چشم جهان به دودکشهای هتل کوبورگ
امروز پانزدهمین دیدار محمدجواد ظریف و جان کری طی 12روز اخیر در حالی برگزار میشود که 22ماه از نخستین دیدار و مصافحه تاریخی آنها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک سپری میشود و ...
طی این مدت این دو دیپلمات کهنهکار در قامت وزرای امور خارجه کشورشان و مهمتر از آن به عنوان مسوولان اصلی پیش بردن مذاکرات هستهیی بارها و بارها با یکدیگر دیدار، رایزنی و گفتوگو داشتهاند و میتوان این دو را در کنار دیپلمات بردبار دیگری به نام کاترین اشتون، مسوول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مثلث موثر و مقاوم در پیشبرد مذاکرات سخت در مسیری پرمانع تا به امروز به شمار آورد. مذاکراتی که اینک در ایستگاه آخر خود قرار دارد و طرفین میکوشند تا با چینش آخرین مهرههای شطرنج نه به یک برد به قیمت باخت حریف بلکه به یک «پات» مورد رضایت طرفین و به عبارتی دیگر به یک نتیجه برد -برد دست یابند. نتیجهیی که ماههای مدیدی است همگان در انتظار آن هستند و این روزها هتل کوبرگ وین تبدیل به مکانی تاریخی شده است تا سرانجام طی ساعات آتی ببینیم که آیا دود سفید توافق از دودکشهای آن در آسمان وین دیده خواهد شد یا خیر؟ آنچنان که از آخرین تحولات، اخبار و شواهد امر پیداست به احتمال بسیار شاهد تمدید یک مهلت 24 تا 36ساعته (آخرین ساعات روز چهارشنبه یا بامداد پنجشنبه) خواهیم بود و در این مدت طرفین خواهند کوشید آخرین گرههای موجود را حل کنند؛ به نظر میرسد این گرهها بر سر چگونگی اجرا شدن مکانیسم زمانی اعلام توافق و لغو برخی از تحریمها، چگونگی قابل بازگشت شدن تحریمهای شورای امنیت (با حق وتو یا بیحق وتو هر 5 دولت) و درگیری رفع تحریم برخی صنایع نظامی از جمله موشکی ایران از سوی شورای امنیت است. دیدار از پیش اعلام نشده گروه 5نفره سازمان بینالمللی انرژی اتمی آن هم 4روز پس از سفر یکروزه یوکیا آمانو نیز حکایت از تلاشهای جدی و سریع تهران و سازمان مذکور برای اعتمادسازی متقابل دارد و با توجه به نقش کلیدی این سازمان در «راستیآزمایی» برنامه اتمی ایران میتوان گزارش نسبتا مثبت آمانو در روز جمعه و سپس حضور این هیات را نشانهیی دیگر برای نیل به توافق طی روزهای آتی ارزیابی کنیم. دیدگاه وزرای خارجه کشورهای مختلف هم همگی امید به دیده شدن دود سفید از هتل کوبورگ را بیشتر میکند؛ وزیر خارجه آلمان تاکید کرده است دستیابی به توافق پیروزی همه و عدم دستیابی به آن یک شکست برای تمام طرفین است. همتای چینی وی که معمولا بسیار کم تن به مصاحبه مطبوعاتی میدهد نیز طی 3روز اخیر در 3مصاحبه جداگانه بر نزدیکی طرفین و دستیابی به توافق در حد فاصل روزهای سهشنبه تا پنجشنبه خبر داده است؛ سخنان روز یکشنبه جان کری که هیچگاه تا به این میزان به توافق نزدیک نبودهایم یا دیدگاههای ظریف مبنیبر باقی ماندن تنها چند مشکل، دست به دست هم میدهند تا دستیابی به توافق به وضعیتی کاملا ملموس و قابل دسترس به نظر برسد توافقی که اگر انجام شود به این معنی خواهد بود که ایران نخستین کشوری خواهد بود که پس از رفتن پروندهاش به شورای امنیت و فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد، بدون اینکه مورد هجوم نظامی قرار گیرد از راه گفتوگو و دیپلماسی موفق به حل آن خواهد شد و این نهتنها یک موفقیت فوقالعاده با تبعات مثبت بینالمللی، منطقهیی و داخلی برای ایران، بلکه یک پیروزی برای جامعه جهانی خواهد بود که توانسته است پس از سالهایی طولانی یک مساله بغرنج و بحرانی را در یک منطقه بیثبات و غرق در بحران از راه دیپلماسی حل و فصل کند؛ امری که میتوان در بدیهیترین توصیفش گفت یک پیروزی برد -برد برای همه طرفین خواهد بود. با همه این اوصاف طی ساعات آتی باید همچنان چشم به دودکشهای هتل کوبورگ دوخت و منتظر بود تا ببینیم سرانجام دود سفید کی در آسمان صاف و گرم وین پدیدار خواهد شد.