چند روزی است که بازار وارد فاز اصلاحی شده و بیش از ۸% از ارقام شاخص کل و هموزن کاسته شده است که شروع این روند با اتمام ارسال گزارش های فصلی بود و با ارسال نامه شورای رقابت و ریزش خودرویی ها، شدت گرفت. هرچند اخبار ضد و نقیض و حمایت های چندباره سازمان بورس و وزارت صنعت و اقتصاد از ادامه عرضه ها به بازار مخابره شد ولی بازار که منتظر خبری برای اصلاح قیمتی بود، رمقی برای رشد دوباره نیافت و خروج بیش از ۶ همت در دو هفته اخیر از بازار نشان از پارک نقدینگی برای مشاهد شوک مثبت جدید به بازار است. رشد پاییزی بازار امسال هم متاثر از شوک قیمت ارز بود که با تغییر رئیس بانک مرکزی با تثبیت نرخ ارز (انتظار کاهش بود ولی غلبه تقاضا بر عرضه اجازه اینکار را در کوتاه مدت هم نداد) به کار خود پایان داد. ناگفته نماند که گزارش های فصلی خوبی که در صنایع پتروشیمی، پالایشی، دارویی و غذایی و همچنین بخشی از فلزی ها داشتیم، تثبیت کننده رشد بازار بود که با ارسال گزارش های ضعیف دی ماه (ناشی از قطعی گاز و کاهش تولید) در صنایع پتروشیمی و فلزی و سیمانی، به بهانه ای برای اصلاح بازار در کنار اخبار خودرویی شد.
سوال اصلی اینجا است که روند بازار تا پایان سال به کدام سمت خواهد بود؟ رشد زمستانی یا ادامه اصلاح؟ بازار از ابتدای زمستان تا نیمه بهمن ماه بدون بازدهی بوده و حال باید دید متاثر از اخبار مثبت و منفی به ادامه اصلاح خواهد انجامید یا برگشت به رشد. طبق روال معمول بازار ( به جز سال های ۱۳۹۳ و ۱۴۰۰ که سال پس از حباب بازار بودند)، از نیمه اسفند تا نیمه فروردین بازار مثبت بوده و عرضه حقوقی ها تقریبا از بازار حذف می شود. تکرار این روند سنتی بستگی به ۳ عامل اصلی دارد که به ترتیب اهمیت و اثرگذاری بر روند بازار هر کدام را بررسی می کنیم:
۱. نرخ ارز: رئیس جدید بانک مرکزی از تثبیت نرخ ۲۸.۵ هزار تومانی دلار نیمایی گفته و نرخ وافعی ارز را هم کمتر از ۴۰ هزار تومان دانسته اند (رئیس جمهور هم در گفتگوی تلویزیونی به این نکته اشاره کرد)، اما بازار هنوز به این اتفاق اثری نداده و با توجه به کسری بودجه سال جاری و ادامه این کسری در بودجه سال ۱۴۰۲، انتظارات بر رشد نرخ ارز حتی بیشتر از نرخ تورم است. تورمی که از نگاه وزیر اقتصاد و مرکز پژوهش های مجلس کمتر از ۴۰% نخواهد بود و طبق سناریوبندی مرکز پژوهش های مجلس در صورت کاهش صادرات نفت به ۱ میلیون بشکه در روز یا کمتر، تثبیت دلار در کمتر از ۴۰ هزار تومان امکان پذیر نخواهد بود. پیش بینی ارزپاشی دولت برای کاهش نرخ در بازه کوتاه مدت هم منتفی است و به نظر دلار بالای ۴۰ هزار تومان در بازار توافقی که معیار بسیاری از تقاضاها در بورس کالا است و صادرات صنایع کوچک با این نرخ خواهد بود، برای فعالان بازار جذاب خواهد بود.
۲.عرضه خودرو: حمایت همه جانبه نهادهای سیاست گذار و از جمله سازمان بورس از عرضه های خودرویی در بورس کالا، در حمایت از این صنعت برای رسیدن به سودآوری و تسهیل در فرآیند فروش سهام دو خودروساز بزرگ، حذف عرضه ها از بورس کالا و حتی برداشت مبالغی از فروش مازاد بر قیمت های پایه به خزانه دولت را منتفی می کند، مگر با اصرار غیرعلمی برخی تصمیم گیران سیاسی!! به نظر تا انتهای بهمن ماه تکلیف این مساله هم روشن خواهد شد و مجدداً خودرویی ها لیدری بازار را در روند رشدی آن به عهده خواهند گرفت.
۳. قیمت های جهانی: بازار کامودیتی، بیشترین تاثیر را از شاخص دلار و سپس سیاست های اقتصادی چین دریافت می کند. با مشخص شدن رشد ۰.۲۵% نرخ بهره توسط فدرال رزرو و رسیدن این نرخ به ۴.۷۵% انتظارات بازار محقق شده و شاخص دلار در حوالی ۱۰۰% تثبیت خواهد شد. این نرخ جدید که کمتر از ۰.۵% بوده به تثبیت نرخ در بازارهای جهانی از جمله نفت و فلزات منجر خواهد شد و پیش بینی های کاهشی نرخ ها را کمتر خواهد کرد. با پایان سال نو چینی باید منتظر رشد تقاضا در بازار کامودیتی ها باشیم که در میان مدت به رشد نرخ ها خواهد انجامید. تثبیت قیمت های نفت و فولاد و مس به ترتیب در در بالای ۸۰ ، ۵۵۰ و ۹۰۰۰ دلار تا پایان سال شمسی قابل پیش بینی است.
با بررسی های انجام شده در مولفه های اثرگذار بالا، به نظر روند اصلاحی شاخص کل در بالای ۱.۵ میلیون واحد به کار خود پایان خواهد داد و نهایتا از اوایل اسفند ماه (پس از ارسال آخرین گزارش ضعیف ماهانه پتروشیمی، فلزی و سیمانی ها) بازار به رشد خود ادامه خواهد داد و شاید تا نیمه فروردین به شاخص کل ۱.۸ میلیون واحدی و شاخص هموزن ۵۷۰ هزار واحدی دست پیدا کنیم. با این پیش بینی از شاخص ها، بازار جذاب اختیار معاملات که ریسک های مختص خود را هم دارد در خرید اختیار خرید های صندوق های سهامی و به ویژه اهرمی از اوایل اسفند ماه جذاب خواهد بود.
*تحلیلگر بازار سرمایه
