قارچ‌های روییده در مراتع و جنگل‌ها را نخورید
سرپرست نظارت و ارزیابی فرآورده‌های خوراکی و آشامیدنی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با اشاره به مسمومیت سالانه افرادی با قارچ‌های سمی و خودرو، گفت: در استفاده از این قارچ‌ها باید احتیاط زیادی داشت.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، دکتر فراز نصرتی اظهار کرد: با شروع فصل بهار و ایجاد شدن شرایط مساعد برای رشد قارچ‌های خودرو، هر سال در ابتدای سال با موجی از مسمومیت‌های اتفاقی ناشی از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو و سمی روبه‌رو می‌شویم. مسمومیت ناشی از مصرف قارچ‌های خودرو در مردمی که در مناطق کوهستانی یا مرطوب کشور زندگی می‌کنند، بیشتر دیده شده است، این موارد با آموزش عمومی، اطلاع‌رسانی و ارائه هشدار به‌موقع قابل پیشگیری خواهد بود.
وی تاکید کرد: مردم از مصرف قارچ‌های خودرو، بخصوص قارچ‌هایی که در کنار تنه درختان (به‌ویژه درختان خشک‌شده) می‌رویند یا قارچ‌های فله‌ای جمع‌شده توسط افراد بومی خودداری کنند. برای حفظ سلامت خود و خانواده فقط قارچ‌هایی را که توسط مراکز مجاز عرضه شده‌اند و در بسته‌بندی‌های دارای مجوز هستند، مصرف کنید.
نصرتی گفت: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی فقط براساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل است و فقط توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه‌شناسی امکان‌پذیر است. بنابراین به توصیه‌های برخی افراد در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید.
وی افزود: مصرف قارچ‌ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی، نشان‌دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نیست.
سرپرست نظارت و ارزیابی فرآورده‌های خوراکی و آشامیدنی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بیان کرد: برخی روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره براثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص سمی نبودن قارچ در همه موارد نیست.
وی ادامه داد: برخی سموم موجود در قارچ‌های سمی، مقاوم به گرما هستند و فرآیندهای آماده‌سازی غذا مانند کباب کردن، آب‌پز کردن، سرخ کردن، بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی آنها نیست.
نصرتی اظهار کرد: در صورت بروز علائم و نشانه‌های گوارشی (تهوع، استفراغ و اسهال) به‌صورت تاخیری (۵ تا ۱۲ ساعت پس از مصرف قارچ‌های خودرو) هرچه سریع‌تر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها منتقل کنید. در مواردی که علائم گوارشی به‌صورت تاخیری (با فاصله بیش از شش ساعت از مصرف قارچ خودرو) رخ دهد، این دسته از قارچ‌ها سمیت به مراتب بیشتری دارند و در سال‌های گذشته منجر به نارسایی حاد کبدی و مرگ برخی افراد شده است.
وی گفت: انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها، امکان درمان موفقیت‌آمیز را افزایش می‌دهد و هرگونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود. بنابراین با مشاهده علائم و نشانه‌های بالینی اولیه به‌ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ خودرو، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید.
او به مسمومیت ۳۶۵ نفر از مردم این استان به‌خاطر مصرف قارچ‌های سمی در سال ۱۴۰۱ اشاره و اضافه کرد: در همان سال یک نفر در این استان براثر مصرف قارچ سمی و خودرو جان خود را از دست داد. بنابراین مردم از خوردن این گیاه وحشی باید خودداری کنند.
محمدرضا آصف نیز که دکتری قارچ‌شناسی دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: رویش حدود ۳۸۰۰ گونه قارچ در ایران شناسایی شده که از میان آنها ۱۰۰۰ گونه دارای کلاهک و قابل رویت است. از ۱۰۰۰ گونه یادشده حدود ۱۰۰ گونه سمی هستند و از ۱۰۰ گونه، ۱۰ گونه کشنده است.
وی ادامه داد: ۱۰۰ گونه قارچ سمی در اغلب مناطق شرقی، شمال شرقی، شمالی، شمال غربی و غرب کشور بسته به نوع گونه، جغرافیا و فصل می‌روید. رویش ۱۰ گونه کشنده نیز در مناطق مختلف کشور پراکنده است.
آصف بیان کرد: تمام قارچ‌های سمی که در ایران می‌روید، مشکل گوارشی ایجاد می‌کنند.
وی گفت: براثر تماس با قارچ‌های سمی، مسمومیت ایجاد نمی‌شود و فقط ممکن است حساسیت‌های پوستی ایجاد شود.
آصف تاکید کرد: تشخیص قارچ سمی و غیرسمی برای افراد عادی غیرممکن است و هیچ روش شناسایی برای تشخیص آنها وجود ندارد. تنها افرادی که می‌توانند قارچ‌های سمی را تشخیص دهند، افراد دارای تخصص قارچ‌شناسی و حاضر در آزمایشگاه‌های قارچ‌شناسی هستند. هیچ روش واضح و غیرواضحی نیز برای شناسایی آنها وجود ندارد.
