰۱ میلیون سهم سیمانی به ارزش ۱۳۲ میلیارد تومان معامله شود.
اندر حواشی پنجمین عرضه اولیه سال ۹۸/ کوچک پر حاشیه به بازار آمد
اما از ارزش معاملات نمادهای نامه آشنای بازار که بگذریم، بازار دوم فرابورس امروز شاهد عرضه یک نماد جدید بود. در این روز ۲۰ درصد از سهام شرکت دارویی ره آورد تامین (درهآور) با ارزشی بالغ بر ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به بازار آمد. میزان این عرضه سبب شد تا از میانه ۴۳۲ هزار و ۸۹۴ کد شرکت کننده چیزی بیش از ۹۲ سهم (معادل ۲۹ هزار تومان) نصیب هر کد معاملاتی نشود. با این حال همین عرضه کوچک موجب شد تا بسیاری از کارگزاری‌ها با اختلال در سیستم معاملاتی مواجه شوند و مشتریان آنها نتوانند به طور عادی از سامانه معاملاتی استفاده کنند.
