آخرین وضعیت بدهی و سپرده‌های بانک‌ها

برای ایجاد تعادل نسبی در بازار پول و بانکداری کشور لازم است که سیاست انضباط مالی همچنان در دستور کار دولت و سیستم بانکی باشد. آمار آذر93 نشان می‌دهد که بدهی دولت به بانک‌ها، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی، وام و سپرده‌های دولتی و سپرده‌های مدت‌دار در آذر93 نسبت به آذر92 از رشد بالای 30 درصدی برخوردار بوده است. براساس اعلام بانک مرکزی از شاخص‌های پولی و بانکی در آذر93، بدهی دولت به بانک‌ها با رقم 93هزار میلیارد تومان نسبت به آذر92 با رشد 36درصدی همراه بوده و با بیش از 25هزار میلیارد تومان افزایش مواجه شده است. بدهی بخش دولتی شامل بدهی دولت و شرکت‌های دولتی در مجموع رشد 34درصدی داشته و بالغ بر 96هزار میلیارد تومان است که حدود 2801میلیارد تومان آن مربوط به بدهی شرکت‌های دولتی است. بدهی شرکت‌های دولتی در آذر 93 تنها شاخص با رشد منفی است و نشان می‌دهد که نسبت به آذر92 با رشد 9-درصدی از 3097 در آذر 92 به 2801میلیارد تومان در آذر93 رسیده و حدود 296میلیارد تومان کاهش داشته است. همچنین بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نیز در آذر93 به رقم 77هزار میلیارد تومان بالغ شده که نسبت به آذر92 با 36درصد رشد و 21هزار میلیارد تومان افزایش همراه بوده است. ازسوی دیگر وام‌ها و سپرده‌های دولتی نزد بانک‌های کشور نیز با 39درصد رشد نسبت به آذر92 به رقمی بیش از 37 هزار میلیارد تومان درآذرماه 93 رسیده است. سپرده‌های مدت‌دار بانکی نیز تحت‌تاثیر افزایش نرخ سود بانکی، رشد بانکداری الکترونیک و تشویق دولت و سیستم بانکی به افزایش سپرده‌گذاری همراه با سود و بلندمدت، کاهش سفته‌بازی در بازار سکه و طلا و ارز و مسکن و خودرو و... با افزایش قابل‌توجهی مواجه شده و از رقم 401هزار میلیارد تومان در آذر92 با 30درصد رشد به 522هزار میلیارد تومان در آذر 93 رسیده است. این رشد 30درصدی نشانه خوبی از عملکرد سیستم بانکی و دولت در ایجاد انضباط مالی و هدایت نقدینگی سرگردان به سمت بانک‌ها ارزیابی می‌شود. همچنین متاثر از سیاست‌های پولی و بانکی یک سال اخیر، سپرده‌های بخش غیردولتی نیز از رقم 523هزار میلیارد تومان در آذر92 با 25درصد رشد به 654هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده است که بخش عمده این رشد متعلق به رشد 30درصدی سپرده‌های مدت‌دار یا شبه‌پول است. ازسوی دیگر، سپرده‌های قرض‌الحسنه نیز با رشد 11درصدی مواجه شده و به رقم 33هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده و افزایش محدود 3هزار میلیارد تومانی داشته که البته نسبت به سال‌های قبل رقم قابل‌توجه و مثبتی ارزیابی می‌شود. همچنین رقم اسکناس یا پول در گردش و در دست بانک‌ها نیز به رقم 8684میلیارد تومان رسیده که نسبت به آذر سال قبل از رشد 14درصدی برخوردار است. بدهی بخش غیردولتی به بانک‌ها نیز با رشد 18درصدی مواجه بوده که کمتر از رشد 25درصدی سپرده‌های غیردولتی در بانک‌هاست و این موضوع نشان‌دهنده انضباط مالی و تلاش برای جذب نقدینگی سرگردان توسط بانک‌هاست. بدهی بخش غیردولتی از رقم 474هزار میلیارد تومان در آذر92 به 560هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده که نشان‌دهنده افزایش 86هزار میلیارد تومانی در یک سال اخیر است و نشان‌دهنده این واقعیت است که وام‌های بانک‌ها به بخش خصوصی افزایش قابل‌توجهی داشته و به‌معنای آن است که سیاست اعتباری بانک‌ها انقباضی نبوده بلکه بر مبنای انضباط مالی بوده است. رقم 560هزار میلیارد تومانی بدهی بخش غیردولتی نسبت به رقم 654هزار میلیارد تومانی سپرده‌های بخش غیردولتی به میزان 94هزار میلیارد تومان کمتر است و سپرده‌ها 20درصد بالاتر از بدهی‌های بخش غیردولتی قرار دارد و نشان‌دهنده آن است که بانک‌ها در پرداخت وام‌ها به سیاست ضدتورمی و انضباط مالی توجه ویژه داشته‌اند. سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی نیز به رقم 74هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده که نسبت به آذر92 معادل 27درصد رشد داشته و معادل 16هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. همچنین دارایی‌های خارجی بانک‌ها که موجودی ارز و پول‌های خارجی در بانک‌هاست به رقم 215هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به یک سال قبل از آن 19درصد رشد کرده و از 181هزار میلیارد تومان در آذر92 به 215هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده و معادل 34هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. ازسوی دیگر، وام‌ها و سپرده‌های ارزی بانک‌ها نیز از رقم 149هزار میلیارد تومان در آذر92 به 174هزار میلیارد تومان در آذر93 رسیده و 16درصد رشد کرده است.