سی‌ان‌جی برای تصاحب باک‌هادورخیزکرد

یکی از اقدامات اجرایی دولت که در این زمینه صورت گرفته، افزایش قیمت بنزین بوده است. اما در مقابل سوختی که به عنوان جایگزین بنزین پیشنهاد می‌شود، سی‌ان‌جی یا همان گاز طبیعی فشرده است. به همین خاطر دولت سیاست‌های تشویقی برای ترغیب مردم به مصرف این سوخت پاک را در دستور کار خود قرار داده است. یکی از این کارها کاهش بهای سی‌ان‌جی است. روز یک‌شنبه 31خرداد، کاهش قیمت سی‌ان‌جی از 600 تومان در ازای هر کیلوگرم سی‌ان‌جی به 500 تومان برای مدت3ماه (یعنی تا پایان تابستان سال جاری) در جلسه هیات دولت به تصویب رسید. اردشیر دادرس رییس انجمن صنفی جایگاه‌های سی‌ان‌جی در مورد دلایل این کاهش قیمت اظهار داشت: «کاهش تابستانی بهای سی‌ان‌جی به چند دلیل صورت گرفت. نخست اینکه مصرف بنزین در تابستان افزایش می‌یابد. دوم اینکه دولت با این کار قصد جلوگیری از کاهش واردات بنزین را دارد. دلیل سوم در این زمینه نیز این بود که نسبت قیمت سی‌ان‌جی به سایر حامل‌های انرژی نزدیک شود و در نهایت آخرین دلیلی که برای این کار وجود دارد، این است که شاهد افزایش ظرفیت عملیاتی سی‌ان‌جی در جایگاه‌های عرضه سوخت کشور باشیم.» از دیگر دلایلی که می‌توان در زمینه کاهش تابستانی بهای سی‌ان‌جی به آن اشاره کرد، کاهش مصرف گاز در تابستان و شروع سفرهای تابستانی است. لازم به ذکر است که ایران یکی از عظیم‌ترین ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد و پس از روسیه، رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. به همین خاطر ما در این کشور می‌توانیم به راحتی با بهره‌مندی از چنین منابع عظیمی که در اختیار داریم، مصرف سوختی نظیر بنزین که آلایندگی بسیاری نیز دارد را کاهش دهیم و سوخت پاک‌تری مثل سی‌ان‌جی را جایگزین آن کنیم. روز یک‌شنبه 31 خرداد دولت طی مصوبه‌یی تصمیم گرفت بهای سی‌ان‌جی را در تابستان (یعنی به مدت 3ماه) به میزان 100تومان کاهش دهد و به مبلغ 500 تومان در ازای هر کیلوگرم سی‌ان‌جی برساند. طبق گفته اردشیر دادرس این طرح از روز چهارشنبه 3‌تیر عملیاتی و اجرایی خواهد. وی در این زمینه گفت: «این امر در راستای مهار مصرف بنزین و همچنین تناسب و تطابقی که ‌باید میان حامل‌های انرژی صورت می‌گرفت، انجام شد.» دادرس در مورد دلایل این کاهش قیمت اظهار داشت: «کاهش تابستانی بهای سی‌ان‌جی به چند دلیل صورت گرفت. نخست اینکه مصرف بنزین در ت ابستان افزایش می‌یابد. دوم اینکه دولت با این کار قصد جلوگیری از کاهش واردات بنزین را دارد. دلیل سوم در این زمینه نیز این بود که نسبت قیمت سی‌ان‌جی به سایر حامل‌های انرژی نزدیک شود و در نهایت آخرین دلیلی که برای این کار وجود دارد این است که شاهد افزایش ظرفیت عملیاتی سی‌ان‌جی در جایگاه‌های عرضه سوخت کشور باشیم.» اما قرار است این طرح فقط به مدت3ماه یعنی در تابستان سال جاری اجرایی شود. دادرس در این زمینه گفت: «این طرح بناست به صورت آزمایشی در این 3ماه اجرا شود اما احتمال ادامه آن نیز وجود دارد. حتی احتمال دارد قیمت‌ها از این هم پایین‌تر بیاید؛ البته همه این موارد به میزان مصرف و تولید بنزین بستگی دارد.» دادرس در مورد قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی اظهار داشت: «قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی مکانیسم‌های تعریف شده استانداردهای مشخصی دارد. در اجرای فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها، قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی به صورت تک‌بعدی انجام شد که به نظر می‌رسد طراحان موضوع در اجرای فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها، به دنبال پدیده‌یی بودند که واسطه نگرش سطحی به نتیجه مطلوب نرسید.» شاخص‌های بین‌المللی قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی رییس انجمن صنفی جایگاه‌های سی‌ان‌جی در ادامه به 3شاخص آژانس بین‌المللی انرژی در این زمینه اشاره کرد و گفت: «آژانس بین‌المللی انرژی 3شاخص در دنیا دارد که اینها استانداردهای جهانی برای قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی به شمار می‌روند.» نخستین شاخصی که دادرس به آن اشاره کرد مقایسه قیمت داخلی با فوب خلیج‌فارس در هر فرآورده بود. وی در این زمینه گفت: «ارتباط قیمت‌های داخلی حامل‌های انرژی با قیمت صادرات آنها بر اساس فوب خلیج‌فارس نخستین عامل مهم در قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی در ایران است.» وی در مورد دومین شاخص گفت: «میزان عرضه و تقاضای حامل‌های انرژی در داخل کشور دومین شاخص آژانس بین‌المللی انرژی است که در حقیقت همان میزان مصرف و تولید در کشور است.» وی ادامه داد: «چهارمین شاخص نیز میزان تناسب 4حامل اصلی انرژی است که شامل قیمت‌های بنزین، سی‌ان‌جی، گازوئیل و گاز مایع می‌شود. بر اساس این شاخص قیمت‌های هر 3مورد باید از چند منظر مورد توجه قرار بگیرد.» رییس انجمن صنفی جایگاه‌های سی‌ان‌جی در مورد شاخص تناسب 4حامل اصلی انرژی چنین توضیح داد: «در این زمینه، وقتی افزایش قیمت بنزین را داریم، شاهد کاهش قیمت گاز خواهیم بود. گرانی سی‌ان‌جی نیز مهار می‌شود و قیمت آن کاهش می‌یابد.» وی ادامه داد: «ما امروز مجبوریم نسبت تناسب میان قیمت سی‌ان‌جی به بنزین، سی‌ان‌جی به گازوئیل و سی‌ان‌جی به گاز مایع را در سبد حامل‌های انرژی مقایسه کنیم و نوعی تعادل و توازن میان آنها برقرار کنیم.» در برخی از خبرها آمده است که جایگاهداران ابتدا باید ظرف 2 الی 3روز برچسب را نصب کنند و بعد وجه را از مردم دریافت کنند. اما دادرس در این زمینه گفت: «به محض اینکه وزارت نفت این کاهش قیمت را اعلام کند، باید اجرا شود. بحث برچسب نیست. صرفا باید اطلاع‌رسانی شود و قاعدتا جایگاهداران باید برچسب را بزنند.» وی در ادامه گفت: «شرکت گاز در این رابطه باید به هجوم خودروهای گازسوز به جایگاه‌های سی‌ان‌جی توجه داشته باشد و اقدامات لازم را انجام دهد. مثلا باید هر چه سریع‌تر جایگاه‌های بسته یا در دست تعمیرات را وارد مدار کند.» پیش‌بینی افزایش 10درصدی مصرف سی‌ان‌جی گران شدن بنزین تاثیر بالایی روی تقاضای سی‌ان‌جی داشته است. رییس انجمن صنفی جایگاه‌های سی‌ان‌جی در این مورد گفت: «پس از افزایش اخیر در بهای بنزین، افزایش 10درصدی در مصرف سی‌ان‌جی را شاهد بودیم. انتظار داریم در صورت ادامه‌دار شدن کاهش بهای سی‌ان‌جی، 10درصد دیگر نیز به مصرف این سوخت افزوده شود.» وی ادامه داد: «قیمت هر حامل انرژی طی 3شاخص استاندارد تعیین می‌شود. برای مهار مصرف یک فرآورده باید رگولاتوری 3 فرآورده دیگر را مد نظر قرار دهیم. با تغییر قیمت یک فرآورده، همه فرآورده‌ها تعدیل نمی‌شوند.» بر اساس نمودار 1، 4حالت در نسبت قیمت‌گذاری بنزین و سی‌ان‌جی وجود دارد. دادرس قیمت فعلی سی‌ان‌جی یعنی 500 تومان در ازای هر کیلوگرم را وضعیتی میان 30 تا 40درصد یعنی بین معقول و مشروط قلمداد کرده و گفت: «قیمت 500تومان یعنی هر مترمکعب حدود 350تومان است. این وضعیت نزدیک به مشروط است. ولی ما یک وضعیت مطلوب هم داریم که زیر 30درصد است و ما اکنون به دنبال همان وضعیت مطلوب هستیم.» دولت باید مصرف سی‌ان‌جی رااز خودش شروع کند دولت باید از پیشقراولان مصرف گاز طبیعی فشرده یا همان سی‌ان‌جی باشد. اما شاید جالب باشد که بر اساس برخی آمار و اطلاعات به دست آمده در نمودار 2، خودروهای دولتی بیشتر بنزین مصرف می‌کنند تا گاز. دادرس در این زمینه گفت: «مسلم است که الگوی صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف سوخت باید از سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی شروع شود.» وی ادامه داد: «اما متاسفانه در این زمینه توجه کمتری صورت گرفته و در اولویت‌ها نبوده؛ شاید به دلیل فراوانی امکانات و برنامه‌ریزی‌ها در دستگاه‌های دولتی این امر هنوز در دستور‌کار آنها قرار نگرفته است اما قطعا اگر در دستور کار آنها قرار بگیرد، مجبور به اجرای آن خواهند بود.» برای ترغیب مردم به استفاده از سوخت سی‌ان‌جی سازمان‌های بسیاری باید دست به دست هم بدهند و کمک کنند. یکی از این سازمان‌ها، سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت است. رییس انجمن صنفی جایگاه‌های سی‌ان‌جی در مورد نقش این سازمان اظهار داشت: «سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت، الگوهای خوبی را طراحی کرده و راهکارهای مفیدی را ارائه داده است اما سایر سازمان‌ها به دلایل مختلف آن را اجرایی نکرده‌اند.» وی در مورد برخی از این راهکارها گفت: «یکی از این راهکارها این بود که همه خودروها پایه‌گاز بشوند. یکی دیگر از این راهکارها، بسته‌های حمایتی برای جایگاه‌های سی‌ان‌جی است. اما از همه مهم‌تر، صندوق پشتیبانی از سی‌ان‌جی بود که در کارمزدها دیده نشده و در نتیجه ایجاد نشده است.» دادرس در پایان سخنان خود گفت: «ما منتظریم کارمزدهای سال 94 هر چه سریع‌تر ابلاغ شود و جایگاهداران هم بتوانند به سرمایه‌گذاری و توسعه جایگاه‌ها استقبال بیشتری نشان دهند.»