پس لرزه های خروج یک پوپولیست و ورود یک محافظه کار واقعی
استعفای بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا و اعلام پایان کار او تا پاییز سال جاری، شرایط را برای سیاست این کشور با تغییراتی روبرو کرده است. بوریس جانسون سیاستمدار پوپولیستی که با رهبری طرفداران برگزیت در عرصه سیاست شناخته شد، اکنون با ترک صندلی خود احتمالات زیادی را برای تعیین جانشین مطرح کرده است.
اقتصادآنلاین ـ پرستو بهرامی راد؛ بوریس جانسون پس از دونالد ترامپ، رییس جمهوری سابق آمریکا مشهورترین سیاستمدار پوپولیست دنیای سیاست شناخته میشد. البته او در تمام این سالها نشان داد که به اندازه ترامپ خطرناک نیست، اگر چه او به نوعی فرم سیاسی بریتانیا را تغییر داده است.
رسواییهای پی در پی بوریس جانسون باعث شد که او راهی جز کنارهگیری از ریاست حزب محافظهکار و به تبع آن جایگاه نخستوزیری نداشته باشد. قرار است جانسون تا زمان انتخاب رهبر بعدی حزب محافظهکار در اولین ماه از فصل پاییز در مقام خود باقی بماند. انتظار میرود رهبر جدید پس از یک سری رای گیری در میان نامزدهای احتمالی در تابستان، احتمالاً تا آغاز سپتامبر منصوب شود.
از زمان اعلام کنارهگیری جانسون از سمت نخست وزیری انگلیس، فهرست نسبتاً بلندی از چهرههای کلیدی حزب حاکم محافظهکار برای تصاحب قدرت ارائه شده است. نام حدود یازده عضو ارشد حزب محافهکار شامل وزرای کنونی، پیشین و همچنین چهرههای کلیدی حزب محافظهکار برای شرکت در انتخابات درون حزبی مطرح شده است.
ریشی سوناک وزیر پیشین دارایی، لیز تراس وزیر خارجه، ساجد جاوید وزیر پیشین بهداشت، ندیم زهاوی وزیر امور دارایی، جرمی هانت وزیر پیشین امور خارجه و عضو پارلمان، سوئلا بریورمن دادستان کل، پنی موردانت وزیر کشور و گرنت شپس وزیر حمل نقل اصلیترین کاندیداهای تصدی عنوان نخستوزیری هستند.
براساس آخرین نظرسنجیها که روز شنبه نهم جولای انجام شده، ریشی سوناک بیشترین محبوبیت را (بیش از 30درصد) در میان نامهای معرفی شده دارد. پس از او پنی موردانت وزیر کشور و لیز تراس وزیر خارجه در جایگاههای بعدی قرار دارند.
بر اساس برخی تحلیلها کنارهگیری جانسون و روی کار آمدن یک نخستوزیر جدید تنها به معنای تغییر شخص است و نباید انتظار داشت سیاستهای اصلی حزب که در این سالها پیگیری میشده دستخوش تغییرات چشمگیری شود. با این حال نباید فراموش کرد که یک سیاستمدار محافظهکار جایگزین یک سیاستمدار پوپولیست می شود.
از سوی دیگر این نکته را هم نباید فراموش کرد که شخصیت و برخی ایدهها و اندیشههای جانسون باعث شده که برخی متحدان بریتانیا از رفتن او خوشحال باشند. جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده، پیشتر از جانسون به عنوان «یک کپی جسمی و اخلاقی کامل از ترامپ» نام برده بود و چنین نقل قولهایی نشان از این دارد که سیاستمداران حتی در کشورهایی دیگر دل خوشی از سیاستمداران پوپولیست ندارند.
اما نکتهای که در خصوص کنارهگیری جانسون حائز اهمیت است، بازگشت یک محافظه کار غیر پوپولیست به عرصه سیاست انگلستان است. این امر احتمالاً حداقل در مناسبات این کشور با خاورمیانه تغییراتی ایجاد میکند. با این حال نمیتوان با قطعیت در خصوص این تغییرات اظهارنظر کرد. با این حال باید گفت که معادلات سیاست خارجی انگلستان بعد از خروج جانسون با تغییرات محدودی روبرو خواهد بود.