اقتصادآنلاین _ پرستو بهرامی راد؛ مدت‌هاست که شرایط مذاکرات برجامی در یک بلاتکلیفی مبهم قرار گرفته است. غربیها ادعا می‌کنند که مذاکرات از دستور کار آنها خارج شده است. از سوی دیگر ایران سعی دارد میز مذاکره را حفظ کند و از آمادگی خود برای توافق صحبت می‌کند.
در این شرایط رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چند روز پیش در پاسخ به نگرانی پاپ در رابطه با توقف مذاکرات هسته‌ای با ایران گفته است: مذاکرات به بن‌بست خورده است. دو مسیر موازی وجود دارد؛ یکی مسیر توافق کلی و حصول توافق برای برجام و دیگری مذاکرات آژانس و ایران. ما تاکنون نتوانسته‌ایم پیشرفتی حاصل کنیم اما ایران به پیشرفت در غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد و درحال ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتری است. این مسئله نگران‌کننده است، چرا که گام‌هایی در جهت اشاعه انرژی هسته‌ای محسوب می‌شود و ما باید از آن ممانعت کنیم. امیدوارم که بتوانم به تهران بروم.
در مورد سفر گروسی به تهران مدتی است که مقامات ایرانی خبر داده‌اند و قرار بر این بوده که بعد از تعطیلات ژانویه این سفر رخ دهد. با این حال هنوز این اتفاق رخ نداده و به نظر می‌رسد باید در هفتههای آتی منتظر این سفر باشیم.
در شرف این سفر امروز پیتر استانو، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است: توافق هسته‌ای ایران نمرده است و تلاش‌ها برای خروج از بن‌بست در مذاکرات برای از سرگیری اجرای کامل این توافق جریان دارد.
در این موضوع بعد از ماه‌ها مذاکره شکی نیست که دو طرف مذاکراتی برای احیای برجام راهی جز توافق ندارند. زیرا تهران به دلیل شرایط اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه به مشکلات زیادی برخورد کرده است. طرف غربی نیز تنها راه کنترل انرژی هسته‌ای ایران و ادامه روند مذاکرات را در احیای برجام میداند.
با این حال مخالفین و برخی رویدادها شرایط مذاکرات را تا حدودی به بیراهه و حتی بن بست کشانده اند. حال باید دید که سفر گروسی می‌تواند بار دیگر راه را برای ادامه مذاکرات 5+1 با ایران باز کند یا خیر؟
یک تحلیل اشتباه، دو شرایط دردسرساز
در مدتی که دولت سیزدهم روی کار آمده است به خوبی شاهد نقش تندروها در بخش سیاست خارجی کشور هستیم. از سوی دیگر تحلیل‌های اشتباه در خصوص زمستان سرد اروپا یا صبر کردن برای توافق بهتر باعث انحراف در روند مذاکرات برجامی و عدم شکل‌گیری توافق شده است.
در این شرایط نیز دو اتفاق روند مذاکرات برجام را با مخاطره بیشتر روبرو کرده است. ادعای فروش پهپادهای ایرانی به روسیه برای جنگ در اوکراین و اتفاقات داخل ایران دو عاملی بود که روند مذاکرات برجامی را با مشکلاتی روبرو کرده است.
با این حال تندروها در تهران در ماه‌های اخیر به شدت شرایط را برای مذاکرات احیای برجام سخت و این روند را به بن بست نزدیک‌تر کرده‌اند. این روند را در شعارنویسی در مقابل سفارت بریتانیا یا تحلیلهایی در خصوص نبود پرونده ایران در فصل هفت سازمان ملل در زمان دولت محمود احمدی نژاد و غیره میتوان دنبال کرد.
با این حال تنها راه برون رفت از شرایط خطرناکی که سیاست خارجی ایران امروز دچار آن شده، به نظر می‌رسد احیای برجام و باز کردن درهای دیپلماسی است. با این حال هنوز مشخص نیست که دولت سیزدهم گرایشی برای احیای برجام و مذاکره دارد یا خیر؟
