اقتصاد آنلاین - انوش ممتازپور ؛ امنیت ، سرعت و هزینه کمتر از ویژگی های بارز استفاده از دیتاسنترهای داخلی به حساب می آید که باعث شده بسیاری از شرکت ها و فعالان حوزه فناوری اطلاعات ، نیازهای خود را از طریق دیتاسنترهای ایرانی تامین کنند. ناگفته نماند که به دلیل احتمال نشت اطلاعات محرمانه نهادهای دولتی و خصوصی از طریق دیتاسنترهای خارجی ، دولت این نهادها را مکلف کرد تا خدمات خود در این زمینه را از داخل کشور تامین کنند و این موضوع یکی از علل افزایش استفاده از دیتاسنترهای داخلی محسوب میشود.
اما عدم وجود دیتاسنترهای داخلی به اندازه نیاز کشور، باعث شده تا هنوز بسیاری از شرکت ها و فعالان کسب وکارهای اینترنتی مشتری دیتاسنترهای خارجی باقی بمانند و مسئولان ارتباطی مدام بخش خصوصی را تشویق کند تا به تامین نیاز کشور در این زمینه کمک کنند.
ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی به تازگی از فراهم شدن فضا برای ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی خبر داده است و اذعان کرده که « امروز شاهد رشد سریع ارائه خدمات الکترونیکی و تولید محتوا در کشور هستیم و این اهمیت، توجه به ایجاد دیتاسنترهای داخلی را دوچندان می کند و در شرایط فعلی ایجاد دیتاسنترهای استاندارد از نظر زیرساختی، امنیتی و پایداری در سرویس یکی از ضروریات رشد ارائه خدمات الکترونیکی و محتوا در کشور است و به همین دلیل در حال تدوین استراتژی و مقرراتگذاری برای رشد و رونق ایجاد دیتاسنترهای داخلی و بومی در طراز جهانی هستیم.»
البته تا به حال مشوق های زیادی برای حضور بخش خصوصی در بازار دیتاسنتر از سوی دولت درنظر گرفته شده است، اما گزارشات حاکی از آن است که همچنان بخش خصوصی تمایل چندانی برای ورود به این بازار ندارد .
فرزاد عزتی کارشناس فناوری اطلاعات ، علت اصلی این موضوع را سرمایه اولیه برای ایجاد یک دیتاسنترعنوان کرد و به اقتصادآنلاین می گوید: یک دیتاسنتر از سخت افزارهای پیچیده و گران قیمتی تشکیل میشود که به جرات میتوان گفت 99 درصد آنها وارداتی هستند و باید بهرغم وجود تحریمها و محدودیت ها آنها را از شرکت های خارجی خریداری کنیم که این عمل هزینه و سرمایه زیادی را می طلبد.
به گفته وی برای ایجاد یک دیتاسنتر باید رقمی بین 2 تا 250 میلیارد تومان هزینه کرد و حداقل تا سی سال نباید منتظر بازگشت این سرمایه شد.
این کارشناس می افزاید : این هزینه فقط در مرحله راه اندازی یک دیتاسنتر صرف می شود و برای نگهداری آن نیز باید رقم قابل توجهی را نیز خرج کرد که البته در این مرحله هزینه از مصرفکننده دریافت میشود و به عبارت دیگر سرمایه آن بازگردانده می شود.
عزتی معتقد است که با سرمایه ایجاد و نگهداری دیتاسنتر میتوان کارهایی با سوددهی بالاتری انجام داد و این موضوع باعث میشود تا سرمایه گذاران برای ورود به این بازار تمایلی نداشته باشند و بازارهای دیگر را جذابتر بدانند.
وی در پاسخ به این سوال که دولت چه کمک و مشوق هایی را برای ایجاد دیتاسنتر به بخش خصوصی ارایه می دهد؟ گفت: طی دو سال گذشت دولت سعی کرده تا با پایین آوردن هزینه ایجاد دیتاسنتر به بخش خصوصی کمک کند به عنوان مثال می توان گفت در حال حاضر دیتاسنترها می توانند به طور رایگان به شبکه ملی متصل شوند و سرمایه گذاران نیز برای ایجاد دیتاسنتر از وام های با اقساط طولانی مدت بهره مند شوند البته به نظر می رسد این مشوق ها برای ایجاد انگیزه در میان سرمایه گذاران بی فایده بوده است و باید به راه کارهای دیگری فکر کرد.
به گفته این کارشناس درحال حاضر تنها شرکت های بزرگ که بیشتر آنها در شرکت های ارایه دهنده اینترنت هستند موفق به ایجاد دیتاسنتر شده اند که این میزان جوابگوی نیاز بازار کشور نیست و بیش از اینها به دیتاسنتر نیاز داریم چون روزبروز بر تعداد شرکت های فعال در حوزه اینترنت افزوده می شود و با رشد روزافزون اپلیکیشن ها و نرم افزارهای رایانه ای ،نیاز بیشتری به خدمات دیتاسنتر داریم .
عزتی با اشاره به مزیت استفاده از دیتاسنتر داخلی برای مصرف کننده گفت: سرعت نقل وانتقال اطلاعات در داخل کشور از طریق دیتاسنترهای ایرانی بسیار بیشتر است و شرکت هایی که در زمینه کسب وکارهای اینترنتی فعال اند می توانند از این مزیت کمال استفاده را ببرند.
وی معتقد است که در حال حاضر مشتریان اصلی دیتاسنترهای داخلی نهادهای حکومتی ، دانشگاه ها و بانک ها هستند و شرکت های خصوصی تمایلی به استفاده از سرویس های ایرانی ندارند.
اما چرا با وجود دیتاسنترهای بومی و هزینه ارزانتر استفاده از آنها ، شرکت ها و فعالان خصوصی جذب آنها نشده اند و ترجیح می دهند تا خدمات مورد نیاز خود را همچنان از دیتاسنترهای خارجی تامین کنند؟
رضا فروزانیراد مدیر یکی از فروشگاه های مجازی درپاسخ به این سوال به اقتصادآنلاین گفت: مهم ترین مشکل کیفیت پایین خدمات ارایه شده دیتاسنترهای داخلی است و این موضوع باعث شده تا بیشتر فعالان کسب وکارهای اینترنتی به سرویس دهندگان خارجی متمایل شوند.
به گفته وی دیتاسنترهای ایرانی با قطعی های مکرر روبرو هستند و شاید همین عامل باشد که خدمات بانک ها و دیگر مراکز دولتی زیاد دچار اختلال می شوند.
فروزانیراد معتقد است که از نظر سرعت انتقال اطلاعات دیتاسنترهای بومی در شبکه داخلی کشور خوب عمل میک نند ولی به عنوان مثال اگر کاربری از خارج به شبکه وصل شود با کندی زیاد در فرآیند دریافت اطلاعات مواجه میشود و دلیل آن کندی در برقراری ارتباط با سرور های خارجی است .
وی درباره هزینه استفاده از خدمات دیتاسنترهای ایرانی نیز میگوید : استفاده از خدمات مراکزداده بومی هزینه کمتری نسبت به سرویس های مشابه خارجی دارد و از این نظر کاملا به نفع فعالان حوزه کسب وکارهای اینترنتی است که خدمات خود را از دیتاسنتر های داخلی تامین کنند.
