چرا شب یلدا فال حافظ می گیریم؟ / اصول گرفتن فال از دیوان حافظ
شب یلدا یا شب چله آخرین شب ماه پاییز است. در این روز سنتهای جالب و کهن که از سالیان دور به جا مانده اجرا میشود. از خوردن انواع غذای مخصوص شب یلدا تا شیرینی و دسر یلدایی و شب چره. اما یکی از سرگرمیهای جالب شب یلدا سنت گرفتن فال با دیوان حافظ است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، شاهنامه خوانی و فال حافظ در شب های یلدا یکی دیگر از سرگرمی های ایرانیان می باشد و از دیرباز مرسوم بوده است چنانچه برای تفآل زدن به حافظ مخاطب مورد نظر نیت می کند و بزرگ مجلس که قرار است قال بگیرد از او می خواهد این جمله را با خود تکرار کند:ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی…
مردم ایران بر این باور هستند که دیوان حافظ به دلیل اینکه این شاعر حافظ کل قرآن است بر گرفته از اسرار الهی است و میتواند از آینده آنها خبر دهد.حافظ به عنوان یک واسطه در این شب مقدس نزد پروردگار آنها را شفاعت کند تا به آرزوها و خواستههای خود برسند.
محمدعلی اسلامی نُدوشن پرسش «چرا مردم فال حافظ میگیرند؟» را مهمترین سوالی میداند که بشود درباره حافظ مطرح کرد و اظهار میکند: همه خصوصیات دیگر این مرد بر گِرد این مسئله الان گره خورده است؛ برای اینکه یک وجه استثنایی است در مورد حافظ که تنها کتابی است که در زبان فارسی ازش فال گرفته میشود. ما نمیدانیم از کی شروع شده است ولی لااقل در تمام دورانی که چاپ جریان داشته و کتابها به صورت متعدد در دست مردم بوده، از آن زمان تا امروز از حافظ فال میگیرند. این نه تنها در زبان فارسی بلکه گمان میکنم تا آنجا که من بدانم در هیچ زبانی، کتابی نیست که بشود از آن فال گرفت یعنی مردم یک همچون ماموریتی را به آن کتاب واگذار کرده باشند.
اولین فال دقیقاً ساعاتی پس از مرگ حافظ گرفته شد ادوارد براون در جلد سوم تاریخ ادبیات ایران اشاره کرده است؛ پس از فوت حافظ، عدهای که کلام او را قلب کرده بودند او را تکفیر و از دفن او در گورستان مصلی جلوگیری کردند. برای حل مشکل تصمیم گرفتند با تفأل از کلام خود حافظ راهنمایی بگیرند و پس از آنکه کلیه غزلهای حافظ را نوشته و در سبدی ریختند، کودکی تفألی میزند و غزل شماره ۸۲ میآید که به طرز عجیب و باور نکردنی پاسخ جماعت ریاکار را میدهد و گفته اند که از آن روز به حافظ لقب لسان الغیب داده اند.غزل شگفت انگیز چنین است:
کنون که می دمد از بوستان نسیم بهشت
من و شراب فرح بخش و یار حورسرشت
مکن به نامه سیاهی ملامت من مست
که آگه است که تقدیر بر سرش چه نوشت
قدم دریغ مدار از جنازه حافظ
که گرچه غرق گناهست می رود به بهشت
همچنین شاهنامه خوانی جزء جدایی ناپذیرترین برنامه های شب یلدا می باشد که از دیرباز رایج می بوده است شاهنامه ها اگر با شیوه نقالی خوانده شود جذابیتش صد چندان می شود . شانس بزرگی هست که در خانواده تان چنین شخصی را داشته باشید.
چگونه فال حافظ بگیریم؟
نیت و حاجت خود را در دل بیان کنید؛ نیت کردن مهم ترین بخش فال حافظ است بنابراین دقت کنید نیت شما بدون ابهام باشد و البته چیزهای بدیهی را نیت نکنید.
پس از نیت معمولا جمله زیر را می گویند:
ای حافظ شیرازی تو محرم هر رازی؛ تو را به خدا و به شاخ نبات ات قسم می دهم که هر چه صلاح و مصلحت می بینی برایم آشکار و آرزوی مرا بر آورده سازی.
چگونگی باز کردن کتاب حافظ
پس از نیت کردن و قسم دادن حافظ، فال گیرنده چشمان خود را می بندد و کتاب را با دست چپ گرفته و با انگشتان دست راست صفحه ای را تصادفی باز می کند.
و سپس دیوان را باز کرده و غزل بالای سمت راست را خوانده چراکه جواب تفآل می باشد اگر با وسط غزل مواجه شدند فال باید از ابتدای غزل یعنی صفحه پشت خوانده شود.پس از اینکه غزل خوانده شد آن را تفسیر می کنند .چنانچه فال با محتوای مثبت از آب در آمد یعنی فال خوب است اما اگر منفی بود یعنی بد است البته نا گفته نماند تمامی غزلیات حافظ محتوایی روحیه بخش و عاشقانه دارند.