بستر‌های بورس ارز فراهم نیست
یک کارشناس با بیان این‌که شرایط برای راه‌اندازی بورس ارز فراهم نبود، تصریح کرد: عرضه‌ی ارز از طریق بانک‌ها سیستم توزیع را شفاف‌تر و رانت توزیع را کمتر می‌کند؛ اما در تعیین نرخ واقعی ارز تاثیری ندارد.
علی صادقین ـ تحلیلگر بازار سرمایه ـ اظهار کرد: راه‌اندازی بورس ارز، شاید در کوتاه‌مدت بازار را با شوک مواجه می‌کرد؛ اما در بلندمدت می‌توانست نوسانات را کاهش داده و از وضعیت باز بازار جلوگیری کند. وی با بیان این‌که فلسفه بورس ارز مورد تایید تحلیلگران است؛ اما باید بستر‌های آن فراهم باشد، افزود: شرایط فعلی اقتصاد از شفافیت، عرضه کافی ارز، منبع مالی مناسب، ساختار حقوقی و اجرای مقتدر و یک بازار ارز کارا و رقابتی برخوردار نیست که بتواند شرایط و پیش‌زمینه‌های لازم را برای ورود به بورس ارز داشته باشد. وی اضافه کرد: بستر‌هایی را که بتوانیم فعالیت عاملان را در بازار چنان ساماندهی کنیم که به سمت یک بازار کارای ارز بروند؛ به‌طور کامل مهیا نبود و اگرچه بورس ارز ایده‌ی مناسبی است؛ اما در حال حاضر قابل اجرا نیست. این کارشناس با اشاره به اجرای طرح عرضه‌ی ارز از سوی بانک‌ها اظهار کرد: با توجه به این‌که یک سازوکار بازار و یک سازوکار توزیع در ارز وجود دارد که با یکدیگر متفاوتند؛ این طرح نمی‌تواند تغییری در ساز‌وکار‌های ارز، سفته‌بازی و هدایت نقدینگی ایجاد کند؛ اما از این حیث که نحوه‌ی توزیع را شفاف‌تر می‌کند، بهتر از توزیع و تعیین نرخ ارز از طریق صرافی‌ها است. وی ادامه داد: این‌که در عرضه‌ی ارز از طریق بانک‌ها، قیمت‌گذاری از سوی بانک مرکزی انجام می‌شود باز هم تاثیری در سازوکار بازار ندارد، چرا که قیمت براساس نرخ بازار تعیین می‌شود مگر آنکه به‌طور دستوری از سوی بانک مرکزی اعمال شود. صادقین معتقد است: این طرح با جلوگیری از تعدد اعلام نرخ‌های ارزی، توزیع را کنترل می‌کند؛ اما تاثیری در سازوکار بازار و قیمت واقعی ندارد. این درحالی است که بورس ارز ضمن تعیین سازوکار بازار، توزیع را نیز کنترل وقیمت مناسب‌تری ارائه می کند. وی با بیان این‌که اقتصاد کشور دچار «جام نقدینگی» است، تصریح کرد: سرمایه‌ی فراوان و بدون انگیزه‌ای که در دست مردم است، تنها میزان اندکی از آن با دارایی‌های مالی قابل جایگزین است؛ اما اگر قسمت عمده‌ی آن به بخش تولید اقتصاد وارد نشود، همواره هر میزان طلا و ارز وارد بازار شود مردم آن را جذب می‌کنند و طرح‌هایی نظیر بورس ارز و یا ارائه‌ی ارز از بانک‌ها گرچه می‌تواند هدایت توزیع ارز را به دست عاملان آن کنترل، شفاف و کارآمد کند؛ ولی نمی‌تواند در مقابل حجم بالای نقدینگی سیال در جامعه ایستادگی کند.
