اقتصاد آنلاین – حسین قطبی؛ هنگامی که بیت‌کوین بیش از یک دهه پیش به جهان معرفی شد، قرار بود انقلابی در اکوسیستم مالی باشد. اما آن انقلاب تا کنون با چالش‌های زیادی روبه رو شده است. مخالفت اکثر حکومت‌ها و سیاستمدارن از جمله موانعی بوده‌اند که تا به الان بر سر راه بیت‌کوین قرار گرفته‌اند. همین چالش‌ها نوسانات شدید قیمتی را برای بیت‌کوین به همراه داشته‌اند. با این وجود سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به حوزه رمزارزها از اهمیت بیت‌کوین نا امید نشده‌اند و خوش‌بینی خود را نسبت به آینده آن، دو چندان کرده‌اند. از این رو دهه پیش‌رو برای بیت‌کوین و رمزارزها به طور گسترده می‌تواند اساسی باشد.
چشم‌اندازی واقع بینانه
همانطور که در مقاله اصلی (Whitepaper) منتشرشده در ۳۱ اکتبر ٬۲۰۰۸ توسط خالق ناشناخته بیت‌کوین با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو بیان شده است؛ بیت‌کوین جایگزینی بدون مرز و غیرمتمرکز برای ارزهای فیات تحت کنترل دولت‌ها و بانک‌های مرکزی می‌باشد. توافق جمعی برای انجام تراکنش‌ها در شبکه بیت‌کوین نیازمند عامل سومی به عنوان نهاد واسطه نمی‌باشد. این بدان مفهوم است که این امر با کمک یک سیستم همتا به همتا٬ در دفتر الکترونیکی توزیع شده‌ای به نام شبکه بلاکچین صورت می‌پذیرد.
ناکاموتو دلیل حذف نهاد واسطه و جایگزین آن با یک شبکه همتا به همتا در تراکنش‌های مالی را به این صورت بیان کرده است؛ "نهاد واسطه هزینه واسطه‌گری را افزایش می‌دهد، برای انجام معاملات محدودیت قرار می‌دهد و امکان انجام معاملات خیلی کوچک و آزمایشی را تقریبا غیر ممکن می‌کند". با این حال دور از انتظار نیست که در سال‌های آینده این دیدگاه به خطر افتاده باشد و غیرمتمرکز بودن جای خود را به سیستم مرکزی قانونی داده باشد، چرا که مطالعات حاکی از این است که نهنگ‌های بیت‌کوین و سرمایه‌گذارنی که دارایی‌های زیادی از این رمزارز دارند؛ قیمت آن را در بازارها کنترل می‌کنند. همچنین دموکراسی شدن چاپ پول (استخراج بیت‌کوین) از طریق ماینینگ، قربانی منافع مزرعه‌های بزرگ استخراج این رمزارز شده است. علاوه بر این فناوری بلاکچین بیت‌کوین با مشکلات مقیاس‌پذیری روبه‌رو شده است که منجر به پیدایش فورک‌ها و آلتکوین‌های زیادی خواهد شد.
اما با رشد اکوسیستم پررونق و کارآمدی مانند رمزارزها و بلاکچین، این نقاط منفی متعادل و رفع خواهند شد. این روز‌ها بازار رمزارزها که تقریبا یک دهه پیش وجودیتی نداشت، ارزشی بالغ بر تقریبا ۲.۱۳ تریلیون دلار دارد. از زمان آغاز به کار بیت‌کوین تا به الان تقریبا بیش از ۱۷۰۰۰ رمزارز تولید شده و در ۴۵۷ صرافی معامله شده‌اند. بلاکچین به یک کلمه عمومی تبدیل شده است و به عنوان راه‌‌حلی برای اکثر مشکلات کسب و کارهای امروزی معرفی می‌شود.
با وجود این همه تردید و چالش‌های اولیه، روز به روز همچنان به تعداد نهادهای بزرگ مالی که به عنوان سرمایه‌گذار، روی رمزارزها سرمایه‌گذاری می‌کنند؛ افزوده می‌شود. کشور السالوادور در ۹ ژوئن ۲۰۲۱ به عنوان اولین کشوری بود که بیت‌کوین را به عنوان یک دارایی قانونی پذیرفت و آن را راه‌حل قابل‌قبولی در پرداخت‌های کسب و کارهای این کشور، معرفی کرد. البته لازم به ذکر است که دلار آمریکا همچنان ارز اصلی این کشور است.
ارزیابی دهه آینده
رویداد‌های دهه پیش‌رو می‌توانند اهمیت خود را در تکامل بیت‌کوین و فناوری بلاکچین اثبات کنند. در مسیر تحقق انقلاب‌های اکوسیستم مالی، چند حوزه وجود دارند که سرمایه‌گذارن فناوری بیت‌کوین و بلاکچین باید آن‌ها را مورد بررسی قرار دهند. در حال حاضر ذخیره ارزش بیت‌کوین ناشی از استفاده آن توسط سرمایه‌گذارن، به عنوان وسیله‌ای برای معاملات روزانه می‌باشد. به طوریکه سرمایه‌گذارن نهادی مشتاق هستند که از نوسانات قیمتی آن سود کسب کنند. بنابراین انتظار می‌رود که نوسانات قیمتی بیت‌کوین فعلا ادامه‌دار باشد. هر چند که در سراسر جهان دولت‌هایی مانند ژاپن و السالوادور بیت‌کوین را به عنوان یک روش پرداخت معتبر برای کالاها اعلام کرده‌اند. اما مشکلات مقایس‌بندی و امنیت آن، مانع از وقوع هر دو مورد فوق به صورت کامل شده است.
چکیب بودا (Chakib Bouda) مدیر ارشد فناوری اطلاعات، در شرکت پرداخت رامبوس (Rambus) می‌گوید: "مسلماً بزرگترین شکست‌های بیت‌کوین و سایر رمزارزها در سال‌های گذشته مربوط به امنیت بوده است". برای این منظور بودا به سرقت میلیاردها دلار بیت‌کوین و سایر رمزارزها در صرافی‌ها، توسط هکر‌ها در سال گذشته اشاره دارد. به گفته وی امن‌تر شدن اکوسیستم بیت‌کوین منجر به پذیرش گسترده‌تر می‌شود. ایشان همچنین افزودند که انتظار داریم، بیت‌کوین در 10 سال آینده، به یک جریان اصلی و کارآمد با شهرت قابل توجهی تبدیل شده باشد. ترقی جریان اصلی بیت‌کوین (افزایش جذابیت آن به عنوان یک دارایی) در مکانیزم پرداخت، بدون پیشرفت تکنولوژیکی در اکوسیستم آن رخ نخواهد داد.
بلاکچین بیت‌کوین برای اینکه قابلیت یک دارایی از نوع پرداخت، برای سرمایه گذاری مداوم را داشته باشد، باید توانایی انجام میلیون‌ها تراکنش در مدت زمان کوتاهی را پیدا کند.
به همین منظور، چند فناوری جدید از جمله لایتنینگ نتورک (Lightning Network) نوید مقیاس‌پذیری بالا را در پروژه‌های خود می‌دهند. رمزارز‌های جدیدی در نتیجه هارد فورک‌های بلاکچین بیت‌کوین شکل گرفته‌اند، از جمله بیت‌کوین کش (Bitcoin Cash) و بیت‌کوین گلد (Bitcoin Gold) که به هدف ارتقای پارامتر‌های اکوسیستم بیت‌کوین، به منظور انجام معاملات بیشتر با سرعت بالا ظاهر شده‌اند.
همراه با رشد فناوری بلاکچین بیت‌کوین؛ دیوید شوارتز، مدیر ارشد فناوری (Ripple) در سال 2018 بیت‌کوین را با مدل T-فورد در صنعت خودرو مقایسه می‌کند. مدل T مدلی از خودروهای شرکت فورد است که در صنعت خودروسازی در سال 1908 انقلاب به پا کرد.
دیوید شوارتز معتقد است که بیت‌کوین هم در صنعت پرداخت، همین نقش را ایفا می‌کند و به لطف پوشش گسترده رسانه‌های اجتماعی به نظر می‌رسد که در چند سال اخیر، این اکوسیستم جدید در حال شکل گیری است. با پیشرفت قوانین و مقررات دولت‌ها در مقابله با حفظ سرعت رشد روزبه‌روز بیت‌کوین، به احتمال زیاد این اکوسیستم جدید گسترده‌تر و عمومی تر خواهد شد. شوارتز همچنین پیش بینی می‌کند که دهه آینده انفجار پرداخت‌های کم هزینه با سرعت بالا را به همراه خواهد داشت و این امر به همان شیوه که اینترنت مبادله اطلاعات را تغییر داده است، ارزش و روش معاملات را تغییر خواهد داد.
قیمت بیت‌کوین در سال 2021 به بالای 65 هزار دلار رسید. از این رو بانک‌ها و موسسات بزرگ مالی همچنان یه جمع‌آوری اطلاعات از رمزارزها می‌پردازند به طور مثال؛ گلدمن ساکس میز معاملات رمزارزها را معرفی می‌کند. بانک ملون نیویورک (BNY Mellon) ارائه خدمات نگهداری از رمزارزها را افتتاح می‌کند. همچنین سیستی بانک اظهار دارد که آینده بیت‌کوین هنوز بسیار نامشخص است، اما قابلیت ارز منتخب تجارت بین‌المللی را دارد و در حال حاضر در آستانه پذیریش این جریان است. سیتی بانک نیز معتقد است که علاقه سرمایه‌گذارن نهادی به رمزارزها، توجه گسترده‌ای را به سرمایه‌گذاری در این حوزه برانگیخته است، اما مسائل مربوط به نگهداری، امنیت و بهره‌وری سرمایه همچنان برای سرمایه‌گذاری دیجیتال مهم است. این در حالی است که تسلا (TSLA) و پی‌پال (PYPL) از اویل سال 2021 روی رمزارزها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. تسلا یک و نیم میلیارد دلار بیت‌کوین خرید و پی‌پال نیز پیشنهاد خرید یک پلتفرم استاندارد نهادی، برای امنیت معاملات دارایی‌های دیجیتال به نام Crypto Custodian Curv را داده است.
نتیجه‌گیری
با توجه به مطالب فوق به نظر می‌رسد، دهه پیش‌رو برای رمزارزها بسیار حیاتی خواهد بود و قطعیت یا عدم قطعیت انقلاب بیت‌کوین آشکار خواهد شد. هر چند که احتمال می‌رود؛ بیت‌کوین واقعا انقلابی در اکوسیستم مالی باشد، اما باید در نظر داشته باشیم که صنعت رمزارزها هنوز مسیر زیادی، برای اثبات این انقلاب جلوروی خود دارد. لذا به همه علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در این حوزه توصیه می‌شود که در انتخاب‌های خود در رمزارزها دقت و تحقیقات کافی داشته باشند.
