به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، اگرچه سامانه اشتغال به عنوان یک طرح می‌تواند برخی مسائل و مشکلات اشتغال را حل کند. اگرچه تلاش‌های زیادی برای تولید اشتغال صورت گرفته و باید توجه داشت که دولت در شرایط خاص اقتصادی تحت‌تاثیر تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی رسیدن به این اهداف را موانعی روبه‌رو کرده است.
اما نرسیدن به هدفگذاری‌هایی که برای اشتغالزایی در کشور صورت گرفته بدون تردید بیانگر این واقعیت است که برای عبور از این معضل باید طرحی نو در انداخت تا بتوان به مقابله با پدیده اقتصادی- اجتماعی بیکاری پرداخت اما طرح‌هایی که این روزها برای ساماندهی بازار فرصت‌های شغلی ارایه می‌شود رنگ و بوی تازگی ندارد.
احیای طرحی قدیمی
این روزها شاید جدیدترین اخبار حوزه کار مربوط به تعیین روز دقیق راه‌اندازی سامانه اشتغال باشد که با فعال شدن آن تمامی ایرانیانی که کار می‌کنند در این سامانه ثبت نام کرده و صاحب کدشناسایی شغلی می‌شوند. عیسی منصوری معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که سامانه اشتغال تا یکم مرداد ماه راه‌اندازی می‌شود البته پیش از این زمان آغاز فعالیت این سامانه نیمه تیرماه جاری اعلام شده بود که محقق نشده بود.
بررسی آرشیو اخبار نشان می‌دهد که این خبر جدید در حوزه اشتغال را نمی‌توان طرحی جدید برای ایجاد فرصت‌های شغلی جدید به حساب آورد زیرا برای نخستین‌بار راه‌اندازی سامانه در بهمن سال 96 از سوی علی ربیعی وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح شد و حالا معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به دنبال اجرای آن است.
عیسی منصوری معتقد است که با راه‌اندازی این سامانه همه افرادِ در سن اشتغال و کار کشور صاحب یک کد شغلی می‌شوند و براساس آن جمعیت فعال (بنا به تعریف، جمعیت فعال افرادی را دربرمی‌گیرد که از لحاظ اقتصادی دارای فعالیت سودمند هستند و به تولید ثروت و خدمات اقتصادی می‌پردازند.
این تعریف، در عین حال کارمندان، ارتشیان، کارکنان خانوادگی بدون مزد، اشخاصی که برای مزد یا سود کار می‌کنند؛ و همچنین بیکاران در جست‌وجوی کار، بیماران و اشخاصی که برای مزد یا سود کار می‌کنند؛ و همچنین بیکاران در جست‌وجوی کار، بیماران و اشخاصی را که در مرخصی به سر می‌برند دربرمی‌گیرد) از جمعیت غیرفعال شناسایی شده و در درون جمعیت فعال نیز افراد شاغل و بیکار از یکدیگر تفکیک شده و همچنین امکان ثبت تخصص و مهارت افراد در رسته‌های مختلف شغلی مشخص می‌شود.
او ادامه می‌دهد: با تفکیک این مشخصات به راحتی می‌توان برای اشتغالزایی افراد برنامه‌ریزی و سیاستگذاری کرد.
البته وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی یکی از مزایای راه‌اندازی سامانه اشتغال را اخذ مالیات از افرادی که دو شغله هستند دانسته و گفته بود: هر ایرانی یک کد اشتغال خواهد داشت و سامانه بانک اشتغال ایرانیان را برای این طرح ایجاد کردیم. این کمک می‌کند افرادی که مشغول به دو شغل هستند و یا مالیات بالاتر نمی‌دهند مشخص شوند و بتوانیم برای آنها مقرراتی بگذاریم.
علی ربیعی راه‌اندازی این سامانه را راهی برای افزایش امنیت شغلی کارگران معرفی و اعلام کرده بود که این سامانه باعث رفع نگرانی از کارگرانی می‌شود که بدون ثبت قرارداد کار می‌کردند.
به عمل کار برآید
در شرایطی که مهیاشدن یک فرصت شغلی برای افراد جویای کار جزو اولویت‌ها است و هنوز حتی نیمی از وعده‌های ایجاد اشتغالزایی مردان دولت محقق نشده و بخشی از آمارهایی که درقالب فرصت‌های شغلی جدید ارایه می‌شود ناشی از قراردادن یک ساعت کار در هفته و مشاغل کاذب در آمار اشتغال است.
یک فعال اقتصادی درباره ضرورت ایجاد سامانه اشتغال می‌گوید: رونمایی از طرح‌هایی نظیر سامانه اشتغال و چانه‌زنی برسر زمان افتتاح این سوال را در اذهان ایجاد می‌کند که آیا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به وظایف قانونی خود در زمینه اشتغالزایی عمل کرده است که حالا به سراغ اجرای اقدامات فرعی و ثانویه رفته است؟
علی شریعتی می‌گوید: اشتغال یکی از ارکان کلان اقتصاد است که با توجه به شرایط نامناسب اقتصاد این بخش نیز در وضعیت نابسامانی به سر می‌برد.
او در ادامه می‌افزاید: نمی‌خواهیم اقدامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه راه‌اندازی سامانه اشتغال را به نقدی غیرمنصفانه بکشانیم به همین دلیل درباره نحوه و چگونگی اجرای این سامانه صحبتی به میان نمی‌آوریم، فقط با توجه به شرایط جامعه و منابع اقتصادی درباره ضرورت اجرای این سامانه ابهاماتی مطرح است.
این فعال اقتصادی ادامه می‌دهد: در حال حاضر میزان صادرات نفت ایران به کمتر از 500 هزار بشکه رسیده که این امر نشان‌دهنده کاهش منابع مالی کشور است؛ حال با توجه به محدودیت شدیدی که در منابع ایجاد شده است آیا ضرورت دارد تا سامانه اشتغال راه‌اندازی شود و آیا راه‌اندازی این سامانه می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید کمک کرده و از آمار بیکاران بکاهد؟
او با انتقاد از اینکه در سال‌های اخیر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام به ایجاد سامانه‌های مشابه در حوزه اشتغالزایی کرده است، تصریح می‌کند: پیش از اجرای هر طرحی باید مشخص شود که هر طرح تا چه میزان می‌تواند فرصت‌های شغلی ایجاد کند و اجرای آن چه ضرورتی در حوزه اشتغال دارد اما تاکنون دراجرای طرح‌های مشابه به این سوالات از سوی مسوولان پاسخ داده نشده است.
شریعتی«اشتغالزایی»و «حمایت از کارآفرینان» را جزو وظایف اصلی و واجب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دانسته و خاطرنشان می‌کند: بررسی عملکرد بخش دولتی در حوزه اشتغال این نکته را متبادر می‌کند اولویت‌ها در این بخش فراموش شده است به همین دلیل شاهد اجرای طرح‌های مشابه از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
هستیم. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه وزارت تعاون به جای واجبات سرگرم امور فرعی و ثانویه است، می‌گوید: با توجه به کاهش درآمدهای نفتی لازم است تا با تسهیل فضای کسب و کار و حمایت از کارآفرینان نسبت به حفظ مشاغل موجود تلاش شده و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از بودجه دولتی که در اختیار دارد برای ایجاد فرصت‌های شغلی جدید استفاده کند.
او با بیان اینکه دولت علاقه‌ای به کاهش تصدی‌گری در حوزه اشتغالزایی ندارد، تاکید می‌کند: حداقل کاری که دولت برای حفظ فرصت‌های شغلی موجود می‌تواند انجام دهد این است که دردسرهای فضای کسب و کار را برای کارآفرینان کاهش دهد تا بدین‌ترتیب اگر فرصت شغلی جدیدی خلق نشد شاهد افزایش تعداد بیکاران نباشیم.
اولویت‌بندی براساس منابع مالی، سیاستگذاری برمبنای واقعیت و تلاش برای حفظ فرصت‌های شغلی بدون تردید جزو اقدامات اساسی‌ای است که باید برای بهبود آمار اشتغال در کشور انجام داد.
