با یک عده بروکرات اسراف کار طرف هستیم/نقش دولت ها در صرفه جویی گاز جدی تر از مردم است

شمس اردکانی گفت: معادلات غلط است و تصمیمات اقتصادی نیستند و در این میان اسراف میشود. ما یک عده بروکرات اسراف کار داریم که خودشان صلاحیت علمی و فنی لازم برای شغلی که گرفتهاند را ندارند و به سادگی در حال ضایع کردن اموال ملی و اموال نسل آینده هستند.
اقتصادآنلاین-نوا ذاکری؛ وزیر نفت امروز، بیستوششم مهرماه، در صحن علنی مجلس به مصرف 600 تا 700میلیون متر مکعب گاز در فصل سرد اشاره کرد و گفت: این میزان مصرف، چهار برابر فصول گرم سال است.
جواد اوجی همچنین در اشاره به مصرف گاز در نیروگاهها گفت: سهم سبد گاز در نیروگاهها کشور بیش از ۸۳ درصد است و سوخت مورد نیاز این نیروگاهها از گاز تامین میشود در صورتی که در جهان سوخت مورد نظر نیاز و گاز طبیعی که در نیروگاه استفاده میشود حدود ۲۳ درصد است ولی در کشور ما تأمین سوخت نیروگاهها بیش از ۸۳ درصد است.
او رشد مصرف گاز در بخش خانگی را سالانه 6درصد و بخش نیروگاهی را سالانه 4درصد خواند که این رقم دو برابر مصرف جهانی است.
بحث ناترازی گاز همچنان پابرجاست
با توجه به سخنان اوجی، امسال نیز در فصل زمستان، رشد مصرف گاز را در بخشهای مختلف شاهد خواهیم بود و همانطور که خود اشاره کرده با توجه به عرضه و تولید گاز در بخش مصارف در سه ماه فصل سرد سال، چیزی نزدیک به 200میلیون متر مکعب ناترازی گاز خواهیم داشت.
با نزدیک شدن به فصول سرد سال همواره از صرفهجویی در مصرف گاز صحبت میشود و مسئولین به میدان آمده و مردم را مقصر اصلی ناترازی گاز در فصول سرد میخوانند، این در حالی است که باتوجه به زیرساختهای ضعیف و بعضاً ناقص، نمیتوان همهی تقصیر را به گردن مردم انداخت و بیراه نیست اگر بگوییم که مسئولین با این سخنان، تلاش میکنند تا بار مسئولیت را از شانهی خود برداشته و آن را به مردم محول کنند.
یکی از نکاتی که اوجی در سخنان خود به آن اشاره کرد، بحث مصرف نیروگاهی بود که چند برابر مصرف جهانی است؛ این نکتهی حائز اهمیتی است که نشان میدهد حتی با صرفهجویی در مصرف گاز خانگی هم، با حجم فراوان مصرف گاز در نیروگاهها، ناترازی گاز به قوت خود باقی خواهد ماند.
ناترازی گاز، از تصمیمات غلط دولتی ناشی میشود
علی شمس اردکانی، کارشناس انرژی، در گفتگو با اقتصادآنلاین در خصوص مصرف نیروگاهی بیان کرد: بهرهوری انرژی اغلب توربینها و دیگهای بخار، زیر 30 درصد است در صورتی که متوسط دنیا بالای چهل درصد است و توربینهای جدید به چهل درصد هم میرسد.
او با اشاره به گازسوزی در سطوح بالا گفت: ما روزانه چهلو چهار میلیون متر مکعب گاز طبیعی را فلر میکنیم که این اتفاق در اثر تصمیمات بروکراتیک و عدم توجه به منافع ملی اتفاق میافتد.
این کارشناس انرژی معتقد است ما در مصارف بزرگ هم ارزش واقعی گاز را نمیشناسیم.
اردکانی با طرح یک مثال از ندانستن ارزش واقعی گاز در ایران سخن گفت و در این خصوص بیان کرد: ما برای خلق یک دلار ارزش افزوده در بخش انرژی، بیش از دو برابر متوسط دنیا مصرف می کنیم؛ به عنوان مثال اگر در دنیا با یک متر مکعب گاز به طور متوسط، چهار کیلو وات ساعت برق تولید میشود ما با همین مقدار زیر سه و نزدیک دو کیلو وات برق تولید میکنیم.
این اقتصاددان مشکل اصلی ناترازی گاز در ایران را تصمیمات غلطی دولت دانست و دراین باره گفت: تصمیمات غلط گرفته میشود و بعد تقصیر عواقب آن را به گردن مردم میاندازند. البته مردم هم متوجه نیستند که قیمت گاز در کشور پاکستان دوبرابر ایران است در صورتی که درآمد سرانهی آن کشور نصف ایران است یا اینکه قیمت گاز در ترکیه پنج برابر ایران است.
بروکراتهای ما صلاحیت علمی لازم را ندارند
اردکانی اضافه کرد: معادلات غلط است و تصمیمات اقتصادی نیستند و در این میان اسراف میشود و اسراف هم البته که حرام است و گفته میشود اسراف کار در مال خودش هم نیازمند قیم است. ما یک عده بروکرات اسراف کار داریم که خودشان صلاحیت علمی و فنی لازم برای شغلی که گرفتهاند را ندارند و به سادگی در حال ضایع کردن اموال ملی و اموال نسل آینده هستند.
او با اشاره به کمبود گاز در سطح جهان گفت: در حال حاضر جهان از کمبود گاز رنج میبرد اما ما روزانه چهلوچهار میلیون متر مکعب در نیروگاهها و پالایشگاهها، با بهرهوری پایین، گازسوزی داریم.
این اقتصاددان تحریمها را در این مورد بیتأثیر دانست و بیان کرد: ما در این مورد خودکفا هستیم و بحث تحریمها در ناترازی گاز مطرح نیست؛ مشکل از رفتار ماست چرا که نتوانستیم برای ذخایر خود سرمایهگذار خارجی جذب کنیم که اگر این سرمایه جذب میشد تکنولوژیهای جدید نیز به دست میآمد اما به دست آوردن تکنولوژی نوین، گاو نر میخواهد و مرد کهن.
اردکانی در پایان سخنان خود گفت: جذب سرمایه و تکنولوژی خارجی، دانش و آموزش نیاز دارد؛ کارهای علمی به علم است نه به سخنرانی.
با حجم بالای مصرف گاز، در آینده دچار مشکل میشویم
به گفتهی جواد اوجی روند شدت مصرف انرژی کشور بیشتر از میانگین شدت مصرف انرژی در سطح جهانی است که این روند نیز با رشد اقتصادی همخوانی ندارد.
با توجه به اینکه ایران، دارای بزرگترین ذخایر گازی است، چرا هرسال و در آغاز فصل سرد، با ناترازی گاز مواجه هستیم؟
در برحههای زمانی مختلف به خصوص در دولتهای نهم و دهم، سرمایههای فراوانی که میتوانستیم برای توسعهی زیرساختها هزینه کنیم را عملا بر باد دادیم و پس از آن هم شاهد تلاش چندانی از سوی دولتهای مختلف برای این مهم نبودیم.
با توجه به مصرف بیش از حد گاز در سطوح مختلف، در آیندهای نزدیک دچار مشکل خواهیم شد اما این مشکل، علیرغم آنکه مسئولین تلاش میکنند آن را ناشی از مصارف خانگی نشان دهند نیست و دلایل متعددی را شامل میشود که شمس اردکانی به بخشی از آنها در سخنان خود اشاره کرد. البته که نقش مردم و مصرف بیرویهی گاز خانگی را نباید نادیده گرفت اما تأکید مسئولین روی این موضوع، به نوعی شانه خالی کردن از مسئولیت است.
روند صرفهجویی در مصرف گاز نیازمند اصلاحاتی است که عزم جدی دولت را از صدر تا ذیل طلب میکند و زمانی که مردم شاهد تلاش آنها برای تأمین زیرساختها و سرمایهگذاری درخصوص صرفهجویی این ذخایر باشند، در مصارف خانگی نیز تلاش خواهند کرد نهایت صرفهجویی را به عمل آورند.