پدر قاتل است؛ جرم مادر چیست؟ / حمایت از کودکان به شیوه آمریکایی

ربکا هوگ، مادری مجرد بود که تا دو سال پیش همراه با پسر دو ساله خود و دوست پسرش در اوکلاهاما، ایالتی در قسمت جنوبی مرکز ایالات متحده آمریکا زندگی میکرد. در حال حاضر ربکا در زندان به سر میبرد، رایدر، پسر دوسالهاش جان خود را از دست داده و کریستوفر ترنت، دوست پسر ربکا خودکشی کرده است. پرونده خانواده ربکا در حال حاضر به یکی از مهمترین پروندههای قضایی آمریکا تبدیل شده است و بحثهای مهمی پیرامون آن شکل گرفته است.
اقتصاد آنلاین - عاطفه حسینی؛ در یکی از روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۰، ربکا هوگ پس از بازگشت از یک شیفت ۱۲ ساعته از محل کارش در کنار پسر و دوست پسر خود میخوابد. اما صبح روز بعد با جسد بی جان پسرش و جای خالی دوست پسرش مواجه میشود. ربکا با پلیس و اورژانس تماس میگیرد اما پسر دو ساله زمانی به بیمارستان میرسد که جان خود را از دست داده بود.
ربکا با دوست پسرش تماس میگیرد اما تمام تماسهای او بی پاسخ میماند تا اینکه پلیس توانست چهار روز بعد جسد ترنت را در کوههای اطراف ایالت محل زندگی آنها پیدا کند. گزارشهای پزشکی قانونی مشخص کرد که ترنت خودکشی کرده است.
همچنین گزارشهای پزشک قانونی نشان داد از مدتها قبل و در طول روز که ربکا در محل کارش حضور داشته، کریستوفر ترنت، پسر دو ساله ربکا را مورد آزار و اذیت جسمی و جنسی قرار داده است. این گزارش پزشکی قانونی در کنار یک نوشته حک شده بر روی درختی در نزدیکی جسد ترنت مبنی بر اینکه "ربکا بی گناه است" در نهایت دادگاه را متقاعد کرد که علت مرگ رایدر ترومای شدید ناشی از آزار و اذیتهای ترنت بوده است.
اما حالا که در این پرونده عامل آزار و اذیت و مرگ رایدر شناسایی شده است، چرا ربکا مجرم شناسایی شده و در زندان به سر میبرد؟ بر اساس قوانین ایالت اوکلاهاما والدینی که موفق به محافظت از فرزندان خود در برابر کودک آزاری نمیشوند، به همان جرمی متهم خواهند شد که آزاردهنده و یا مجرم واقعی متهم است. این بدان معناست که ربکا به عنوان مادر موظف بوده است که علایم آزار و اذیت روحی و جسمی را در فرزند خود شناسایی کند و به پلیس گزارش دهد.
این قانون که به شکست در حمایت از کودکان معروف است علاوه بر اوکلاهاما در بسیاری از ایالتهای دیگر آمریکا نیز تصویب شده است. بسیاری از حقوقدانان که از این قانون حمایت میکنند معتقدند بر اساس این قانون پدر و مادر و یا هر دو سرپرست یک کودک به یک اندازه در حفاظت از کودک وظیفه دارند. همین امر سبب میشود که اگر والد و یا یک سرپرست، کودک خود را مورد آزار و اذیت قرار دهد، والد دیگر نیز وظیفه داشته باشد که از فرزند خود محافظت کند و اگر به این وظیفه عمل نکند به اندازه والد و یا سرپرست آزارگر مجرم شناخته خواهد شد.
در مقابل گروهی از کارشناسان ضمن ابراز مخالفت با چنین قانونی همواره تاکید میکنند که رویکرد این قانون به معضل خشونت خانگی بسیار سطحی است زیرا در بسیاری از موارد، قربانیان آزار و خشونت خانگی به حدی ترسیده و آسیب پذیر هستند که نمیتوانند به پلیس چنین مواردی را گزارش دهند.
برگردیم به پرونده ربکا. ربکا در برابر اتهاماتی مبنی بر سهل انگاری در خصوص محافظت از کودک خردسال خود در برابر آزار و اذیت خانگی در دادگاه گفته است که اطلاعی درباره اینکه دوست پسرش از رایدر سوءاستفاده میکرده نداشته است. در اظهارات ربکا آمده است که او چندی پیش از مرگ پسرش متوجه جراحات جزیی در بدن او شده بود اما وقتی این موضوع را با ترنت در میان میذارد او میگوید چنین جراحات و کبودیهایی بر روی بدن یک پسر بچه عادی است.
همچنین دو روز قبل از مرگ رایدر نیز ربکا متوجه بیحالی پسرش میشود اما باز هم ترنت در توضیح وضعیت رایدر میگوید او علایم آنفولانزا را دارد.
از یک سو ربکا از وضعیت پسر خردسالش ابراز بی اطلاعی میکند و بسیاری از فعالین حقوق بشر و زنان در دفاع از ربکا بیان میکنند که او و پسر خردسالش به یک اندازه قربانی خشونت خانگی هستند و معتقدند قوانین موجود نمیتواند عدالت را بین تمام قربانیان اجرا کند.
از سوی دیگر در دادگاه ربکا که در پاییز سال گذشته برگزار شد دادستانی تلاش داشت تا هیات منصفه را متقاعد کند که ربکا مجرم است زیرا از سوءاستفاده دوست پسرش از پسر خردسالش خبر داشته اما نادیده گرفته و از رایدر دفاع نکرده است و به توضیحات ترنت در خصوص جراحات روی بدن پسرش اکتفا کرده است و گزارشی به پلیس نداده است. همچنین آنها تاکید میکنند که ربکا رابطه خوبی با دوست پسرش داشته و مورد آزار و اذیت و تهدید از سوی او قرار نگرفته است.
به تازگی ربکا هوگ از بازداشتگاه شهر کلیولند در ایالت اوکلاهاما به بی بی سی گفته است که اتهاماتی که در دادگاه بر علیه او مطرح شده است بسیار او را آزار داده است و هنوز عزاردار مرگ کودک خردسالش است. این اظهارات ربکا درحالی است که او در ایالتی در آستانه گرفتن حکم سالها زندان است که اوکلاهاما بالاترین نرخ زنان زندانی در آمریکا را دارد.
ربکا هوگ تنها فردی نیست که مسئول خشونت همسرش و یا شریک زندگی خود بر علیه فرزندش شناخته شده است. برای مثال در سال ۲۰۱۴، حداقل ۲۸ زن در ۱۱ ایالت آمریکا به جرم سهل انگاری در حفاظت از فرزندان خود به ۱۰ سال حبس یا بیشتر محکوم شدهاند. چنین احکامی میتواند از مشاوره اجباری تا گذراندن سالها پشت میلههای زندان را در برگیرد و در ایالت اوکلاهاما یعنی ایالتی که ربکا در آن زندانی است این مجازات به حبس ابد نیز میتواند افزایش یابد.
به اعتقاد مخالفان قوانین موجود، در حالی این قوانین برای حمایت از کودکان تدوین شده است که در واقعیت این قوانین اغلب، قربانیان آزار خانگی را مجازات میکند، خانوادهها را از هم جدا میکند و باعث آسیب بیشتر میشود زیرا واقعیت این است که بسیاری از قربانیان خشونت خانگی از این موضوع هراس دارند که اطلاع دادن به پلیس، مددکاران و یا اورژانسهای اجتماعی، منجر به افزایش خشونت شریک زندگی آنها شود. همچنین در برخی از پروندهها مجازات فردی که نتوانسته جلوی خشونت و تجاوز به فرزندش را بگیرد از مجازات مجرم و آزارگر واقعی بیشتر بوده است.
با این وجود چنین قوانینی هنوز در محافل حقوقی و قانونی آمریکا طرفداران زیادی دارد. تاد بالکمن، یکی از قضات آمریکایی با تاکید بر اهمیت پاسخگویی والدین معتقد است که این یکی از سنتهای فرهنگی و قانونی کشور آمریکا است که بر اساس آن والدین وظیفه دارند از فرزندان خود محافظت کنند. این قاضی سال گذشته یک زن را به دلیل عدم گزارش تجاوز جنسی دوست پسرش به دختر بچهاش به ۱۰ سال زندان محکوم کرد.