پرخرج‌ترین و کم‌خرج‌ترین بانک‌ها
بانک‌های ایران به لحاظ مالکیت اکنون در سه دسته مهم جای می‌گیرند: بانک‌های خصوصی، بانک‌های دولتی خصوصی شده و بانک‌های دولتی. این مجموعه بزرگ‌ترین سهم را در بازار پول دارد و قدرت سپرده‌پذیری آها بالاست و عرضه و تقاضای بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
یکی از کارهای بانک‌ها از جمله بانک‌های ایرانی «اعتبار دادن» و «پرداخت انواع وام» به متقاضیان پول و سرمایه است. بانک‌ها برای اینکه وام بدهند باید منابع لازم را از محل‌های گوناگون جمع‌آوری و برای این کار باید هزینه‌هایی پرداخت کنند.
بدیهی است که هر کدام از بانک‌ها با توجه به روش‌های مدیریتی میزان هزینه‌ای که برای جمع‌آوری پول و پرداخت تسهیلات می‌کنند با دیگری متفاوت است. نتایج یک پژوهش بانکی نشان می‌دهد که بانک ملت برای ۱۰۰ ریال تسهیلات اعطایی حدود ۱۳ ریال هزینه می‌کند که این رقم در سال ۱۳۹۰ کمترین رقم در میان ۱۰ بانک پژوهش شده است. بیشترین میزان هزینه برای پرداخت ۱۰۰ ریال تسهیلات در سال یاد شده به پست بانک اختصاص دارد که ۱۹ ریال است. پس از بانک ملت که کمترین درصد را برای تسهیلات اعطایی هزینه می‌کند، بانک کار‌آفرین و بانک اقتصاد نوین قرار دارند که به ترتیب ۱۳.۳ ریال و ۱۴ ریال برای هر ۱۰۰ ریال تسهیلات اعطایی هزینه می‌کنند. بانک سینا با هزینه کردن ۱۷.۳ ریال برای پرداخت ۱۰۰ ریال تسهیلات اعطایی در مقام بعدی بیشترین هزینه برای پرداخت تسهیلات قرار دارد. در پژوهش انجام شده که در شماره ۷۳ فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی وابسته به وزارت اقتصاد منتشرد شده آمده است: با توجه به اینکه در ایران بانک‌ها وکیل سپرده‌گذار بوده و هزینه پرداختی به سپرده‌گذاران رقم قابل توجهی را در هزینه‌های بانک‌ها شامل می‌گردد سپرده‌ها به عنوان نهاده محسوب گردیده و از رویکرد واسطه‌ای (در مقابل رویکرد تولیدی که در آن سپرده به عنوان ستانده در نظر گرفته می‌شود) در این تحقیق استفاده شده است که در آن تسهیلات اعطایی برای یک بانک محصول قلمداد می‌شود. کنترل بیشتر بر هزینه نهایی توسط برخی بانک‌ها باعث شده است که با افزایش حاشیه سود این بانک‌ها قدرت بازاری بیشتری داشته باشند، در صورتی که بانکی در عمل این حاشیه سود را از افزایش سود دریافتی از تسهیلات کسب نماید و به نوعی بار هزینه‌ای آن را به تسهیلات کیرندگان منتقل کند نظارت بیشتر بر حاشیه سود دریافتی بانک‌ها توسط بانک مرکزی می‌تواند بر کاهش قدرت بازاری آنها تاثیر مثبت داشته باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد هزینه نهایی در بانک‌هایی که از ابتدا به صورت خصوصی تاسیس شده‌اند با روند افزایشی کاملا کوتاه همراه بوده است که با مدیریت سریع بهبود یافته است. با عنایت به داده‌های موجود می‌توان نتیجه گرفت این اعمال مدیریت از طریق کنترل هزینه‌های بانک صورت گرفته و کاهش نسبی میزان هزینه‌های بانک نسبت به افزایش تسهیلات اعطایی بانک‌ها باعث بهبود و کاهش هزینه نهایی آنها شده است. در مقابل، بانک‌های دیگر با توجه به تکالیف دولت و آزادی کمتر آنها در مدیریت میزان تسهیلات اعطایی و هزینه باعث گردیده است که این بانک‌ها نتوانند به موقع واکنش نشان داده و عملیات اصلاحی لازم را انجام دهند.
