ادغام خدمات‌پس‌از‌فروش خودروسازان‌کوچک؟
ایده طرح ادغام خودروسازی‌های کوچک در اوایل زمستان امسال از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت مطرح شد و نعمت‌زاده هدف از این طرح را اقتصادی کردن تولیدات صنعت خودروسازی عنوان کرد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین در جدید‌ترین اقدام خود برای ارایه خدمات پس از فروش نمایندگان خودروهای وارداتی طرحی را تصویب کرد که در آن واردکنندگان رسمی و غیررسمی ملزم به ارایه خدمات پس از فروش بودند. درحالی که این مساله درخصوص شرکت‌های کوچک داخلی و مونتاژکار خودرو وجود دارد و شاید وقت آن رسیده است که پس از ساماندهی واردات خودرو به سراغ شرکت‌های مونتاژ خودرو رفت تا این واحدهای کوچک خودروسازی را ملزم به ارایه خدمات پس از فروش بهتر و گسترده‌تر کند. طرح ادغام خودروسازی‌های کوچک از هشت سال پیش مطرح شده است اما این خودروسازی‌ها هنوز استقبالی از این طرح نداشته‌اند. درحال حاضر 24 شرکت خودروسازی اعم از سواری و سنگین درحال فعالیت هستند که در این میان بیش از 8 شرکت مونتاژ‌کننده خودروهای سواری هستند و این گروه از بازار خودرو تنها سهم 3/8درصدی دارد و همچنان دو مجموعه ایران‌خودرو و سایپا سهم 7/91درصدی خود را در بازار حفظ کردند. شرکت‌های خصوصی تولید‌کننده غالبا مونتاژ‌کننده خودروهای چینی هستند که خدمات پس از فروش آنها بسیار محدود است.
از همین‌رو،موضوع ادغام خدمات پس از فروش شرکت‌های خودروسازی کوچک را بررسی کرد و به نظر می‌رسد این شرکت‌ها به دلیل اینکه تعداد محصولات عرضه‌شده توسط این خودروسازی‌ها در مقایسه با شرکت‌های داخلی و وارداتی تعداد قابل‌توجهی نیست و تیراژ تولید خودروهای این شرکت‌ها پایین است، پراکندگی خدمات پس از فروش آنها نیز در مقایسه با داخلی‌ها و وارداتی بسیار کمتر است. پس ادغام خدمات پس از فروش آنها می‌تواند این پراکندگی را حل کند و در نتیجه هزینه‌های این شرکت‌ها را کاهش دهد و آنها بتوانند از این طریق رضایت مشتریان خود را جلب کنند. اگرچه یکی از مزیت‌های ارایه بهتر خدمات پس از فروش بود اما اگر خودروسازی‌های کوچک که علاقه به کمک کردن هزینه‌های تولید خود ندارند می‌توانند از طریق یک خدمات پس از فروش مشترک هزینه‌های ارایه خدمات را کاهش دهند. از همین‌رو سراغ یکی از معاونان امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت رفتیم محسن صالحی‌نیا با اشاره به خدمات پس از فروش خودروسازان کوچک گفت: مشتریان برای تعمیر خودرو و دریافت خدمات مدنظرشان به هر مرکزی که قادر به ارایه آن باشد می‌روند فارغ از اینکه آن تعمیرگاه نماینده رسمی خودروساز باشد یا نباشد. صالحی‌نیا درخصوص ارایه خدمات گارانتی توسط این خودروسازان برای مشتریانی که باید فقط سراغ نمایندگی رسمی بروند گفت: در آن صورت این طرح می‌تواند بررسی شود البته با تمایل خودروسازان با ادغام نمایندگی‌های خدمات پس از فروش و تامین قطعات خودرو با یکدیگر رضایت مشتری را باگستردگی شبکه خدمات تامین کنند. در همین خصوص امرالله امینی کارشناس صنعت خودرو با اشاره به ضعف خدمات پس از فروش برخی شرکت‌های کوچک خودروسازی گفت: یکی از مشکل‌های صنایع پراکنده خودرو این است که این پراکندگی باعث می‌شود خدمات پس از فروش خوبی نداشته باشند. وی با اشاره به اینکه خدمات پس از فروش نیازمند یکسری الزامات است گفت: خدمات پس از فروش مقایسه می‌خواهد زمانی که تیراژ تولید این واحدهای کوچک زیاد نیست پس ارایه خدمات پس از فروش صرفه اقتصادی ندارد وی در ادامه نیز افزود: اگر هم این شرکت‌ها خدمات پس از فروش ارایه کنند چندان کیفیت لازم را ندارد و تعدادشان زیاد نیست. این کارشناس صنعت خودرو درخصوص راهکار بهبود خدمات پس از فروش این شرکت‌ها چیست افزود: راه‌حل این است که شرکت‌های که در یک تکنولوژی خاص هستند با هم ادغام شوند و هزینه‌های آن را با هم تامین کنند. امینی در ادامه با اشاره به اینکه شرکت‌های با یک تکنولوژی خاص کار می‌کنند می‌توانند خدمات پس از فروش خود را داشته باشند گفت: البته این بستگی دارد که این شرکت‌های این طرح را بپذیرند و به آن عمل کنند و مثلا شرکت‌های مونتاژ‌کننده خودروهای چینی خدمات پس از فروش خاص داشته باشند. وی نیز در ادامه به ایرادات وارده در طرح ساماندهی واردات خودرو اشاره کرد و افزود: در وارداتی‌ها همین مشکلات را داشتیم و شرکت‌های وارد‌کننده اصلی که خدمات پس از فروش داشتند می‌گفتند چون از شرکت ما خودرو نخریده‌یی ما خدمات نمی‌دهیم. امینی همچنین افزود: شرکت‌های وارد‌کننده در چند گروه هستند که مانند شرکت‌های مونتاژکار نمی‌توانند خدمات پس از فروش مشترک داشته باشند. پس بحث خدمات پس از فروش وارداتی‌ها با خودروهای مونتاژی متفاوت است به گفته این کارشناس صنعت خودرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌تواند به شرکت‌های خودروسازی الگو ارایه کند تا براساس آن بتوانند ارایه خدمات پس از فروش شرکت‌های خود را ادغام کنند. این درحالی است که سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه خودروسازان باید به رضایتمندی مشتری توجه کنند، گفت: ما بارها به وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرده‌ایم که تلاش آنها در سال آتی ارتقای کیفیت و بهبود خدمات پس از فروش باشد. بهروز نعمتی با انتقاد از کاهش کیفیت خودروهای داخلی، گفت: افزایش قیمت خودروهای داخلی طی سال‌های اخیر متناسب با کیفیت آن نبوده و ما همواره به این موضوع انتقاد داریم. نماینده مردم اسدآباد در مجلس شورای اسلامی افزود: بهبود وضعیت خدمات پس از فروش و افزایش کیفیت از خواسته‌های نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بوده و خودروسازان نیز باید به رضایتمندی مشتریان توجه کنند. نماینده مردم اسدآباد در مجلس همچنین در پاسخ به این سوال که آیا قیمت خودروها همگام با کیفیت رشد کرده، گفت: وعده مسوولان ارتقای وضعیت خدمات پس از فروش و کیفیت است و خودروسازان داخلی نیز باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.
