کاهش8درصدی سرمایهگذاریخارجیدرجهان
مجموع سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) در سال2014 در جهان با کاهش هشت درصدی حدود 1.26هزارمیلیارد دلار برآورد شده است. شکنندگی اقتصاد جهانی، سیاستهای نامعلوم و خطرات ژئوپلیتیکی ازجمله دلایل این کاهش عنوان شده است.
به گزارش وبسایت کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، چین برای نخستینبار از سال2003 تاکنون با جذب 128میلیارد دلار سرمایهگذاری مستقیم خارجی از امریکا سبقت گرفته است. گفته شده، کاهش سرمایهگذاریهای بزرگ در ایالات متحده باعث پایین آمدن سطح سرمایهگذاری مستقیم در جهان بوده است. برهمین اساس، امریکا با 86میلیارد دلار پس از چین و هنگکنگ (با افزایشی 46درصدی) با 111میلیارد دلار در رده سوم جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در جهان در سال2014 قرار گرفته است. در سال2014، چین با افزایش سه درصدی بیشترین جذب سرمایه خارجی را داشته است. نخستینهای دنیا در جذب سرمایه سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشورهای توسعهیافته تا 14درصد کاهش یافته است. میزان سرمایهگذاری خارجی در این کشورها حدود 511میلیارد دلار امریکا برآورد شده است. به گفته کارشناسان، روند سرمایهگذاری خارجی در کشورهای توسعهیافته نیز تا حد زیادی تحت تاثیر کاهش سرمایهگذاری در امریکا در سال2014 قرار گرفته است. بنا بر این گزارش، در سال گذشته میلادی سرمایهگذاری مستقیم خارجی در امریکا 63درصد کاهش داشته است. یکی از علل عمده کاهش جذب سرمایه در امریکا در سال2014 این است که شریک بودن سهام شرکت با سرمایهگذاری مشترک ازسوی شرکت مخابراتی «وریزون» امریکا و گروه «وودافون» بریتانیا توسط این دو شرکت است. این عملکرد باعث کاهش 130میلیارد دلاری سرمایه خارجی در امریکا شده است. جمس جانگ، یکی از مسوولان کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل اعلام کرد: مبلغ سرمایه خارجی جلب شده امریکا در سال2015 احتمالا افزایش پیدا میکند، اما چین در این زمینه از نیروی بالقوه بیشتری برخوردار است. اروپا و روسیه جذب سرمایه در اتحادیه اروپا در سال2014 به رقم 267میلیارد دلار رسیده که نسبت به سال2013 افزایشی 13درصدی داشته است. گرچه این افزایش 13درصدی، تنها یکسوم میزانی است که اتحادیه اروپا در سال2007میلادی (سال اوج جلب سرمایه) توانسته بود، جلب کند. در میان کشورهای اروپایی، انگلیس، سوئد، پرتغال بیشترین جذب سرمایه را داشتهاند. این درحالی است که این کشورها در سال2013 در رده کشورهایی بودند که کمترین میزان سرمایه خارجی را جذب کرده بودند. جریان سرمایه در اقتصادهای درحال گذار در سال2014، با کاهش تقریبا 50درصدی به 45میلیارد دلار رسیده است. بنا بر این گزارش، جذب سرمایه خارجی در روسیه با کاهش 70درصدی در سال2014، به 19میلیارد دلار میرسد. گفته میشود که بیشتر شرکتهای نفت و گاز کشورهای توسعهیافته که در روسیه مشغول به کار بودند در سال2014 بهدلیل تحریمها و کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، فعالیت خود را متوقف کردند. مناقشههای منطقهیی، تحریمهای روسیه و چشمانداز رشد منفی که سرمایهگذاران خارجی را از سرمایهگذاری در این منطقه منصرف کرده، از دلایل این شرایط اعلام شده است. در این گزارش آمده، روند جذب سرمایه در جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی ازجمله قزاقستان و آذربایجان صعودی بوده است. آسیا و خاورمیانه بنا به گزارش کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، کشورهای درحال توسعه در سطح جهانی مشاهده کردند که سرمایهگذاریهای خارجی در این کشورها با افزایشی تقریبا چهار درصدی نسبت به 2013میلادی، به رقم 700میلیارد دلار رسید. در این گزارش آمده است، در سطح منطقهیی اگرچه رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه آسیایی کند شده است اما جذب سرمایه در این کشورها با افزایشی تقریبا 15درصدی به 492میلیارد دلار رسیده است. جذب سرمایه در ژاپن بهعنوان یکی از کشورهای توسعهیافته جهان همچنان مثبت ارزیابی شده است. گفته شده جذب سرمایه خارجی در این کشور در سال2014میلادی، 10میلیارد دلار امریکا بوده است. بنا بر این گزارش، در نواحی شرق آسیا، جنوبشرق و جنوب آسیا و کشورهایی چون اندونزی، تایلند، سنگاپور و میانمار جذب سرمایه خارجی در سال2014 سرعت گرفته است. درحالی که کشورهای غرب آسیا شاهد کاهش چهار درصدی روند سرمایهگذاری خارجی بودهاند. بنا بر این گزارش، کشورهای غرب آسیا در سال2014 نیز برای ششمین سال متوالی، روندی نزولی درجذب سرمایه خارجی داشته و سرمایهگذاری خارجی در این منطقه 44میلیارد دلار بوده است. شرایط امنیتی نهتنها باعث کاهش و حتی توقف سرمایهگذاری خارجی در کشورهایی چون سوریه، عراق و یمن شده بلکه کاهش سرمایهگذاری در کشورهای همسایه و منطقه را نیز بهدنبال داشته است. در این گزارش آمده است، سرمایهگذاری خارجی در کشورهای نفتخیز شورای همکاری خلیجفارس نیز کند بوده است. بهطور کلی از زمان آغاز بحران اقتصادی جهانی در سال2008 و بیثباتیهای سیاسی پس از آن، کشورهای این منطقه شاهد سقوط نسبی سرمایهگذاریهای خصوصی و افزایش چشمگیر سرمایهگذاریهای عمومی بودهاند. سرمایهگذاری خارجی در ترکیه نیز در سال2014 کاهش یافته و به 12میلیارد و200میلیون دلار رسیده است. گفته شده که بخش عظیمی از این کاهش سرمایهگذاری در بخش مالی بود. درحالی که بخش املاک در این کشور همچنان جذب سرمایه داشته است. آفریقا و امریکای لاتین در آفریقا اما جذب سرمایه در سال2014 تفاوت چندانی با سال گذشته نداشته و با کاهش تقریبا سه درصدی حدود 55میلیارد دلار تخمین زده شده است. در منطقه امریکای لاتین اما جذب سرمایه خارجی روندی نزولی داشته و با کاهش 19درصدی به 153میلیارد دلار رسیده است.