اقتصادآنلاین_هانا پاکمند؛ به اعتقاد بسیاری از فعالان بازار سرمایه، پالایش یکم در مقطعی عرضه شد که کلیت بازار در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی خود معامله می‌شد. در حال حاضر نیز پس از گذشت بیش از یک سال، سهامداران این صندوق در زیانی ۴۰درصدی به‌سر می‌برند. از طرفی هم برخی از کارشناسان معتقدند سرمایه‌گذاری در هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری با نسبت قیمت به nav زیر۶۰، در مقایسه با صندوق پالایش یکم مناسب‌تر باشد. اما با توجه به عرضه سهام پالایشگاه اراک در روزهای آتی انتظار می‌رود، نوساناتی مثبت پیرامون این صنعت شکل بگیرد.
مهرزاد منتظری، کارشناس و فعال بازار سرمایه در ابتدا به تشریح وضعیت بازار در مقطعی که پالایش یکم در آن عرضه شد پرداخته و گفت: صندوق پالایش یکم در مقطعی عرضه شد که کلیت بازار به علت حجمه وارده بر آن، بالاتر از قیمت ذاتی معامله می‌شد. تبعا در آن شرایط پالایش یکم نیز بالاتر از ارزش ذاتی خریداری شد و منجر به ایجاد شرایطی شد که پس از گذشت بیش از یک سال، سهامداران این صندوق در زیانی ۴۰درصدی به‌سر می‌برند.
ماهیت پالایش یکم چگونه است؟
این کارشناس سازوکار صندوق پالایش یکم را بررسی کرد و گفت: با توجه به اینکه «پالایش یکم» صندوقی غیرفعال است؛ زیرمجموعه‌های آن مورد معامله قرار نمی‌گیرد و بنابراین نمی‌توانند بازده مناسبی از بازار بگیرند. وی افزود: تنها تعدادی سهام پتروشیمی در این صندوق وجود دارد که تغییرات قیمتی آنها در تابلوی معاملات، صندوق را متاثر می‌کند. بنابراین نمی‌توان، صندوق پالایش یکم را با صندوق‌های موجود در بازار مقایسه کرد.
به اعتقاد وی، درمقایسه‌ای مناسب می‌توان پالایش یکم را با شرکت‌های سرمایه‌گذاری موجود در بازار مورد مقایسه قرار داد. اما باید این نکته را در نظر گرفت که شرکت‌های سرمایه‌گذاری موجود در بازار با نسبت قیمت به nav زیر۶۰ در حال معامله هستند و صنایع موجود در آنها نسبت به پالایش یکم متنوع‌تر است.
این تحلیلگر بازار با اشاره به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، متذکر شد: شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، از نظر نوع مدیریت مانند پالایش یکم، صندوقی غیرفعال بوده اما نسبت قیمت به nav آنها کمتر از ۵۰ بوده و سبد دارایی متنوع تری دارند. به همین خاطر در بازار کنونی با وجود اینکه نسبت قیمت به nav پالایش یکم کمتر از ۸۰ است، ولی باز هم نسبت به سایر گزینه‌های موجود در بازار قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی‌اش دارد. بنابراین برای سرمایه‌گذاری در بازار، انتخاب‌های مناسب‌تری نسبت به پالایش یکم برای سرمایه‌گذاران وجود دارد.
وی ادامه داد: به‌نظر می‌رسد، مکانیزمی که بازارگردان می‌تواند برای صندوق پالایش یکم فعال شود مشخص نیست. با توجه به غیرفعال بودن این صندوق، بازارگردانی به شکل سنتی را نمی‌توان در پالایش یکم متصور شد. احتمالا بازارگردانی در این صندوق به سمت مدل‌هایی خواهد رفت که دولت با کنار گذاشتن مبالغ مشخص، بازارگردانی کند. اما این مدل کارآمد نخواهد بود. زیرا با کوچک‌ترین نوسان بازار این مبلغ تمام خواهد شد.
چشم‌انداز صنعت پالایشگاهی
منتظری افزود: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط فعلی اقتصاد، سهام موجود در صنعت پالایشگاهی در قیمت‌های ارزنده‌ای قرار دارند. به عبارت دیگر می‌توان گفت، نمادها نزدیک به ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند. همچنین انتظار می‌رود صنعت پالایشگاهی با روند بازار همراه شود. به‌طوری‌که اگر کلیت بازار با رشد همراه شود، پالایشگاهی‌ها نیز در همین روند قرار می‌گیرند و بالعکس.
وی در پایان با اشاره به عرضه سهام پالایشگاه اراک خاطرنشان کرد: در روزهای آتی، سهام پالایشگاه اراک عرضه خواهد شد. احتمالا در نزدیکی این عرضه، نوسانات و رشدی جدای از روند بازار برای این صنعت رقم خواهد خورد.
