۰ نفر

انحصارگر کیست و چه ویژگی هایی دارد؟

۸ اردیبهشت ۱۴۰۲، ۱۴:۲۳
کد خبر: 714661
انحصارگر کیست و چه ویژگی هایی دارد؟

انحصارگر به فرد، گروه یا شرکتی اطلاق می شود که بازار یک کالا یا خدمت خاص را تحت سلطه و کنترل خود دارد.

یک نهاد انحصارگر احتمالاً به سیاست‌هایی که به نفع انحصارها هستند نیز معتقد است زیرا به آنها قدرت بیشتری می‌دهد. یک نهاد انحصارگر انگیزه پایینی برای بهبود محصول خود خواهد داشت زیرا مشتریان هیچ جایگزین دیگری ندارند. در عوض، آنها انگیزه زیادی برای محفاظت از انحصار خود خواهند داشت.

نکات کلیدی

این فقدان رقابت و نبود کالاها یا خدمات جایگزین به انحصارگر قدرت کافی در بازار اعطا می‌کند تا قیمت کالاهای خود را به دلخواه افزایش دهد.

در حالی که تبدیل شدن به تنها بازیگر یا بازیگر غالب بازار در یک بخش به خودی خود غیرقانونی نیست، اما اگر رفتار نهاد انحصارگر به محدود سازی شدید بازار آزاد منجر شود، ممکن است با تحریم های دولتی مواجه شود.

دولت ایالات متحده رقابت ناعادلانه را با اجرای قوانین ضد انحصار که انحصارها را محدود می‌سازند و از مصرف کنندگان در برابر اقدامات غارتگرانه کسب‌وکارها محافظت می کنند، تنظیم می کند.

برخی از انحصارات قانونی و مورد تایید دولت هستند، مانند شرکت های فعال در بخش خدمات شهری.

آشنایی با انحصارگران

انحصار زمانی ایجاد می‌شود که یک نهاد انحصارگر به تنها عرضه کننده یک محصول یا خدمات خاص تبدیل شود. این وضعیت با انحصار خرید تفاوت دارد که به قدرت واحد یک نهاد منفرد برای خرید کالا یا خدمات اشاره دارد. انحصار همچنین با انحصار چندگانه که متشکل از چند فروشنده مسلط بر بازار است متفاوت است.

ویژگی بارز انحصاری عبارتند از فقدان رقابت اقتصادی برای تولید کالا یا خدمات، فقدان کالاهای جایگزین مقرون به صرفه و امکان اخذ قیمت انحصاری بالا که بسیار بالاتر از هزینه نهایی فروشنده است و منجر به سود بیش از اندازه آن می شود.

در اقتصاد، انحصار به فروشنده واحد گفته می‌شود. با این حال، طبق قانون انحصار صرفا ممکن است شامل یک واحد تجاری باشد که قدرت بازار قابل توجهی دارد – قدرت کافی برای اعمال قیمت های بسیار بالا. اگرچه انحصارها معمولا کسب و کارهای بزرگ هستند، اما اندازه کسب‌وکار مشخصه لازم یک انحصار نیست.

یک کسب و کار کوچک نیز ممکن است همچنان قدرت افزایش قیمت ها را در یک صنعت کوچک داشته باشد. انحصارها می توانند توسط دولت ایجاد شوند، به صورت طبیعی شکل بگیرند یا از ادغام شرکت ها یا سازمان های مستقل سابق تشکیل شوند.

نقد انحصارگران

در بسیاری از حوزه های قضایی، مانند ایالات متحده، قوانینی وجود دارد که انحصارات را محدود می‌سازند. معمولا، تبدیل شدن شرکت‌ها به تنها بازیگر یا بازیگر غالب بازار اغلب به خودی خود غیرقانونی نیست. با این حال، برخی رفتارهای خاص نهادهای انحصاری ممکن است در بازار آزاد استثمارگر تلقی شوند که به این گونه فعالیت‌ها اغلب برچسب انحصار زده می‌شود و با تحریم‌های قانونی نیز مواجه می‌شوند.

هنگامی که شرکتی تنها ارائه دهنده یک کالا یا خدمات باشد، می تواند آنچنان قدرتمند شود که از ورود شرکت های دیگر به بازار و ایجاد رقابت جلوگیری کند. با نبود گزینه‌های جایگزین در بازار، مصرف کنندگان اغلب مجبور می‌شوندیا  قیمت های بالاتری را که انحصارگر مطالبه می‌کند بپردازند یا از خرید محصول یا دریافت خدمات مورد نظر منصرف شوند.

دولت ها قوانین ضد انحصار را برای مجازات انحصارگران و تضمین رقابت عادلانه در بازار وضع و اجرا می کنند. این قوانین از مصرف کنندگان در برابر اقدامات تجاری غارتگرانه مانند افزایش قیمت محافظت می کند. در برخی موارد، ممکن است دولت وارد عمل شود و انحصار را از بین ببرد.

انحصار تایید شده دولتی

در مقابل، نوعی انحصار قانونی یا تایید شده توسط دولت وجود دارد که اغلب برای ایجاد انگیزه برای سرمایه گذاری در یک کسب‌وکار مخاطره آمیز یا غنی سازی یک گروه ذینفع داخلی، توسط دولت مجاز شناخته می‌شود. اختراعات، حق چاپ و علائم تجاری گاهی اوقات به عنوان نمونه هایی از انحصارات اعطا شده از سوی دولت استفاده می شوند. در ایالات متحده، بسیاری از شرکت‌ها در بخش خدمات شهری نمونه‌ای از انحصارات دولتی هستند. دولت همچنین ممکن است یک کسب‌وکار خاص را برای خود رزرو کند و یک انحصار دولتی تشکیل دهد.

ویژگی های یک انحصارگر واقعی

یک انحصارگر کنترل کامل بازار را در اختیار دارد و تنها عرضه کننده ای است که کالا یا خدماتی را به بسیاری از مصرف کنندگان ارائه می دهد. با این حال، علاوه‌براین ویژگی های خاصی برای یک انحصارگر وجود دارد که بالاتر و متمایز از دیگران جلوه می‌کند:

دغدغه اصلی یک انحصارگر، بیشینه‌سازی سود خود به هر قیمتی است.

ذاز این قدرت برخوردار است که خودسرانه در مورد قیمت کالا یا محصولاتی که قرار است فروخته شوند تصمیم گیری کند. معمولاً این تصمیم به گونه ای گرفته می شود تا قیمت ها را تا حد امکان بالا نگه دارد و در عین حال تقاضای مصرف کننده را نیز برآورده کند.

انحصارگر ممکن است اقدامات شدیدی را انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که فروشندگان دیگر قادر به انجام کسب‌وکار در داخل قلمرو آن نیستند.

به دلیل فقدان رقابت، انحصارگر ممکن است عملکرد کندی در بهبود محصول یا پاسخگویی به شکایات مصرف کنندگان داشته باشد.