دلیل قطعیهای مکرر اینترنت در کشور چیست؟

تنها در 10 روزی که از مرداد ماه می گذرد، دو بار اینترنت ثابت و سیار کشور قطع شده است. ماه پیش نیز شاهد اختلال گسترده در اینترنت بودیم. به رغم اعلام علت قطعی اینترنت از سوی مسئولان و عذرخواهی آنها، بازار گمانهزنی درباره دلایل قطعیهای اینترنت در بین کاربران داغ است. در میان گمانهزنی کاربران برای قطعی مکرر اینترنت می توان به اجرای چراغ خاموش طرح صیانت، کوچ از اینترنت جهانی به ملی و حمله هکری با شدت گرفتن جنگ سایبری اشاره کرد.
اقتصاد آنلاین - سپیده قاسمی، ظهر روز گذشته قطعی اینترنت ثابت و سیار به طور گسترده در تهران و برخی از مناطق کشور اتفاق افتاد. طبق گزارش نتبلاکس(نهاد ناظر بر وضعیت اینترنت جهانی) حدود 21 درصد از اینترنت کشور روز گذشته قطع شد و اختلال در اینترنت همچنان در برخی از مناطق کشور ادامه دارد.
امروز صبح سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ضمن عذرخواهی از مشترکین بابت مشکلات پیش آمده اعلام کرد: اقدامات ضروری جهت آسیبشناسی موضوع و اعمال مقررات مربوطه را در دستور کار قرار داده است. این سازمان دلیل قطعی اینترنت را آتش سوزی در یکی از حوضچههای فیبرنوری مخابرات استان تهران در اثر اتصال کابلهای برق عبوری از کنار این حوضچه عنوان کرد که موجب شد ارتباطات بخش ثابت شرکت مخابرات ایران در برخی از نقاط کشور و همچنین ارتباطات شرکت ایرانسل در بخشهایی از استان تهران دچار اختلال شود. در اطلاعیه این سازمان آمده است، جهت کاهش آثار اختلال در ارتباطات، تا حد امکان مسیرهای ارتباطی جایگزین برقرار شده است و تا بامداد فردا و با تعویض تمامی کابلهای آسیب دیده به تدریج مابقی این اختلالات برطرف خواهد شد.
البته اشاره سازمان تنظیم مقررات به ایرانسل در قطعی اینترنت اخیر در حالی است که کاربران اپراتور بزرگ دیگر کشور، همراه اول نیز گزارشهای مشابهای را درباره اختلال اینترنت مخابره کردهاند.
دوبار قطعی اینترنت در کمتر از 10 روز
در 10 روز گذشته و از ابتدا مرداد ماه این بار دومی است که اینترنت ثابت و سیار کشور با اختلال مواجه میشود. در سوم مرداد ماه نیز اینترنت ثابت کشور به طور کامل قطع شد و کاربران ایرانی فقط میتوانستند به سایتهایی دسترسی داشته باشند که در داخل کشور میزبانی میشوند. همچنین اختلال شدید در ارتباطهای VPN حتی برای اتصالهای داخلی نیز وجود داشت. شرکت مخابرات ایران در توضیح این اختلال اعلام کرد؛ مسئله مربوط به این شرکت نیست و بنا به توضیح وزارت ارتباطات نوسانات برق در مرکز LCT یا مرکز ارتباطات زیرساخت رخ داده است.
اما، شرکت توزیع برق ادعای وزارت ارتباطات درباره نوسانات برقی در این مرکز را رد کرد و آن را نادرست خواند. برخی اپراتورهای تلفن همراه نیز در توضیح اختلالات اینترنت و موبایل اعلام کردند که؛ دلیل آن فرسودگی خطوط و تجهیزات زیرساختی ارتباطی است.
قطعی اینترنت در ماه گذشته
در یازدهم تیر ماه نیز قطعی اینترنت در مناطق زیادی از کشور اتفاق افتاد. مهدی سالم، سخنگوی وزارت ارتباطات در این ارتباط در توییتر نوشت: به درخواست وزارت علوم و تایید مراجع ذیربط طی پنجشنبه و جمعه در حوزههای برگزاری آزمون کنکور دسترسی به اینترنت محدود خواهد بود. از هموطنان عزیز ساکن این محدودهها بابت این اختلال پوزش میخواهیم. همچنین همراه اول در اطلاعیهای اعلام کرد؛ به درخواست سازمان سنجش در روزهای برگزاری آزمون سراسری اینترنت اپراتورهای تلفن همراه تا ساعت ۱۲:۳۰ در مناطقی که حوزههای امتحانی در آن قرار دارد، قطع است.
قطعی اینترنت به بهانه جلوگیری از تقلب در کنکور به شدت مورد انتقاد کاربران قرار گرفت و آن را غیرقابل قبول و تضییع حق شهروندی دانستند.
گمانی زنیها درباره دلایل قطعی اینترنت
قطع زنجیروار اینترنت بازار گمانی زنیهای برای دلایل قطع اینترنت را در بین کاربران به راه انداخته است. برخی قطع اینترنت را بخشی از اجرای چراغ خاموش طرح صیانت می دانند و برخی دیگر محدودسازی اینتنرت را مانوری برای کوچ از اینترنت جهانی به اینترنت ملی عنوان میکنند.
در این میان تعدادی نیز با اشاره به سوابق حملات سایبری به کشور، این قطعیهای مکرر را مربوط جنگ سایبری بین کشورها عنوان میکنند.
دلایل مسئولان قابل قبول نیست
به گفته کارشناسان؛ حتی اگر دلایل قطعی مکرر اینترنت همانهایی باشد که مسئولان عنوان می کنند، نه قطع اینترنت عمدی به بهانه کنکور قابل قبول است و نه به دلیل فرسودگی تجهیزات وغفلت در نوسازی آنها، چرا که در هر بار قطعی اینترنت خسارات اقتصادی و اجتماعی آن بسیار زیاد بوده و گاها قابل جبران نیست.
مهدی غیبی، کارشناس فناوری اطلاعات، در گفت و گو با اقتصاد آنلاین در این ارتباط گفت: فارغ از سوی گیریهای سیاسی و اینکه دولت و سرویسهای که میدهد را زیر سوال ببریم، این روزها نیاز مبرم به نوسازی تجهیز و ایجاد زیر ساخت با ظرفیت بالا در حوزه اینترنت، به شدت احساس میشود.
وی با تاکید بر اینکه واقعیت این است زیر ساختهای این حوزه فرسوده شدهاند و نیاز به نوسازی، ارتقاء و تحول دارند، ادامه داد: حجم مصرف اینترنت در کشور به دلایل مختلف افزایش یافته اما، همراه آن زیر ساختها رشد نکردهاند.
غیبی تصریح کرد: همچنین پیشبینی برای جایگزین و شبکههای موازی که بتواند تا رفع مشکل شبکه اصلی سرویس اینترنت را پایدار نگه دارد، نشده است.
وی با اشاره به زیانهای ناشی از قطعیهای اینترنت، اظهار کرد: امروزه اینترنت با کسب و کارها و زندگی مردم عجین شده است و لایههای زیادی از جامعه از قطع اینترنت متضرر میشوند که، از آن میتوان به عنوان هزینههای پنهان قطعی اینترنت یاد کرد.
غیبی افزود: همچنین زیان اعتباری برای دولت و وزارت ارتباطات از طریق مطالبات عمومی اتفاق میافتد که این نیز، نادیده گرفته شده است.
به گفته وی؛ مسئولان بر دولت الکترونیک تاکید دارند اما، برای چنین مشکلاتی پدافند غیرعامل یا پشتیبانی اضطراری در نظر نگرفتهاند.
غیبی معتقد است؛ حتی اگر بپذیریم حادثه کاملا محتمل است به ویژه زمانی که با ابزار الکترونیکی کار می شود اما، برای به حداقل رساندن خسارات پیشبینیهای میتوان داشت که از آن غفلت شده است.