آمار و اطلاعات نشان میدهد تاکنون ایران برای جذب سرمایه خارجی بهویژه در منطقه آزاد چابهار قوی عمل نکرده است. برای جذب سرمایه خارجی باید به ظرفیت و نیاز هر منطقه، توجه ویژه داشت.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، محسن بهرامی ارض اقدس، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی میگوید: «از اهداف بارز تاسیس مناطق آزاد میتوان به پردازش صادرات، جذب سرمایه خارجی، تسهیل در روابط کار و ایجاد تسهیلات برای افزایش اشتغال در این مناطق اشاره کرد.»
با توجه به اینکه مناطق آزاد برای جذب سرمایهگذاری خارجی میتوانند گزینه خوبی باشند، نظر شما در مورد این مناطق و توجه به ظرفیتهای محلیشان برای جذب سرمایه خارجی چیست؟
مناطق آزاد در هر کشوری میتواند یکی از نقاط قوت برای جذب سرمایهخارجی باشد. مردم محلی نیز باید از مواهب آزادشدن مناطقویژه برخوردار شوند. از اهداف بارز تاسیس مناطق آزاد میتوان به پردازش صادرات، جذب سرمایهخارجی، تسهیل در روابط کار و ایجاد تسهیلات برای افزایش اشتغال در این مناطق اشاره کرد. علاوه بر اهداف ذکرشده باید عنوان کرد که خود منطقه نیز میبایست از رونق لازم برخوردار باشد و سرمایهگذاریهای لازم برای زیرساختهای توسعه مناطق آزاد برقرار شود. باید تلاش کرد با مشارکت افراد محلی از ظرفیتهای بومی این مناطق نیز استفاده کنیم. ساکنان این مناطق بهدلیل علاقهای که به توسعه و رونق منطقه محل سکونت خود دارند، بدونشک در این امر مهم همکاری و شرکت میکنند و از اولویت برخوردارند. دولت باید از ساکنان محلی مناطق آزاد حمایت لازم را انجام دهد تا بتوانند در جریان سرمایهگذاری و توسعه مناطق آزاد مشارکت کنند.
راهاندازی منطقه آزاد چابهار بهعنوان یکی از مناطق آزاد مهم و راهبردی کشور درحال پیگیری است؛ آیا این منطقه قدرت مانور بالایی برای جذب سرمایهگذار خارجی دارد؟
چابهار میتواند به یکی از بزرگترین مناطق تجاری در جنوب کشور تبدیل شود. دولت طرح بزرگی را تحتعنوان توسعه عمران مکران که از جاسک تا بندر چابهار را در بر میگیرد، در برنامه خود گنجانده است. پروژههای متعدد سرمایهگذاری در حاشیه خلیجفارس و در حد فاصل جاسک تا چابهار درحال اجراست. چابهار دسترسی خوبی به کشورهای منطقه مانند پاکستان، افغانستان و هندوستان دارد. با توجه به نقش ترانزیتی و ژئوپولوتیکی که این بندر داراست، میتواند در اقتصاد کشور نقشآفرینی بیشتری نسبت به شرایط فعلی داشته باشد و دولت به این موضوع و به این منطقه مهم توجه خاص داشته باشد.
نقش و تاثیر مناطق آزاد را در جذب سرمایهخارجی در مقایسه با مناطق ویژه اقتصادی چگونه میبینید؟
مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با هدف تسهیل در تجارت فرامرزی جهت واردات مواد اولیه و ایجاد ارزش افزوده برای آنها و صادرات مجدد کالاهای تولیدی به کشورهای خارجی ایجاد شدهاند. مناطق ویژه اقتصادی کارکردهای خاص خود را دارند و از نظر دارابودن برخی امتیازات شبیه مناطق آزاد هستند. در مناطق ویژه اقتصادی تسهیلاتی برای انتقال و نگهداری کالا وجود دارد، اما متاسفانه بهدلایل متعددی از رونق کافی برخوردار نیستند. بهرغم اینکه کشور دارای تعداد زیادی مناطق ویژه اقتصادی است، بهدلیل نبود زیرساختهای لازم در این مناطق، بیش از 60 منطقه آزاد دارای مجوز عملیاتی نشدهاند. طبیعتا مادامی که این زیرساختها فراهم نشود، ایجاد مناطق ویژه اقتصادی خاصیتی نخواهد داشت. متاسفانه طی سالهای اخیر مناطق آزاد صرفا روزنهای برای واردات کالاهای مصرفی شدهاند. در مقایسه مناطق آزاد با مناطق ویژه اقتصادی باید به این نکته اشاره کرد که مناطق آزاد دارای امتیازات بالاتری هستند و برای جذب سرمایهگذار خارجی ظرفیت بیشتری دارند. مناطق آزاد ایران مانند کیش، قشم و چابهار پیشران مناطق ویژه اقتصادی هستند و پیشساختهای بیشتری برای آنها فراهم است. مناطق آزاد از امکانات ترانزیتی برخوردار و مجهز به فرودگاههای بینالمللی هستند. مناطق آزاد دارای انبار، سردخانه و زیرساختهای مناسبند و طبیعی است سرمایهگذاران با در نظر گرفتن امتیازات بیشتر در مناطق آزاد تمایل بیشتری به این مناطق نشان دهند. مناطق آزاد برای سرمایهگذاری خارجی بهصرفهتر و زودبازدهتر از مناطق ویژه اقتصادی است.
مناطق آزاد چه امتیازاتی نسبت به سایر مناطق تجاری دارند؟
در مناطق آزاد معافیتهای طولانیمدتی برای جذب سرمایهگذار وجود دارد و معافیتهای گمرکی برای آنها برقرار است. سود عوارض گمرکی، ورود و خروج کالا به این مناطق و صادرات کالا از این مناطق سادهتر و روانتر است. مشارکت و سرمایهگذاری داخلی و خارجی برای فعالیتهای اقتصادی در منطقه با هر نسبتی از موارد دیگر امتیازات بارز این مناطق است. مناطق آزاد با هدف توسعه اقتصادی کشور انتخاب شدند و باتوجه به اینکه در حال حاضر موضوع توسعه اقتصادی در صدر اولویتهای دولت است، توسعه این مناطق میتواند در راستای اهداف استراتژیک دولت تلقی شود.