به گزارش خبرنگار اقتصادآنلاین، زمانی که روسیه با اوکراین وارد جنگ شد، تصوری بود که ممکن است ایران در این شرایط بتواند جای روسیه را در بازارهای نفتی بگیرد اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه در ادامه ایران، بازارهای بیشتری را نیز از دست داد. طی روزهای اخیر، صادرات گاز ایران به ترکیه، چیزی حدود هفتاد درصد کاهش داشته و کشور با چالش عظیمی به نام ناترازی گاز دست و پنجه نرم می‌کند، این در حالی است که ایران دارای منابع عظیمی از ذخایر گاز است اما نه تنها از صادرات جا مانده بلکه در تأمین و مدیریت مصرف داخلی نیز با مشکل مواجه شده است. چرا ایران با داشتن چنین ذخایری نمی‌تواند جایگاه معتبری در بازار صادرات نفت و گاز جهانی ایفا کند و طی چند سال اخیر نیز با چالش ناترازی گاز که هر سال شدیدتر هم می‌شود دست و پنجه نرم می‌کند؟
این روزها شایسته سالاری وجود ندارد
هدایت‌الله خادمی، نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس دهم و رییس هیئت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران در گفتگو با اقتصادآنلاین به وضعیت بازارهای نفتی ایران اشاره کرد و در پاسخ به این سوال که چرا ایران همواره در حوز‌ه‌ی بازارها، عقب ایستاده است گفت: شاید این چیزی است که خودمان می‌خواهیم. شما برای ورود به بازار باید یک محصول خوب داشته باشید.
او اضافه کرد: شایسته سالاری چیزی است که این روزها دیگر وجود ندارد. تا 15 سال پیش بحث شایسته سالاری و تعهد تخصص مطرح بود اما هرچه جلوتر رفتیم این‌ها رنگ باختند. وقتی من به عنوان یک مدیر، فقط همشهری و طایفه‌ی خودم را روی کار می‌آورم و به تخصص آن‌ها توجهی نمی‌کنم، یعنی نمی‌خواهیم پیشرفت کنیم. نه مجلس می‌خواهد نه دولت‌ها که اگر می‌خواستند ما چرا 21 سال بعد از قطر، کار روی پارس جنوبی را آغاز کردیم؟
خادمی ادامه داد: چرا قطر از پارس جنوبی برداشت می‌کند و ما لنگان لنگان حرکت می‌کنیم؟ هرچیزی از نظر اقتصادی زمان دارد، معلوم نیست کالایی که دارید تا چه زمانی ارزش داشته باشد. عربستان در میدان فروزان، 550هزار بشکه برداشت می‌کند در حالی که ما 40هزار بشکه برداشت می‌کنیم. عراق در گذشته وضعیت بدی داشت اما حالا برنامه‌اش 8میلیون بشکه است و ما بین اختلافات شرکت‌های خودمان بازی می‌کنیم و به نتیجه‌ای نمی‌رسیم.
تصور می‌کردیم در بازار صادرات جایگزین روسیه می‌شویم
رییس هیئت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران در رابطه با نقش تحریم‌ها در به وجود آمدن چنین وضعیتی اظهار کرد: اگر مدیریت درستی وجود داشته باشد همه‌ی مشکلات حل خواهد شد. در زمان مرحوم قاسمی و آقای میرکاظمی هم ما تحریم بودیم اما گفتند باید پارس جنوبی را هرطور هست توسعه دهیم، همه کمک کردند که یک اتفاق خوب صورت بگیرد.
او در رابطه با ناترازی گاز کشور بیان کرد: کشور ما که دارای بزرگترین ذخایر گاز جهان است هم اکنون دچار ناترازی گاز شده است. متأسفانه ما پاسخگوی حرف‌هایمان نیستیم. روسیه قبل از جنگ حدود 19درصد بازار گازی دنیا را گرفته بود و ما یک درصد هم نداشتیم. ما با ورود روسیه به جنگ تصور می‌کردیم جایگزین روسیه می‌شویم که این اتفاق نیفتاد. در حال حاضر سوآپ گاز را یک دستاورد می‌دانیم که بدترین حرف ممکن است. این‌ها بهانه‌هایی است برای اینکه میادین را توسعه ندهیم.
خادمی با بیان اینکه تیم آقای رییسی بزرگترین ضربه را به ایشان و کشور می‌زنند گفت: این دولت قرار بود مشکلات را حل کند اما چرا کسی از آن‌ها سوال نمی‌کند؟ نخست وزیر انگلیس 45 روز بیشتر وقت کشورش را تلف نکرد. اگر نمی‌توانند به قول‌هایشان عمل کنند اعلام کنند. ما از فرصت روسیه استفاده نکردیم در حالی که بهترین وقتی بود که می‌توانستیم دشمنانمان را ناامید کنیم و فرصتی بود که می‌توانستیم پالایشگاه تولید کنیم تا نفت را به فرآورده تبدیل و صادر کنیم.
در تابستان برق نداریم و زمستان هم منتظر گازیم
او اضافه کرد: کشوری که سومین دارنده‌ی ذخایر نفتی دنیاست چرا پالایشگاه نمی‌زند که نفت را به فرآورده‌های دیگر تبدیل کند؟ چرا سرمایه‌ی ملی را به هدر می‌دهیم؟ وقتی ستاره‌ی خلیج فارس تکمیل شد گفتم که چند پالایشگاه در حال ساخت داشته باشیم و حالا باز گرفتار شدیم و ناترازی داریم. ما در کشوری هستیم که تابستان برق نداریم و زمستان هم منتظر گازیم و فقط به مردم می‌گوییم مصرف نکنید در حالی که این‌ها نیازمند برنامه‌ریزی است.
نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس دهم عنوان کرد: ما چیزی حدود 800 میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کنیم و اگر سالیانه 10 درصد افزایش داشته باشیم برای توسعه، 10 سال آینده نیاز به 2 میلیارد متر مکعب گاز در روز داریم. این میزان را از کجا قرار است تهیه کنیم؟
او ادامه داد: آیا در خانه‌های ما بجز گاز گزینه‌ی دیگری وجود دارد؟ سبد انرژی باید متنوع باشد مثلاً در کنار گاز برق هم وجود داشته باشد، این ماجرا هم مثل همان مسأله‌ی خودرو است که می‌گوییم خودروها تک سرنشین هستند و سوخت زیاد مصرف می‌شود؛ به عنوان مثال شما در لندن نیاز به خودرو ندارید چرا که حمل و نقل عمومی بسیار گسترده است.
خادمی در پایان گفت: وزیرانی که سبد انرژی متنوعی تعریف نکردند و تنها گاز را به خانه‌ها بردند، تحت فشار نماینده‌ها، بزرگترین اشتباه را مرتکب شدند و به فکر مردم و منافع ملی نبودند.
