به گزارش خبرنگار اقتصادآنلاین، با آسیب دیدن بخش بزرگی از خطوط لوله‌ی نورد استریم که ولادیمیر پوتین آن را یک حادثه تروریستی می‌داند، به ترکیه پیشنهاد داد تا بخشی از گازی که در مسیر نورد استریم متوقف شده از طریق این کشور منتقل شود و با یک مسیر جایگزین، ترکیه به یک هاب گازی بدل شود.
خطوط لوله‌ی نورد استریم 1و2، در ماه گذشته آسیب دیدند؛ این لوله‌ها از روسیه به آلمان امتداد داشت و با نشت گاز از آن‌ها، روسیه در اقدامی ناگهانی پیشنهاد انتقال گاز را از طریق لوله‌ی ترک استریم، به بلغارستان، رومانی و سپس به اروپا مطرح کرده؛ پیشنهادی که البته مورد استقبال اردوغان قرار گرفته است.
ترکیه و روسیه روابط استراتژیک خود را حفظ کرده‌اند
پوتین از ترکیه به عنوان «امن ترین و قابل اطمینان‌ترین مسیر برای تحویل گاز» کشورش نام برده و گفته: تشکیل یک هاب گازی در ترکیه می‌تواند علاوه بر تسهیل عرضه در زمینه تعیین قیمت این هیدروکربن گران قیمت نیز مورد استفاده قرار گیرد.
اتحادیه‌ی اروپا در پی حمله‌ی نظامی روسیه به اوکراین، اگرچه در پی قطع وابستگی انرژی روسیه بود اما با توجه به اینکه نزدیک به چهل درصد انرژی خود را از این کشور تأمین می‌کرد، هنوز جایگزین مناسبی برای این حجم از گاز نیافته است.
پوتین و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، در قزاقستان دیدار کرده و درخصوص ایجاد یک هاب گاز بین‌المللی با یکدیگر گفتگو و به توافق رسیدند. اگرچه روسیه و ترکیه در زمینه‌های مختلفی از جمله در سوریه، با هم مشکلاتی داشتند اما با این اقدام نشان دادند که روابط استراتژیک خود را حفظ کرده‌اند.
پشنهاد روسیه به ترکیه، بار دیگر ثابت کرد که روسیه برای ایران دوست نیست بلکه رقیبی است که از هر فرصتی استفاده می‌کند تا در بازارهای جهانی نفت و گاز از ایران جلو بزند و این مسأله را بارها ثابت کرده، همانطور که در ماجرای صادرات گاز ایران به پاکستان نیز، در ابتدا روس‌ها قول همکاری درباره‌ی سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی صادرات گاز به پاکستان را دادند اما پس از گذشت چند سالی، همانند روال همیشگی، روس‌ها خلف وعده کرده و این پروژه هیچگاه اجرایی نشد.
تبدیل شدن ترکیه به هاب گازی؛ چالشی بزرگ بر سر راه ایران
در این میان، ایران ادعا می‌کند که می‌خواهد تبدیل به هاب گازی شود اما باید دید با پیشنهاد روسیه و پذیرفتنش از سوی ترکیه، این امکان تا چه اندازه برای ایران فراهم است.
شرایط مطلوبی که امروز برای کشور همسایه‌ی ما، که خود فاقد منابع گازی است، از سوی روسیه به وجود آمده می‌تواند به سادگی این کشور را به هاب گازی منطقه تبدیل کند؛ موقعیتی که ایران سال‌ها در پی آن بوده و حتی ادعایش را هم مطرح کرده است.
تبدیل شدن ترکیه به هاب گازی منطقه، چالش بزرگی را پیش پای ایران قرار می‌دهد چرا که ترکیه با این بستر، عملاً ابزار چانه‌زنی بر سر قیمت گاز در منطقه را در اختیار خواهد داشت.
از سوی دیگر قرارداد خرید گاز ترکیه از ایران تا سال 2025 به پایان می‌رسد و از آنجایی که ترکیه هم‌اکنون گزینه‌های متعددی از جمله ایران، روسیه و آذربایجان را برای خرید گاز در اختیار دارد عملاً می‌تواند به یک قدرت منطقه‌ای در این حوزه تبدیل شود و قیمت‌گذاری گاز را در دست بگیرد.
توان ایران برای رقابت با ترکیه چقدر است؟
در این میان البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که رفتار روسیه در خصوص صادرات گاز واضح است که هرگاه با کشوری به مشکل بخورد، شیر گاز را روی آن می‌بندد و به همین دلیل ترکیه اعتماد صددرصدی به این کشور ندارد اما از این فرصت پیش آمده به نفع خود استفاده خواهد کرد تا جایگاهش به عنوان هاب گازی منطقه را تثبیت کند.
پیشتر و در دوران وزارت زنگنه، چنین پیشنهادی از سوی ترکیه به ایران شده بود اما به دلیل قیمت پایین، این پیشنهاد از سوی ایران رد شد.
حال باید منتظر بود و دید ایران، که همواره ادعای هاب گازی منطقه را با خود یدک می‌کشد در مقابل این پیشنهاد چه عکس‌‌العملی نشان خواهد داد. آیا با تبدیل شدن ترکیه به هاب گاز و به وجود آمدن یک شاهراه گازی در آن کشور، ایران همچنان می‌تواند بر سر ادعای خود باقی بماند یا اصلاً جای تلاش و رقابتی برایش باقی خواهد ماند یا خیر؟
