محاسبات کوانتومی

بسیاری از دستگاه‌هایی که اکنون به عنوان «رایانه کوانتومی» معرفی می‌شوند، عملاً توانایی اجرای الگوریتم‌های خطرناک برای رمزنگاری را ندارند.

انویدیا که با پردازنده‌های گرافیکی خود انقلاب در دنیای محاسبات را رقم زد، حالا گام بلند دیگری برداشته است؛ جنسن هوانگ، مدیرعامل این شرکت، از تأسیس مرکز تحقیقاتی پیشرفته‌ای در بوستون برای شتاب‌دهی به تحقیقات رایانش کوانتومی خبر داد. پروژه‌ای که با مشارکت نخبگان دانشگاهی و شرکت‌های برجسته، به دنبال شکل دادن آینده فناوری است.

دانشمندان دانشگاه علم و فناوری چین (USTC) با رونمایی از Zuchongzhi-۳، پردازنده‌ای ۱۰۵ کیوبیتی که محاسبات را بسیار سریع‌تر از قوی‌ترین ابررایانه‌های جهان انجام می‌دهد، مرز‌های فناوری را جابه‌جا کردند. این دستاورد نه‌تنها دنیای کوانتومی را وارد مرحله‌ای تازه کرده، بلکه می‌تواند آینده هوش مصنوعی، رمزنگاری و شبیه‌سازی‌های پیچیده را متحول کند.

«مسعود پزشکیان»، رئیس‌جمهور، در جلسه شورای راهبری کوانتوم، به معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری مأموریت داد تا ظرف دو ماه سند توسعه فناوری کوانتوم کشور را تدوین کند. این سند قرار است نقش دولت در حمایت از این فناوری و مسیر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در این حوزه را مشخص کند.

رئیس جمهور دستیابی به فناوری‌های نوظهور از جمله کوانتوم را برای آینده کشور بسیار ضروری دانست و تاکید کرد: لازمه حرکت هدفمند در توسعه کوانتوم در گام اول شناخت ظرفیت‌های کشور و موقعیت دیگر کشورها و در ادامه برنامه‌ریزی و سیاستگذاری برای رسیدن به جایگاه مطلوب است.

مایکروسافت اخیراً مدعی شده که برای اولین بار موفق به ساخت کیوبیت‌های توپولوژیک شده است؛ پیشرفتی که این شرکت آن را «لحظه ترانزیستوری» در محاسبات کوانتومی می‌نامد. اما برخی از متخصصان فیزیک کوانتومی و محاسبات، صحت این ادعا را زیر سؤال برده و معتقدند که مدارک کافی برای اثبات آن ارائه نشده است.

دولت ها و آژانس‌های نظارتی بر رمزنگاری پسا کوانتومی(PQC) تمرکز می‌کنند تا از بروز مشکلات بحرانی در آینده جلوگیری نمایند. موسسه ملی استاندارد و فناوری ایالات متحده (NIST) در حال کار بر روی ایجاد استانداردهایی برای الگوریتم‌های مقاوم در برابر اقدامات کوانتومی است. همزمان با آن، موسسات مالی در سراسر جهان برنامه‌های پشتیبان تهیه می‌کنند و کشورها تحقیقات کوانتومی را در اولویت قرار می‌دهند تا از تهدیدات احتمالی جلوتر باقی بمانند. همکاری بین ‌المللی و اجرای سریع سیاستگذاری‌ها‌ برای کسب اطمینان از این که آخرالزمان کوانتومی منجر به بروز فاجعه اقتصادی نخواهد شد امری ضروری قلمداد می‌شود.

محاسبات کوانتومی به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های حال حاضر، ظرفیت تغییر بنیادین در صنایع مختلف را دارد. از داروسازی و حمل‌ونقل گرفته تا امنیت سایبری و هوش مصنوعی، این فناوری نوین در حال بازتعریف مفاهیم و راه‌حل‌های پیچیده است. اما چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی آن کدام‌اند؟

یکی از کلیدی‌ترین محورهای مجمع اخیر جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، موضوع هوش مصنوعی و چگونگی تنظیم قوانین و مقررات مربوط به آن بود. برخلاف هیاهوی بسیاری که درباره این موضوع وجود دارد، بحث‌های انجام شده درباره این فناوری و سایر فناوری‌های نوظهور، حکایت از یک همگرایی قابل توجه در بین دیدگاه‌های سران کشورها دارد.