به گزارش اقتصاد آنلاین شاخص بورس تهران امروز پس از چند روز بلاتکلیفی و نوسان ناچیز در محدوده 222 تا 225 هزار واحدی، سرانجام با قدرت از این محدوده عبور کرد. بر این اساس نماگر اصلی بازار سهام امروز با رشدی 2هزار و 920 واحدی در سطح 229 هزار و 808 قرار گرفت.
نمادهای «فولاد»، «وبملت»، «رمپنا»، «کچاد» و «حکشتی» بیشترین تأثیر مثبت را برای شاخص کل به ارمغان آوردند و آن را مجموعا به اندازه 800واحد ارتقا دادند. و در طرف دیگر نمادهای «بفجر»، «ومعادن» و «فخاس» بیشترین اثر منفی را به شاخص کل تحمیل کردند.
چرا بورس از سایر بازارها عقب ماند؟
شاخص بورس تهران از ابتدای سال جاری تا کنون 28.6 درصد رشد داشته است. به عبارت دقیقتر ارزش دارایی فعالان بازار سهام در بهار جاری به طور متوسط بیش از 28 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که بازارهای موازی در همین مدت رو به نزول داشتهاند. دلار بازار آزاد این روزها به کانال 12هزار تومانی بازگشته است، سکه امامی به نیمه کانال 4.5 میلیون تومان بازگشته و بازار کالای بادوام مانند خودرو و ملک نیز در رکود فرورفته است.
دلیل سبقت بازار سهام از سایر بازارهای داریی در سه ماه گذشته ریشه در عقبماندگی این بازار نسبت رقبای خود در سال گذشته دارد. در سال گذشته قیمت اغلب داراییهای 3.5 تا 4 برابر شد. این در حالی است که بازده شاخص بورس از فروردین 97 تا کنون 130درصد رشد نشان داده است که بخش قابل توجهی از این رشد در سه ماه اخیر رخ داده است.
با همین استدلال عمده کارشناسان بازار سهام معتقدند که برای توقف روند صعودی بازار سهام هنوز زود است. افزایش نرخ ارز از طرفی درآمد ریالی شرکتهای صادراتی را افزایش داده و از طرف دیگر باعث افزایش ارزش جایگزینی شرکتها شده است. همچنین موج تورمی که باعث جهش قیمت کالاها و خدمات داخلی شد نیز درآمد سایر شرکتها را افزایش داد.
اما در همین مدت یک ریسک سیستماتیک معنادار قیمتهای سهام را تحت تأثیر قرار داد. ریسکهای سیاسی ناشی از تحریمهای یکجانبه ایالات متحده علیه ایران، این هراس را ایجاد کرده بود که در روند فعالیت شرکتها موانعی غیرقابل رفع ایجاد شود. اگرچه تحریمها هزینههایی را به فضای کسب و کار در ایران تحمیل کرد، اما این هزینهها ویرانکننده نبود. زمان میبرد تا فعالان بازار سهام به این جمعبندی برسند که پدید تحریم فلجکننده نیست و حالا به نظر میرسد با وجود آنکه نرخ ارز رو به کاهش دارد، اما خبری از فشار قابل توجه فروش و کاهش قیمتها در بازار سهام نیست. در واقع بورس هنوز در حال جبران عقبماندگی خود نسبت به بازارهای موازی است.
نکته دیگری که باعث افزایش جذابیت بازار سهام در شرایط فعلی میشود، عدم تطبق قیمتهای نسبی بازار سهام نسبت به سایر بازارهاست. با جهش نرخ ارز که خود ریشه در انباره گسترده نقدینگی انباشته داشت، قیمتهای نسبی کالاها و خدمات دچار عدم تعادل شد. همین عدم تعادلها بود که در هر برهه خود را در بازاری جدید نشان میداد. یک روز دستمال کاغذی نایاب میشد و روز دیگر رب گوجهفرنگی! ارزان شدن کالاها نسبت به ارز از طرفی میل مصرفکنندگان به ذخیرهسازی کالاها را افزایش داد و از طرف دیگر صادرات غیررسمی (قاچاق) را رونق بخشید. پس از آنکه قیمت این کالاها نیز افزایش یافت و بازارها خود را با شرایط جدید وفق دادند پدیده کمیابی کالاها را مرتفع شد.
در شرایط تورمی و هجوم نقدینگی به بازارها، معمولا بازارها به ترتیب تقارن اطلاعاتی به سمت تعادل جدید حرکت میکنند. منظور از تقارن اطلاعاتی اختلاف اطلاعات خریداران و فروشندگان در بازار یک محصول است. هر چه این تقارن اطلاعاتی کمتر باشد، بازارها دیرتر به تعادل میرسند.
بازار سهام اگرچه از سایر بازارها شفافتر است اما به دلایل متعدد از شکاف عمیق اطلاعاتی بین فعالان، رنج میبرد. بخشی از این عدم تقارن اطلاعاتی به دلیل ضعف سواد مالی و بخش مهمتر آن به دلیل ماهیت این بازار شکل میگیرد. این بازار نیاز به تحلیل دارد و در شرایط بیثبات اقتصادی و سیاسی، تحلیل تقریبا غیرممکن میشود.
حالا به نظر میرسد با گذشت زمان، رفتهرفته تحلیل بازار سهام سادهتر میشود و اطلاعات بین فعالان این بازار متوازنتر میشود. بنابراین میتوان انتظار داشت که بورس همچنان به روند صعودی و بازپسگیری سهم خود از اقتصاد کشور ادامه دهد.
عبور شاخص از محدوده بلاتکلیفی
رشد امروز شاخص بورس باعث شد این نماگر مهم از محدوده کمنوسانی که در چند روز کاری اخیر با آن درگیر بود جدا شود. حالا میتوان به جرأت ادعا کرد که شاخص بورس سقف تاریخی خود را که در 15 اردیبهشت سال جاری شکل گرفته بود، شکسته است. این پدیده معنادار میتواند به منزله آماده شدن بازار سهام برای ثبت رکوردهای جدید باشد. پدیده شکست سقف قیمتی یا Breakout سیگنال مهمی برای ادامه روند است. حالا به نظر میرسد که شاخص بورس توان لازم را برای رشد دستکم تا محدوده 245 تا 250 هزار واحدی دارد.