طی سه سال اخیر، سیاست های اتخاذی و برنامه های عملیاتی دولت یازدهم، منجر به گشایش های اقتصادی در سطح کلان و تامین معاش عمومی شده و مهم‌تر اینکه امنیت سیاسی و اقتدار ملی را نیز به کشور بازگردانده است. این همان موضوعی است که رئیس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا نیز به آن تاکید می کند.
احمد پورفلاح مهم‌ترین دستاورد دولت یازدهم را این گونه تشریح کرد:« ایجاد خوشبینی و امید در جامعه و ایجاد شفافیت و برخورد صادقانه با اطلاع رسانی‌های شفاف، به ویژه در پارامتر های اقتصادی و مسائل اجتماعی از مهم‌ترین دستاوردهای این دولت است.»
دولت یازدهم در حالی سکاندار امور شد که مشکلات اقتصادی سرسام آوری را از دولت گذشته به ارث برده بود. بعد از این سه سال، دستاوردهای مهم دولت در عرصه های اقتصادی را چگونه ارزیابی می کنید؟
با در نظر گرفتن جمیع شرایط وخیم اقتصادی که مدام هم طی هشت سال پیش از این دولت انباشته شده بود، دولت در تعدیل اقتصاد تخریب شده و به ارث رسیده، با وجود سنگین تر شدن سایه شوم تحریم ها در حد قابل قبول عمل کرده است. کارشناسان اقتصادی دولت هم نمی دانستند که ممکن است در مرحله رفع تحریم ها با مشکلاتی مواجه شوند و یا طرف های خارجی بعضا به بهانه تراشی های مداوم متوسل شوند و از سوی دیگر در داخل نیز با به وجود آمدن چند صدایی، تخم تردید از سوی نارفیقان ماجرای هسته ای، کاشته شود، یا هیچ کارشناسی بیش‌بینی نمی کرد که آزاد سازی منابع بلوکه شده ارزی این همه با تانی و تعلل روبهرو شود. با این همه کاهش نرخ تورم، کند شدن آهنگ نرخ بیکاری، ایجاد ارتباط و تعامل با دنیا، مثبت شدن رشد توسعه، بالا رفتن تولید ناخالص داخلی و نظم بخشی به سیستم مالی در کنار بالا رفتن درآمد‌های صادراتی به ویژه افزایش قابل ملاحظه تولید و صادرات مواد نفتی از جمله دستاورد های دولت یازدهم بوده است.
اثرگذارترین سیاستی که دولت یازدهم در حوزه اقتصاد اجرا کرد و منجر به این شد تا حدودی گشایش های اقتصادی رخ دهد کدام است؟
قطعا دستیابی به توافق با قدرت های جهانی بر سر موضوع هسته ای و اجرایی شدن برجام با وجود تمام کارشکنی های رقبا و دشمنان خارجی از مهم‌ترین دستاوردهای دولت یازدهم بوده که توانسته بسیاری از گشایش های اقتصادی را در سطح بین‌المللی برای اقتصاد کشور فراهم کند. توجه داشته باشیم که افزایش صادرات نفت و یا حتی افزایش صادرات غیر نفتی ایران، تاثیر مستقیمی از رفع تحریم ها پذیرفته است. غیر از این البته ایجاد خوشبینی و امید در جامعه و ایجاد شفافیت و برخورد صادقانه با اطلاع رسانی‌های شفاف به ویژه در پارامترهای اقتصادی و مسائل اجتماعی از دیگر سیاست های موفق و موثری است که دولت یازدهم از ابتدا تاکنون بر اتخاذ و اجرای آن تاکید داشته است.
آیا تلاش های دولت برای مهار تورم که اینک به ثمر نشسته، می تواند راهگشای رونق اقتصادی شود؟
البته مهار تورم با این سرعت و شیب تند به تنهایی مشکلات حاکم بر فضای کسب و کار را رفع نکرد و به نظر نمی رسد که تنها با اتکا به تداوم این سیاست، بتوان به رفع رکود و ایجاد رونق اقتصادی دست یافت. اصرار در کاهش تورم در مدت کوتاه رکود را سنگین تر کرد، ضمن اینکه بعضی از گرفتاری های ما در بخش اقتصاد ارتباط چندانی به تورم نداشت و حتی به تحریم ها هم مربوط نمی شود؛ بلکه مشکل اساسا در زیر ساخت ها و باورها است. از این رو رفع آنها نیاز به کارشناسی، برنامه ریزی و عزم متفاوت دارد.
در این ارتباط انتظامات پولی و مالی تا چه میزان بر موفقیت های اقتصادی دولت تاثیر گذار بوده است؟
بی تردید انضباط مالی و شفافیت پولی و بانکی می تواند نقش تعیین کننده ای در بهبود شرایط اقتصادی داشته باشد. این فرایند البته تا به نتیجه قطعی برسد نیازمند زمان است، چرا که انبوه مشکلات ایجادشده در این رابطه یک شبه شکل نگرفته اند که به سرعت و طی زمانی اندک رفع شوند. خوشبختانه دولت در این راستا همت گذاشته و عزم خود را جزم کرده است. صد البته پیاده کردن این سیستم روان و روشن نیاز به هم جهتی، همکاری و اعتقاد به این حرکت در سطح کلان و در میان تمام قوا دارد. اقتصاد ایران در حال حاضر نیازمند یک همگرایی گسترده در تصمیم گیری ها و اجرای سیاست های راهبردی و عملیاتی دارد و این فراتر از دولت و با همکاری و هم اندیشی تمامی حاکمیت ممکن می شود.
دررابطه با میزان موفقیت دولت در موضوع سوئیفت ، چه نظری دارید؟
در زمینه برقراری ارتباط دو طرفه یا همان «سوئیفت» باید گفت که متاسفانه تاکنون موفقیت مورد انتظار حاصل نشده است. البته برخی از بانک‌های کوچک و درجه سه از دوسه کشور به‌تدریج به تقاضاهای کوچک جواب می دهند، اما موضوع زمانی کاملا حل شده تلقی می شود که روابط بانک های ایرانی با بانک های معتبر جهانی اتفاق بیفتد. در حال حاضر بانک‌های مطرح و درجه یک و حتی درجه دو پنجره خود را روی ایران بسته اند. در این رابطه البته محافظه کاری و نگرانی بی دلیل بانک‌های مطرح از یک سو و چندصدایی در داخل کشور و ایجاد شبهه در این رابطه هم عاملی شده تا روانسازی سوئیفت با مشکل مواجه شود. اگر این جوسازی های داخلی و تردید بانک های بزرگ از میان برود، روند سوئیفت هم با سرعت بیشتری جریان پیدا می کند.
به واسطه اجرایی شدن برجام، تولید و صادرات نفت ایران افزایش چشمگیری داشته است. این اتفاق تا چه میزان بر افزایش رشد اقتصادی کشور می تواند تاثیرگذار باشد؟
مسلما بالا رفتن سطح تولید نفت و به تبع آن افزایش صادرت نفت امکان جذب منابع خارجی را مهیا می کند که این موضوع در جبران کسر بودجه داخلی تاثیر بسزایی دارد، البته مشروط به اینکه منابع ارزی حاصل از فروش نفت به موقع و به صورت پول قوی وارد کشور شود و نه به صورت انتقال کالا یا اجرای پروژه های تحمیلی از سوی خریداران نفت. از سوی دیگر متاسفانه کاهش شدید قیمت جهانی نفت، دولت را در کسب درآمد کافی با مشکل روبهرو کرده است ولی افزایش صادرات می تواند بخشی از این مشکل را حل کند. در هر حال، صنعت نفت ایران در عین حال نیازمند توسعه هم هست که این موضوع هم باید مورد توجه قرار داشته باشد.
از وجهی دیگر، اگر دولت در مجموع برنامه ها و سیاست های اقتصادی خود، یک نقص یا عدم موفقیت داشته باشد، از منظر شما کدام است؟
فکر می کنم جاری شدن رکود سنگین در خیلی از فعالیت های اقتصادی و تداوم بحران در بسیاری از واحد های صنعتی یکی از مواردی است که دولت همچنان نتوانسته برای رفع و حل آن موفق عمل کند
