زمستان فعلی در بازار رمزارزها بی سابقه است!
رمزارزها در سال جاری شاهد ریزش شدیدی بوده و از زمان اوج رشد خود در سال ۲۰۲۱، ۲ تریلیون دلار از ارزش خود را از دست داده اند. در حالی که شباهتهایی بین سقوط امروز و ریزش های گذشته وجود دارد، از آخرین بازار نزولی بزرگ کریپتو، موارد زیادی تغییر کرده است. بازار کریپتو به دلیل ظهور طرحهای وامدهی متمرکز و به اصطلاح «امور مالی غیرمتمرکز» از بدهی اشباع شده است. فروپاشی استیبل کوین UST و تاثیر ورشکستگی صندوق تامینی Three Arrows Capital، نشان داد که پروژهها و شرکتها در این چرخه تا چه حد به هم مرتبط بودند. دو کلمه ای که در حال حاضر روی زبان هر سرمایه گذار کریپتو وجود دارد، بدون شک «زمستان کریپتو» است.
اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ به گزارش سیانبیسی، در سال جاری، ارزهای دیجیتال افت قابل توجهی تجربه کرده و از زمان اوج خود در سال 2021، 2 تریلیون دلار از ارزش خود را از دست دادهاند. بیت کوین، بزرگترین ارز دیجیتال جهان، از بالاترین قیمت خود یعنی 69 هزار دلار، 70 درصد افت را تجربه کرده است.
این موضوع منجر به هشدار بسیاری از کارشناسان در مورد طولانی شدن بازار نزولی به نام "زمستان کریپتو" شد. چنین اتفاقی آخرین بار بین سال های 2017 و 2018 رخ داد.
اما چیزی در مورد سقوط اخیر وجود دارد که آن را از رکودهای قبلی در کریپتو متمایز می کند – آخرین چرخه با مجموعه ای از رویدادها مشخص شده است که به دلیل ماهیت به هم پیوسته و استراتژی های تجاری باعث سرایت در سراسر این صنعت شده است.
از 2018 تا 2022
در سال 2018، بیت کوین و سایر توکن ها پس از یک صعود شدید در سال 2017 به شدت سقوط کردند.
پس از آن، بازار به میزان قابل توجهی شاهد عرضه اولیه توکنهای مختلف بود و مردم سرمایه چشمگیری را به آنها اختصاص دادند، اما اکثریت قریب به اتفاق این پروژهها در نهایت با شکست مواجه شدند.
کلارا مدالی، مدیر تحقیقات شرکت دادههای ارز دیجیتال Kaiko، گفت: سقوط سال 2017 عمدتاً به دلیل انفجار یک حباب تبلیغاتی بود.
اما سقوط کنونی در اوایل سال جاری در نتیجه عوامل اقتصاد کلان از جمله تورم افسارگسیخته آغاز شد که باعث شده فدرال رزرو ایالات متحده و سایر بانک های مرکزی نرخ بهره را افزایش دهند. این عوامل در چرخه گذشته وجود نداشت.
بیتکوین و بازار ارزهای دیجیتال بهطور گستردهتر به شکلی نزدیک با سایر داراییهای ریسک، بهویژه سهام، معامله میشوند. بیت کوین در سه ماهه دوم سال بدترین سه ماهه خود در بیش از یک دهه گذشته را ثبت کرد. در همین دوره، سهام نزدک بیش از 22 درصد سقوط کرد.
این ریزش شدید بازار بسیاری را در این صنعت از صندوقهای تامینی گرفته تا وامدهندگان را تحت تاثیر قرار داد.
به گفته کارول الکساندر، استاد امور مالی در دانشگاه ساسکس، تفاوت دیگر این است که بازیکنان بزرگ وال استریت در سالهای 2017 و 2018 از «موقعیتهای اهرمی بالا» استفاده نمیکردند.
مطمئناً، شباهتهایی بین سقوط امروز و ریزشهای گذشته وجود دارد. یکی از آنها، ضررهایی است که معاملهگران مبتدی با وعدههای سود چشمگیر متحمل شدهاند.
اما از آخرین بازار نزولی بزرگ، موارد زیادی تغییر کرده است. بنابراین، چگونه به اینجا رسیدیم؟
بیثباتی استیبلکوین
UST یک استیبل کوین الگوریتمی بود، نوعی ارز دیجیتال که قرار بود ارزش آن یک دلار باشد. این استیبلکوین از طریق یک مکانیسم پیچیده که توسط یک الگوریتم اداره می شود کار می کرد. اما UST همبستگی دلاری خود را از دست داد که منجر به فروپاشی توکن مرتبط با آن یعنی لونا نیز شد.
این موضوع، موج شوکی در صنعت کریپتو ایجاد کرد، اما همچنین تأثیرات قابل توجهی بر شرکتهایی داشت که در معرض UST بودند، بهویژه صندوق تامینی Three Arrows Capital یا 3AC.
مدالی گفت: "فروپاشی بلاک چین ترا و استیبل کوین UST پس از یک دوره رشد بسیار غیرمنتظره بود."
ماهیت اهرم
سرمایهگذاران کریپتو به لطف ظهور طرحهای وامدهی متمرکز و به اصطلاح «امور مالی غیرمتمرکز» یا DeFi، یک اصطلاح برای محصولات مالی توسعهیافته در بلاکچین، اهرمهای زیادی ایجاد کردند.
اما ماهیت اهرم در این چرخه با آخرین چرخه متفاوت بوده است. به گفته مارتین گرین، مدیر عامل شرکت تجاری کمبرین Asset Management، در سال 2017، اهرم تا حد زیادی از طریق مشتقات در مبادلات ارزهای دیجیتال به سرمایه گذاران خرد ارائه شد.
زمانی که بازار رمزارز در سال 2018 کاهش یافت، موقعیتهایی که توسط سرمایهگذاران خرد افتتاح شد، بهطور خودکار در صرافیها لیکویید شدند، زیرا آنها پاسخگوی کال مارجینها نبودند که این امر فروش را تشدید کرد.
گرین گفت: «در مقابل، اهرمی که باعث فروش اجباری در سه ماهه دوم 2022 شد، توسط سپردهگذاران خرد ارز دیجیتال که برای بازدهی سرمایهگذاری میکردند، به صندوقهای رمزنگاری و مؤسسات وامدهی ارائه شد. «2020 به بعد شاهد ساخت عظیمی از «بانکهای سایه» مبتنی بر بازده و دیفای ارزهای دیجیتال بودیم.»
وامهای بدون وثیقه یا وثیقهای زیادی وجود داشت، زیرا ریسکهای اعتباری و ریسکهای طرف مقابل با هوشیاری ارزیابی نشدند. زمانی که قیمتهای بازار در سه ماهه دوم امسال کاهش یافت، صندوقها، وام دهندگان و سایرین به دلیل تماسهای حاشیهای به فروشندگان اجباری تبدیل شدند.
کال مارجین وضعیتی است که در آن سرمایهگذار باید وجوه بیشتری را متعهد کند تا از ضرر معاملاتی که با وجه نقد وام گرفته شده جلوگیری کند.
ناتوانی در پاسخگویی به کال مارجینها منجر به سرایت بیشتر شده است.
بازده بالا، ریسک بالا
الکساندر از دانشگاه ساسکس گفت که در مرکز آشفتگی اخیر در داراییهای رمزنگاری، قرار گرفتن شرکتهای رمزنگاری متعدد در معرض شرطبندیهای مخاطرهآمیز است که در برابر «حمله» آسیبپذیر بودند.
لازم است اشاره شود که چگونه برخی از این سرایت از طریق برخی از نمونههای برجسته انجام شده است.
سلسیوس، شرکتی که بازدهی بیش از 18 درصدی را برای سپرده گذاری رمزنگاری خود در شرکت به کاربران ارائه می داد، ماه گذشته برداشت برای مشتریان را متوقف کرد. سلسیوس به نوعی مانند یک بانک عمل می کرد. این بانک رمزارز را می گیرد و آن را با بازدهی بالا به سایر فعالان قرض می دهد. سایر افراد از آن برای معامله استفاده می کنند و سود سلسیوس حاصل از بازدهی برای بازپرداخت سرمایهگذارانی که ارز دیجیتال سپردهگذاری کردهاند، استفاده میشود.
اما زمانی که رکود شروع شد، این مدل کسب و کار مورد آزمایش قرار گرفت. سلسیوس همچنان با مشکلات نقدینگی مواجه بوده و مجبور شده برداشتها را به حالت تعلیق درآورد تا به طور موثری نسخه رمزنگاری شده یک بانک را متوقف کند.
الکساندر گفت: «افرادی که به دنبال بازدهی بالا بودند، فیات را با کریپتو مبادله کردند، از پلتفرمهای وامدهی به عنوان متولی استفاده کردند و سپس آن پلتفرمها از سرمایهای که جمعآوری کردند برای سرمایهگذاریهای بسیار پرخطر استفاده کردند – در غیر این صورت چگونه میتوانستند چنین نرخهای بهره بالایی بپردازند؟»
سرایت از طریق 3AC
یکی از مشکلاتی که اخیراً آشکار شده این است که چقدر شرکتهای رمزارزی به وام دادن به یکدیگر متکی هستند.
شرکت Three Arrows Capital یا 3AC یک صندوق تامینی مبتنی بر ارز دیجیتال سنگاپور است که یکی از بزرگترین قربانیان رکود بازار بوده است. 3AC تحت تاثیر لونا قرار گرفت و پس از فروپاشی UST متحمل ضرر شد (همانطور که در بالا ذکر شد). فایننشال تایمز ماه گذشته گزارش داد که 3AC نتوانسته به کال مارجین از سوی وام دهنده رمزارز بلاکفای BlockFi پاسخ دهد و موقعیت های آن لیکویید شده است.
پس از آن این صندوق تامینی بیش از 660 میلیون دلار وام از Voyager Digital نپذیرفت. در نتیجه، 3AC در حالت لیکویید قرار گرفت و طبق فصل 15 قانون ورشکستگی ایالات متحده اعلام ورشکستگی کرد.
زمانی که وویجر دیجیتال اعلام ورشکستگی کرد، این شرکت فاش کرد که نه تنها ۷۵ میلیون دلار به Alameda Research، شرکت متعلق به میلیاردر ارز دیجیتال سام بنکمن-فرید به بدهکار است، بلکه آلامدا ۳۷۷ میلیون دلار نیز به وویجر بدهکار است.
مدالی کایکو گفت: به طور کلی، ژوئن و سه ماهه دوم برای بازار ارزهای دیجیتال بسیار دشوار بود، جایی که ما شاهد سقوط برخی از بزرگترین شرکتها بودیم که عمدتاً به دلیل مدیریت بسیار ضعیف ریسک و سرایت ناشی از فروپاشی 3AC، بزرگترین صندوق تامینی ارزهای دیجیتال، بود.
اکنون آشکار است که تقریباً هر وام دهنده متمرکز بزرگی نتوانسته است به درستی ریسک را مدیریت کند که از این رو آنها را در معرض یک رویداد به سبک مسری با فروپاشی یک نهاد واحد قرار داد. 3AC تقریباً از همه وام دهندگان وام هایی گرفته بود که پس از فروپاشی گسترده بازار قادر به بازپرداخت آن نبودند و باعث بحران نقدینگی در میان بازخریدهای زیاد مشتریان شد.
آیا سقوط به پایان رسیده است؟
مشخص نیست که تلاطم بازار در نهایت چه زمانی برطرف خواهد شد. با این حال، تحلیلگران انتظار دارند که با چالش شرکتهای رمزارزی برای پرداخت بدهیهای خود و متوقف کردن برداشتهای مشتریان، مشکلات بیشتری در پیش باشد.
به گفته جیمز باترفیل، سرپرست تحقیقات CoinShares، دومینوی بعدی که سقوط می کند می تواند صرافی های رمزارز و استخراج کنندگان باشد.
باترفیل گفت: "ما احساس می کنیم که این مشکل به حوزه بورس نیز سرایت خواهد کرد." با توجه به هرج و مرج در بازار و اینکه مبادلات تا حدی به اقتصاد کلان متکی هستند، فضای کنونی احتمالاً تلفات بیشتری را نشان خواهد داد."
حتی بازیگران معتبری مانند کوین بیس نیز تحت تأثیر بازارهای رو به افول قرار گرفته اند. ماه گذشته، کوین بیس 18 درصد از کارکنان خود را برای کاهش هزینه ها اخراج کرد. این صرافی کریپتو در ایالات متحده اخیراً همراه با کاهش قیمت ارزهای دیجیتال شاهد سقوط حجم معاملات بوده است.
باترفیل گفت در عین حال، ماینرهای رمزارز که برای انجام معاملات روی بلاک چین به تجهیزات محاسباتی تخصصی متکی هستند نیز ممکن است دچار مشکل شوند.
او هفته گذشته در یادداشتی تحقیقاتی گفت: "ما همچنین نمونههایی از نگرانی بالقوه را دیدهایم که در آن ماینرها ظاهراً قبضهای برق خود را پرداخت نکردهاند که احتمالاً به مسائل مربوط به جریان نقدی اشاره دارد."
"احتمالاً به همین دلیل است که می بینیم برخی ماینرها دارایی های خود را می فروشند."
نقشی که استخراجکنندگان بازی میکنند بهای سنگینی دارد - نه فقط برای خود دستگاهها، بلکه برای جریان مداوم برق مورد نیاز برای کارکردن ماشینهایشان در شبانهروز.