چالش تأمین ارز در بخش کشاورزی جدی است/ از سردرگمی تولیدکنندگان تا وعده بیعمل مسئولان!
تأمین ارز واردات نهادههای تولید بخش کشاورزی همواره از چالشهای این بخش بوده، اما این چالش در ماههای اخیر جدیتر از همیشه شده است، به نحوی که روزی نیست که نامهای از یک اتحادیه یا تشکل بخش کشاورزی خطاب به مسئولان مبنی بر درخواست برای تأمین ارز و هشدار درباره نتایج منفی تأخیر تأمین آن رد و بدل نشود. چالشی که نتایج منفی آن را از هم اکنون نیز بر تولید بخش کشاورزی میتوان دید.
اقتصاد آنلاین – سپیده قاسمی، تأمین بخش مهمی از نهادهای تولید بخش کشاورزی کشور از طریق واردات به شکل مواد اولیه یا محصول نهایی واقعیتی انکار ناپذیر است. واردات این نهادهها نیازمند تأمین ارز است که پس از اصلاح نظام یارانهای دولت سیزدهم نرخ آن از ۴ هزار و ۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافته است.
تامین ارز نهاده های دامی متوقف شده است
طبق آمار در میان تمام نهادههای تولید بخش کشاورزی، نهادههای خوراک دام بیشترین ارز واردات را به خود اختصاص میدهد. نهادههای دامی همواره در لیست واردات کالاهای اساسی در رتبه های نخست قرار گرفتهاند.
به گفته کارشناسان، تنها در بخش طیور کشور حدود ۸۰ درصد نهادههای خوراک دام وارداتی است و نیازمند تأمین ارز؛ به عبارت دیگر، اختلال در تأمین ارز نهادههای خوراک دام میتواند تولید طیور را فلج کند. فلج شدن تولید مرغ در کشور با توجه به افزایش سهم آن در سبد پروتیئنی مردم در پی گرانی بیسابقه گوشت قرمز، نتایج منفی غیر قابل تصوری دارد.
اما، بر اساس نامه اخیر اتحادیه واردکنندگان نهادههای دام و طیور ایران به رئیس کل بانک مرکزی، در حال حاضر علاوه بر توقف حدود ۲۵ فروند کشتی کالاهای اساسی متعلق به بخش خصوصی در انتظار تخصیص ارز (حدود ۶۰۰ میلیون یورو)، بیش از ۱. ۵ میلیارد دلار نهادههای دامی که در گمرکات کشور کوتاژ شده و بیش از دو ماه است که منتظر تخصیص ارز نیمایی است. در بخشی از این نامه آمده است، با توجه به تأکیدات مکرر بر وجود گشایشهای ارزی، مزید امتنان خواهد بود حداقل نسبت به تخصیص و تأمین فوری مطالبات ارزی تأمینکنندگان کالاهای اساسی بخش خصوصی اقدام عاجل مبذول فرمایید.
زنگ خطر تأمین سم و کود به صدا درآمد
علاوه بر تأمینکنندگان نهادههای خوراک دام، مدت هاست تأمینکنندگان سم، کود و بذر نیز نسبت به تأمین ارز مورد نیاز واردات مواد اولیه تولید این نهادههای بخش کشاورزی هشدار میدهند.
ماه گذشته مهدی حسینی یزدی، رئیس انجمن واردکنندگان کود و سم ایران به اقتصاد آنلاین از تأخیر در تأمین ارز مورد نیاز واردات کود، آفت کش و بذر خبر داد و گفت: در صورت تعلل در تأمین ارز مورد نیاز واردات، تا ۲ ماه دیگر با ۵۰ درصد کاهش عرضه این نهادهها مواجه خواهیم شد که تهدید جدی برای تولید در بخش کشاورزی است. وی عنوان کرد؛ برای کاهش تهدید تأخیر در تأمین ارز مورد نیاز واردات نهادهها بر تولید بخش کشاورزی، تا پایان سال جاری باید حداقل ۱۰۰ میلیون یورو ارز نیمایی برای واردات این سه نهاده تأمین شود.
چند روز پس از آن نمایندگان انجمن واردکنندگان کود و سم ایران در حاشیه نشست خبری شاهپور علایی مقدم، معاون برنامهریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی، در حضور خبرنگاران ضمن اعتراض به وضعیت تأمین ارز واردات سه نهاده کود، آفت کش و بذر، خواستار رفع این مشکل شدند. علایی مقدم در پاسخ به این اعتراض وعده رفع مشکل تا دو روز آینده را داد که طبق گفته رئیس انجمن واردکنندگان کود و سم ایران، این وعده تا این لحظه محقق نشده است.
به تازگی حسینی یزدی با تاکید بر اینکه مسئولان به وعده تامین ارز عمل نکرده اند هشدار داده است؛ هم اکنون شرایط در واردات سم و کود کشاورزی بحرانی شده و اگر ارز نیمایی تخصیص داده نشود تولید محصولات کشاورزی با چالش جدی مواجه میشود.
چالش جدی بازار روغن نباتی با تأخیر در واردات
انجمن صنایع روغن نباتی آخرین تشکلی است که نسبت به تاخیر تامین ارز واردات نهاده ها انتقاد کرده و درباره نتایج منفی آن بر بازار روغن هشدار داده است.
این انجمن روز گذشته اعلام کرد؛ روند نامطلوب تخصیص ارز برای واردات روغن خام طی دو ماه اخیر باعث شده تا ۱۵۰ هزار تن روغن خام در بنادر کشور رسوب کند.
ساعتی پس از این اعلام، سخنگوی بانک مرکزی گفت: تأمین ارز کالاهای اساسی در حال انجام است، از روز شنبه ۲۹ بهمن ماه تأمین ارز ۱۵۰ هزار تن روغن خام از سوی بانک مرکزی با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی انجام شد.
اما، امروز یک منبع آگاه به اقتصاد آنلاین گفت: تأمین ارز برای واردات روغن خام از سوی بانک مرکزی انجام نشده است و همچنان این چالش برای تولید روغن وجود دارد.
به گفته این منبع آگاه؛ انجمن صنایع روغن نباتی در حال آماده سازی پاسخ به ادعای سخنگوی بانک مرکزی است.
بر اساس این گزارش، تاخیر در تامین ارز مورد نیاز واردات نهاده های تولید در بخش کشاورزی هم اکنون نیز اثر خود را گذاشته است و خبرهایی از کمبود، کاهش عرضه و افزایش قیمت نهاده های تولید زیر بخش های کشاورزی و دامی به گوش می رسد. به باور کارشناسان، نتیجه تاخیر در تامین ارز مورد نیاز واردات نهاده های تولید بخش کشاورزی، افزایش قیمت تمام شده تولید و تضعیف امنیت غذایی کشور است.