توافق پکن

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از حصول توافق تجاری با چین خبر داد که به موجب آن، چین عناصر خاکی کمیاب مورد نیاز آمریکا را صادر خواهد کرد و در مقابل، ایالات متحده نیز اجازه تحصیل دانشجویان چینی در کالج‌ها و دانشگاه‌های آمریکایی را خواهد داد.

در دوئل عراقچی- ویتکاف آنچه اهمیت دارد نه محل مذاکرات یا مستقیم بودن آن بلکه کارت‌های بازی موجود در دستان دو طرف است. در شرایطی که جریان راست محافظه‌کار و رژیم صهیونیستی توانستند روایت «ایران ضعیف» را تبدیل به «روایت هژمون» در میان دولتمردان، اندیشمندان و اصحاب رسانه کنند، تهران نیز باید با ارائه روایت خود از عواقب جنگ گسترده با جمهوری اسلامی، بر نظام محاسباتی مقامات آمریکایی، کشور‌های عربی و اسرائیل تاثیر بگذارد. چنین تاثیرگذاری نیازمند پشتیبانی «میدان» و «معتبرسازی تهدیدات» ایران است. در این معادله یکی از ابزار‌های قدرت دولت چهاردهم ایجاد تهدید معتبر علیه مخازن تولید انرژی، شاهراه‌های ارتباطی و منافع غرب در منطقه شمال اقیانوس هند است.

مارس سال گذشته ایران و عربستان سعودی پس از هفت سال قطع رابطه و رقابت بی‌امان ژئوپلیتیکی با میانجی گری چین توافق پکن را امضا نمودند. طی یازده ماه اخیر با آنکه دو طرف به پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه از سرگیری روابط دوجانبه و کاهش تنش‌های منطقه‌ای رسیدند، اما هنوز دست آورد ملموسی در حوزه اقتصادی به افکار عمومی ارائه نکردند. فراز و نشیب در روابط تهران- ریاض سبب شده است تا برخی کارشناسان نسبت به خوشبینی‌های اولیه در خصوص آغاز فصل جدید در روابط ایران و عربستان سعودی ابراز تردید کنند و با عینک واقع گرایی به این روابط نگاه کنند.

عادی سازی روابط ایران- عربستان سعودی و رکود ناشی از شیوع پاندمی کرونا سبب شد تا ایران در اقدامی یکجانبه لغو روادید با برخی کشورها؛ به ویژه اعضای شورای همکاری خلیج فارس را در دستور کار قرار دهد. اتخاذ چنین تصمیمی علاوه بر افزایش شانس حضور گردشگران و سرمایه گذاری مستقیم خارجی، امکان اتخاذ تصمیمات مشابه از سوی کشورهای هدف را افزایش خواهد داد. پس از امضای توافق پکن ، ایران و کشورهای عربی قصد دارند تا اولویت را بر همکاری‌های اقتصادی با توجه به اصول «احترام متقابل» و «عدم مداخله در امور داخلی» قرار دهند.